Hôm 18-4, Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma đã lên tiếng trấn an những người nước ngoài tại Nam Phi trong bối cảnh làn sóng bạo lực bài ngoại đang lan rộng tại nước này.

Tấn công người nước ngoài

Sau khi quyết định hủy chuyến công du Indonesia hôm 18-4, Tổng thống Zuma đã đến thành phố cảng Durban, thủ phủ tỉnh KwaZulu-Natal, để thăm một trong các trại tị nạn dành cho người nước ngoài bị ảnh hưởng bởi làn sóng bài ngoại đang dâng cao ở nước này. Nói trước hơn 1.000 người nước ngoài, Tổng thống Zuma khẳng định: "Không phải mọi người dân Nam Phi đều xua đuổi người nước ngoài. Đây chỉ là con số rất nhỏ những người la hét như thế". Ông Zuma cũng tuyên bố rằng trước mắt chính phủ sẽ chấm dứt bạo loạn và sau đó cho phép những người nhập cư ở lại Nam Phi an toàn. Có khoảng 6 triệu người nước ngoài sinh sống tại Nam Phi, phần lớn đến từ Zimbabwe, Malawi và các quốc gia châu Phi khác.

Các vụ tấn công nhằm vào người nước ngoài và các cửa hàng của họ trong 3 tuần qua ở Nam Phi đã khiến ít nhất 6 người chết và buộc hơn 5.000 người phải đi lánh nạn. Theo đài truyền hình eNCA, hôm 18-4 nhiều cảnh sát đã được huy động đến thị trấn Alexandra, phía Bắc Johannesburg sau khi những người biểu tình cướp phá các cửa hàng, đốt vỏ xe và dựng các rào chắn trên đường. Cùng ngày, cảnh sát cũng đã bắt giữ hơn 30 người xung quanh thành phố Johannesburg.

Làn sóng bạo lực được cho bắt nguồn từ sau bài phát biểu hồi tháng rồi của Goodwill Zwelithini, thủ lĩnh bộ lạc Zulu lớn nhất Nam Phi. Khi đó, ông này đổ lỗi cho người nước ngoài gây ra tỷ lệ tội phạm cao ở Nam Phi, đồng thời yêu cầu họ phải "cuốn gói ra đi".

Một số người Nam Phi cáo buộc những người nhập cư đã giành công ăn việc làm và các cơ hội của họ. Theo Guardian, người nhập cư đến từ các quốc gia châu Phi đang trở thành "dê tế thần" cho tình trạng thất nghiệp tăng cao và bất bình đẳng ở Nam Phi. Đây không phải là điều mới mẻ bởi hồi năm 2008 cũng từng xảy ra các cuộc tấn công người nước ngoài ở Johannesburg khiến 62 người chết.

Các nước trong khu vực trả đũa

Một số quốc gia trong khu vực đã phản ứng giận dữ trước làn sóng bài ngoại tại Nam Phi. Khoảng 200 người ở Mozambique hôm 17-4 đã phong tỏa biên giới với Nam Phi, đồng thời ném đá vào nhiều xe cộ của người Nam Phi. Trong khi đó, một quan chức đảng vừa thắng cử ở Nigeria vừa trao giác thư cho Đại sứ quán Nam Phi tại nước này, dọa sẽ đóng cửa các công ty hàng đầu của Nam Phi. Còn Thủ đô Harare của Zimbabwe thì chứng kiến dòng người tuần hành đến Đại sứ quán Nam Phi lên án cái mà họ gọi là "cuộc tàn sát vô nghĩa và khủng khiếp" của những người Nam Phi. Các cuộc biểu tình tương tự cũng diễn ra ở nhiều quốc gia khác trên khắp lục địa đen.

THANH BÌNH (Theo AP, AFP, Guardian)