Xứ Nghệ không chỉ nổi tiếng với nhiều danh lam thắng cảnh mà nơi đây còn ghi dấu nhiều giá trị văn hóa lịch sử qua những quần thể, cụm di tích. Trong đó, Đền thờ Hoàng đế Quang Trung là một trong những điểm tham quan nổi tiếng.

Đền thờ Hoàng đế Quang Trung.

Đền thờ Hoàng đế Quang Trung là một trong các di tích của quần thể di tích danh thắng núi Dũng Quyết và Phượng Hoàng Trung Đô.

Đền thờ Hoàng đế Quang Trung tọa lạc ở núi Dũng Quyết (phường Trung Đô, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An), nằm giữa rừng thông thơ mộng, có độ cao hơn 97m so với mực nước biển. Để đến được đây, du khách phải đi men theo con đường núi quanh co, uốn lượn hơn 1km và vượt qua 81 bậc tam cấp. Ngôi đền uy nghi, cổ kính được bao phủ bằng không gian xanh, tĩnh lặng. Toàn bộ ngôi đền được làm bằng gỗ lim, chạm khắc họa tiết theo phong cách thời Nguyễn. Mái lợp ngói mũi hài, gồm hai lớp: ngói chiếu, ngói cót; nền được lát gạch bát tràng kiểu cổ phục chế từ Hà Tây. Đền có hai lối ra vào ở hai bên, chính giữa là nghi môn ngoại (nghi môn tứ trụ) được thiết kế kiến trúc kiểu 2 tầng 8 mái theo Dịch học.

Tiếp đó là bình phong tứ trụ được dựng ngay trên trục chính đạo, được làm bằng đá Thanh Hóa, chạm trổ rất công phu. Hai bên bình phong khắc triện gấm, ở giữa là cuốn thư, trung tâm có hai chữ Thọ Đế. Nhà bia phía trái có khắc công trạng Hoàng đế Quang Trung ghi lại những mốc son trong sự nghiệp vĩ đại của vị anh hùng áo vải trong lịch sử nước ta. Nhà bia bên phải có khắc bài thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh viết về Hoàng đế Quang Trung với lòng tự hào dân tộc. Tiếp tục đi vào, du khách sẽ đến nhà tả vu và hữu vu. Nhà hữu vu là nhà đón tiếp đại biểu và các đoàn khách về viếng thăm. Nhà tả vu trưng bày các tư liệu hiện vật liên quan cuộc đời, sự nghiệp của Hoàng đế Quang Trung và Triều đại Tây Sơn. Qua khu vực này, du khách sẽ đến nhà hạ điện, trung điện, thượng điện, được xem là trung tâm của toàn bộ ngôi đền. Thượng điện là nơi đặt bàn thờ Hoàng đế Quang Trung cùng Vương phụ Hồ Phi Phúc và Vương mẫu Nguyễn Thị Đồng. Tượng Hoàng đế Quang Trung dáng ngồi, đúc bằng đồng cao 1,5m được đặt uy nghi chính giữa. Hàng năm, Đền thờ Hoàng đế Quang Trung có hai ngày kỷ niệm: Lễ giỗ của Hoàng đế Quang Trung vào ngày 29-7 âm lịch và ngày mừng chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (Mùng 5 tháng Giêng âm lịch).

Đền thờ Hoàng đế Quang Trung là một công trình văn hóa tâm linh gắn với du lịch nổi tiếng của Nghệ An. Đến đây, du khách có thể chiêm ngưỡng, tưởng niệm công ơn của ông và thưởng ngoạn sông núi hữu tình của vùng đất địa linh nhân kiệt, đậm chất sử thi. Từ đây, du khách có thể phóng tầm mắt, thưởng lãm toàn bộ thành phố Vinh, dòng sông Lam thơ mộng, đảo Ngư, biển Cửa Lò hay làng Tiên Điền - quê hương đại thi hào Nguyễn Du, Làng Sen - quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Bài, ảnh: BẢO LAM