Khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập là một trong những khâu quan trọng của mọi hoạt động xã hội hóa giáo dục, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo. Để phong trào khuyến học, khuyến tài ở địa phương phát triển vững mạnh, theo nhiều cán bộ làm công tác khuyến học, gia đình là một trong những nhân tố rất quan trọng...

Bên cạnh tuyên dương những GĐHH, Quận hội Ninh Kiều còn tổ chức trao học bổng khuyến học, khuyến tài cho học sinh, sinh viên khó khăn, học tốt ngụ quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ).

Công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập là một trong những khâu quan trọng của mọi hoạt động xã hội hóa giáo dục được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Trong Chỉ thị 11 CT/TW năm 2007 của Bộ Chính trị đã khẳng định: "Xây dựng xã hội học tập là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, là mục tiêu cơ bản trong chiến lược chấn hưng và phát triển giáo dục nước ta". Thời gian qua, các tổ chức hội khuyến học (HKH) ở nhiều tỉnh, thành trên cả nước (trong đó có TP Cần Thơ) đã có nhiều nỗ lực xây dựng phong trào khuyến học, khuyến tài trong cộng đồng xã hội. Một trong số các đơn vị HKH "đầu tàu" ở TP Cần Thơ có thể kể đến HKH quận Ninh Kiều. Năm 2013, quận có 1.270 tổ chức HKH, với 34.053 hội viên; hơn 23.000 gia đình được công nhận gia đình hiếu học (GĐHH), tăng gần 2.000 hộ so với năm 2012. Đáng ghi nhận, năm 2013, Quận hội, các tổ chức HKH trực thuộc vận động hàng trăm triệu đồng để hỗ trợ nhiều học sinh, sinh viên nghèo hiếu học, giáo viên vượt khó để học tập, giảng dạy tốt. Bà Nguyễn Thị Ngọc Thu, Chủ tịch HKH quận Ninh Kiều, nói: "Đạt được kết quả này là nhờ sự quan tâm hỗ trợ của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể địa phương đối với công tác khuyến học, khuyến tài; nhất là sự nhiệt tình, chịu khó của lực lượng cán bộ làm công tác khuyến học ".

Trên thực tế, địa phương nào quan tâm chăm lo đến công tác khuyến học, khuyến tài thì nơi đó sẽ phát triển mạnh về số lượng GĐHH, dòng họ hiếu học (DHHH). Song, một yếu tố rất quan trọng của thành công này phải kể đến vai trò của gia đình. Mới đây, tại lễ Tổng kết công tác khuyến học năm 2013 và đề ra phương hướng nhiệm vụ năm 2014 do Quận hội Ninh Kiều tổ chức, nhiều đại biểu rất đồng tình quan điểm này. Bà Nguyễn Thị Đỗ Huyên, Chủ tịch HKH phường An Nghiệp, cho biết: "Có nhiều yếu tố để xây dựng, phát triển mạnh công tác khuyến học, khuyến tài; trong đó, cần phải làm tốt phong trào xây dựng "GĐHH, DHHH" – là hạt nhân nòng cốt - để tiến tới xây dựng xã hội học tập, góp phần chăm lo và phát triển nguồn nhân lực có ích cho địa phương". An Nghiệp là phường nội ô thành phố, 3 khu vực của phường đều có tổ chức chi HKH (có 2/3 khu vực đạt khu dân cư khuyến học, 54 tổ chức chi hội ở tổ dân phố và khối cơ quan, đoàn thể). Qua điều tra sơ bộ (71 hộ) của các chi hội phường, có 6 tiến sĩ, 56 thạc sĩ và 31 cử nhân thành đạt. Năm 2013, phường có 99 gia đình đạt danh hiệu GĐHH xuất sắc. Theo ông Triệu Khải Thành, Chi hội trưởng Chi HKH khu vực 2, phường An Cư, qua kinh nghiệm hoạt động cho thấy, việc xây dựng phong trào thi đua học tập trong làng, thôn, ấp, dòng họ, đã tạo sức mạnh trong cộng đồng, thu hút các gia đình, nhất là bậc ông bà, cha mẹ đầu tư cho con cháu học tập. Bên cạnh đó vẫn còn một số gia đình chưa thấy được lợi ích thiết thực của việc học nên chưa chăm lo việc học hành của con cháu. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến học sinh bỏ học cao.

Theo các đại biểu dự hội nghị, nếu mỗi gia đình có ông bà, cha mẹ chú trọng đầu tư cho con em học tập sẽ hun đúc niềm đam mê chinh phục tri thức. Minh chứng là các gia đình: bà Phạm Thị Kim Lan (ngụ quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ) có 4 người con đều đã tốt nghiệp đại học, trong đó 3 người hoàn thành thạc sĩ, tiến sĩ và nghiên cứu sau tiến sĩ. Hay gia đình của bà Võ Thị Trung Thu, GĐHH thạc sĩ năm 2013 của quận Ninh Kiều. Gia đình bà Thu có 9 thành viên (2 con, dâu, rể và 3 cháu nội ngoại), sống chung mái ấm gia đình. Trong đó, con trai, dâu, rể đều tốt nghiệp thạc sĩ Tài chính ngân hàng; con gái có 2 bằng đại học và các cháu bà đều là học sinh giỏi. Bản thân bà Thu cũng đã tốt nghiệp đại học vào năm 2000. Trước đó (những năm 1980-1993), chồng bà nhận nhiệm vụ chuyên gia tài chính tại Campuchia, bà phải vừa làm vừa học văn hóa (trước đó bà mới học hết lớp 6/10), nghiệp vụ, chính trị, vừa nuôi 2 con ăn học. Song, bà Thu đã nỗ lực vượt qua khó khăn để thực hiện ước mơ của mình. Bà Thu chia sẻ: "Để tạo môi trường học tập, chúng tôi cố gắng xây dựng nếp nhà hòa thuận, yêu thương, tôn trọng, giúp đỡ lẫn nhau; tạo cho các con ý thức tự học, tự rèn để trưởng thành". Chính sự nêu gương, tình thương của người mẹ đã giúp bà Thu gặt hái "những quả ngọt".

Rõ ràng, công tác khuyến học, khuyến tài ở địa phương thật sự phát triển mạnh, bền vững và được xây dựng trên nền móng từ những GĐHH, DHHH… Bà Nguyễn Thị Ngọc Thu, Chủ tịch HKH quận Ninh Kiều, nhấn mạnh: "Gia đình là "hạt nhân" của xã hội học tập. Sắp tới, bên cạnh việc củng cố và phát triển các tổ chức hội, hội viên, xây dựng hiệu quả quỹ khuyến học, khuyến tài, Quận hội tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa việc xây dựng các GĐHH, DHHH, cộng đồng hiếu học; nhất là xây dựng, nhân rộng hơn nữa mô hình GĐHH".

Bài, ảnh: NG.NGÂN