Những năm gần đây, tình trạng khiếu nại, khiếu kiện kéo dài, vượt cấp phức tạp, ảnh hưởng tới an ninh trật tự vẫn còn xảy ra ở nhiều địa phương gây bức xúc trong các tầng lớp nhân dân. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này phần lớn là việc giải quyết ở cấp cơ sở còn hạn chế, bất cập về chính sách; một số cán bộ công chức, viên chức chưa thực thi nghiêm túc trách nhiệm của mình… Từ những nguyên nhân trên, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1849/QÐ-TTg về việc thành lập Tổ công tác chỉ đạo giải quyết một số vụ việc khiếu nại, tố cáo (KNTC) đông người, phức tạp, kéo dài (QÐ1849).

Đại diện Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường TP Cần Thơ trả lời khiếu nại của người dân.

Theo đó, Tổ công tác có nhiệm vụ chỉ đạo, giải quyết một số vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài, nổi cộm có tính chất rất bức xúc, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh, trật tự; tham mưu Thủ tướng Chính phủ có ý kiến đề nghị Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao xem xét, giải quyết các vụ việc phức tạp, kéo dài liên quan đến KNTC của công dân thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Tổng Thanh tra Chính phủ, Bộ trưởng các ngành Công an, Tư pháp, Xây dựng… ban hành kế hoạch, thành lập Tổ kiểm tra để kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài có tính chất bức xúc, dư luận xã hội quan tâm, có khả năng ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh, trật tự...

Ông Lê Minh Khái, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ, cho biết: Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ đã ban hành Kế hoạch 363/KH-TTCP ngày 20-3-2019 về việc kiểm tra, rà soát, giải quyết vụ việc KNTC đông người phức tạp, kéo dài với mục đích tiến hành kiểm tra, rà soát, có phương án giải quyết dứt điểm các vụ việc đó, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, phấn đấu giải quyết căn bản tình hình KNTC phức tạp, kéo dài, góp phần bảo đảm ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội… Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Công an lập danh sách một số vụ việc có tính chất rất bức xúc, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh, trật tự trình Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ để có kế hoạch kiểm tra, rà soát, chỉ đạo, giải quyết dứt điểm.

Kế hoạch của Thanh tra Chính phủ quy định trình tự thực hiện kiểm tra, rà soát, giải quyết vụ việc KNTC đông người phức tạp, kéo dài. Theo đó, ở địa phương, Chủ tịch UBND tỉnh thành lập Tổ công tác để tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, rà soát, giải quyết khiếu nại tố cáo đông người, phức tạp do 1 lãnh đạo UBND tỉnh là Tổ trưởng; Chánh Thanh tra tỉnh làm Tổ phó thường trực… Tổ công tác xây dựng, trình Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc KNTC đông người, phức tạp kéo dài. Đồng thời, phân công rõ trách nhiệm, thời gian, nội dung kiểm tra, rà soát các vụ việc và đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh phương án giải quyết dứt điểm các vụ việc đó. Bên cạnh đó, Tổ công tác nghiên cứu hồ sơ, tài liệu, làm việc với người khiếu nại, người tổ cáo; kiểm tra, xác minh, làm rõ nội dung KNTC, nguyên nhân người KNTC cáo chưa đồng tình với kết quả giải quyết khiếu nại, kết luận xử lý tố cáo; đề xuất phương án giải quyết dứt điểm vụ việc. Đối với địa phương có nhiều vụ việc thì Tổ công tác tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh thành lập Đoàn Thanh tra (Tổ kiểm tra) để tiến hành thực hiện nhiệm vụ này, báo cáo kết quả cho tổ công tác.

Bên cạnh đó, Kế hoạch 363/KH-TTCP còn quy định rõ về công tác tổ chức đối thoại với người KNTC. Tổ công tác giúp Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố đối thoại với người KNTC (hoặc người đại diện). Tại buổi đối thoại, Tổ công tác báo cáo kết quả kiểm tra, rà soát và phương án giải quyết vụ việc KNTC, giải thích làm rõ cơ sở pháp luật, cơ sở thực tiễn và các vấn đề có liên quan đến người khiếu nại, tố cáo hoặc người đại diện hiểu rõ và ghi nhận ý kiến của người KNTC hoặc người đại diện.

Trường hợp vụ việc KNTC trước đây đã giải quyết đúng pháp luật thì khẳng định vụ việc KNTC đã được giải quyết đúng pháp luật, có biện pháp giải thích, thuyết phục để người dân chấp hành; ban hành thông báo chấm dứt thụ lý giải quyết vụ việc. Nếu người KNTC có hoàn cảnh thực sự khó khăn thì xem xét, vận dụng chính sách hoặc huy động sự hỗ trợ từ các nguồn lực khác để hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống, chấm dứt KNTC. Trường hợp có vướng mắc về cơ chế, chính sách, pháp luật thì báo cáo, xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương để tháo gỡ vướng mắc nhằm giải quyết dứt điểm vụ việc KNTC.

Tại Hội nghị trực tuyến triển khai Quyết định số 1849/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch 363/KH-TTCP hôm 7-5-2019, đồng chí Lê Minh Khái, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ đã nhấn mạnh: Các địa phương phải giải quyết căn bản các vụ việc KNTC, hạn chế phát sinh các vụ việc mới, nhằm ổn định tình hình kinh tế - xã hội. Trong quá trình giải quyết vụ việc KNTC kéo dài, phức tạp, cần tăng cường sự phối hợp của các cơ quan, đơn vị nhằm tạo sự đồng thuận nhất quán trong quá trình giải quyết; giải quyết vụ việc KNTC phải đảm bảo tuyệt đối không để người dân thiệt thòi do bất cập về chính sách; nếu phát hiện tổ chức, cá nhân xúi giục, lôi kéo khiếu kiện thì kiên quyết xử lý theo quy định.

Bài, ảnh: Hoàng Yến