Hôm 24-10, giới chức Mỹ cho biết Washington sẽ tạm đình chỉ giải quyết hồ sơ xin tị nạn của công dân thuộc 11 nước được xác định “có mối đe dọa cao” đối với an ninh và lợi ích quốc gia Mỹ.

Động thái này diễn ra cùng ngày Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh hành pháp nối lại chương trình tị nạn (USRAP), sau khi lệnh tạm thời cấm nhập cảnh vào Mỹ 120 ngày đối với người tị nạn thuộc mọi quốc gia hết hiệu lực vào ngày 24-10. Như vậy, ngoài 11 nước nằm trong danh sách hạn chế, Chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục giải quyết thủ tục tị nạn của công dân quốc gia khác. Các quan chức Mỹ vẫn chưa tiết lộ danh sách những nước bị ảnh hưởng, nhưng Reuters cho biết phần lớn đều thuộc Trung Đông và châu Phi.

Cánh cửa nhập cảnh Mỹ sẽ ngày càng khó khăn hơn đối với người tị nạn. Ảnh: WSJ

Trong bản ghi nhớ trình Quốc hội, chính quyền Trump cho biết chính phủ sẽ tiến hành quy trình rà soát nghiêm ngặt trong ít nhất 90 ngày để xác định biện pháp bổ sung (nếu có) nhằm đảm bảo việc tiếp nhận người tị nạn từ các quốc gia thuộc danh sách hạn chế không gây ra mối đe dọa đối với an ninh, lợi ích của Mỹ. Trong khoảng thời gian này, người tị nạn của 11 quốc gia trong từng trường hợp cụ thể vẫn được phép nhập cảnh vào Mỹ nếu được chứng minh không đặt ra bất kỳ mối đe dọa nào.

Tuy không mô tả chi tiết, nhưng các quan chức cho biết Bộ An ninh Nội địa Mỹ sẽ tiến hành kiểm tra quá trình nộp đơn, phỏng vấn, thẩm định và kiểm tra nhân thân. Theo BBC, cơ quan này còn thu thập dữ liệu khác như tên các thành viên trong gia đình, nơi làm việc cũng như thông tin mạng xã hội. Đương đơn cũng cần cung cấp bằng chứng về chỗ ở trong 10 năm trở lại đây. Ngoài rà soát thông tin người tị nạn mới, Washington cũng tạm ngưng chương trình cho phép thân nhân người tị nạn đã ở Mỹ được nhập cảnh đoàn tụ. Chương trình này sẽ nối lại khi các biện pháp sàng lọc an ninh được bổ sung.

Theo quyền Bộ trưởng An ninh Nội địa Elaine Duke, mục đích siết chặt quá trình kiểm tra tị nạn nói chung một mặt làm tăng cơ hội tiếp nhận những người cần tị nạn thực sự; đồng thời đảm bảo an ninh và lợi ích quốc gia Mỹ. Tuy nhiên, những người phản đối cho rằng điều này không cần thiết bởi Washington vẫn đang áp dụng các biện pháp kiểm tra an ninh gắt gao nhất, bao gồm sử dụng thông tin sinh học và dữ liệu sinh trắc học trên nhiều cấp độ. Được biết hồi năm 2016, Mỹ từng bổ sung yêu cầu kiểm soát an ninh gắt gao đối với nam giới là công dân các nước Ai Cập, Iran, Iraq, Libya, Mali, CHDCND Triều Tiên, Somalia, Nam Sudan, Sudan, Syria và Yemen cũng như người Palestine sống ở những quốc gia đó. Một số nguồn tin thân cận cho biết danh sách này hiện vẫn đang được áp dụng.

Theo dữ liệu thống kê mà Bộ An ninh Nội địa Mỹ công bố vào tháng 6, số người tị nạn được chấp nhận vào Mỹ kể từ khi Tổng thống Trump lên nắm quyền đã giảm gần một nửa so với những tháng cuối cùng tại nhiệm của cựu Tổng thống Barack Obama. Hồi tháng rồi, ông Trump còn khẳng định Mỹ sẽ chỉ tiếp nhận tối đa 45.000 người tị nạn trong năm tài khóa 2018. 

MAI QUYÊN