Trong bối cảnh an ninh lương thực toàn cầu trở thành mối quan tâm ngày càng cấp bách, chiến lược nhằm đạt được sự "tự cung tự cấp" lương thực vào năm 2025 của Trung Quốc được cho đóng vai trò then chốt đối với sự ổn định trong nước nói riêng và bối cảnh lương thực toàn cầu nói chung.

Nông dân Trung Quốc phơi hạt ngũ cốc. Ảnh: Xinhua

Dù vẫn là nước sản xuất lương thực lớn nhất thế giới nhưng Trung Quốc vẫn cảnh giác về sự ổn định lâu dài của nguồn cung lương thực. Do đó, để đảm bảo sự tự chủ trong sản xuất nông nghiệp, Bắc Kinh tiếp tục ưu tiên các biện pháp nhằm giảm sự phụ thuộc vào các nguồn cung bên ngoài; thúc đẩy sản xuất trong nước; tăng cường nỗ lực đảm bảo nguồn cung cấp lương thực đáng tin cậy và bền vững; nhận thức tính cấp thiết của việc bảo vệ tương lai nông nghiệp trong bối cảnh địa chính trị mong manh.

Việc Trung Quốc hôm 23-2 công bố "Văn kiện Trung ương số 1" năm 2025 càng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo an ninh lương thực quốc gia. Theo tờ Asia Times, văn kiện gồm 6 phần, nêu bật 6 lĩnh vực trọng tâm chính, gồm đảm bảo cung cấp lương thực và các sản phẩm nông nghiệp thiết yếu khác, củng cố thành tựu xóa đói giảm nghèo, phát triển các ngành công nghiệp địa phương, thúc đẩy xây dựng nông thôn, kiện toàn hệ thống quản trị nông thôn và tối ưu hóa hệ thống phân bổ nguồn lực nông thôn. Trong đó, 2 ưu tiên chính cho chiến lược an ninh lương thực quốc gia 2025 gồm đảm bảo nguồn cung ngũ cốc; thúc đẩy đổi mới về công nghệ nông nghiệp.

Là quốc gia nhập khẩu nông sản lớn nhất thế giới, Trung Quốc đóng vai trò then chốt trên thị trường ngũ cốc toàn cầu khi nhập khẩu hơn 157 triệu tấn ngũ cốc và đậu nành hồi năm ngoái. Mặc dù sản lượng ngũ cốc đạt mức cao kỷ lục trong những năm gần đây nhưng nhu cầu về ngũ cốc của Trung Quốc vẫn tiếp tục tăng chủ yếu do dân số tăng và chế độ ăn uống thay đổi. Do đó, việc duy trì nguồn cung ngũ cốc ổn định và đáng tin cậy trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

"Văn kiện Trung ương số 1" năm 2025 nêu rõ chiến lược đa hướng, gồm ổn định diện tích trồng ngũ cốc, tăng năng suất và cải thiện chất lượng cây trồng. Văn kiện ưu tiên mở rộng sản xuất đậu nành cũng như các loại hạt có dầu như đậu phộng, đồng thời tận dụng công nghệ sinh học và các chương trình trợ cấp có mục tiêu, chẳng hạn như các chương trình cho vay thí điểm nhằm khuyến khích sản xuất ngũ cốc và hạt có dầu ở các vùng trọng điểm.

Một báo cáo cho thấy, trong giai đoạn 2003-2013, sản lượng ngũ cốc do Trung Quốc sản xuất đã tăng từ con số 430 triệu tấn/năm lên hơn 600 triệu tấn/năm, đặc biệt là ở các vùng trọng điểm như sông Dương Tử, vùng Đông Bắc  và vùng đồng bằng phía Bắc Trung Quốc. Năm 2024, sản lượng ngũ cốc của Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục 706,5 triệu tấn, tăng 1,6% so với năm 2023. Để duy trì thành quả này, Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc hồi tháng 1 đã đưa ra một tuyên bố, trong đó nêu rõ các mục tiêu đầy tham vọng, gồm tăng sản lượng ngũ cốc hàng năm thêm 50 triệu tấn vào năm 2030 và duy trì hơn 117 triệu hec-ta đất nông nghiệp dành cho việc trồng ngũ cốc. Trước đó, Kế hoạch Nông nghiệp 5 năm (2021-2025) của Trung Quốc cũng đặt mục tiêu đạt sản lượng ngũ cốc hàng năm hơn 770 triệu tấn vào năm 2025, qua đó giảm sự phụ thuộc vào hàng nhập khẩu từ các nước phương Tây trong bối cảnh bất ổn về thương mại toàn cầu.

Đáng chú ý, "Văn kiện Trung ương số 1" năm 2025 còn nhấn mạnh công nghệ nông nghiệp là trọng tâm trong chiến lược an ninh lương thực của Trung Quốc. Theo văn kiện, Bắc Kinh có kế hoạch đẩy nhanh việc nghiên cứu và ứng dụng máy móc nông nghiệp tiên tiến được sản xuất trong nước cũng như các hệ thống canh tác thông minh, gồm trí tuệ nhân tạo (AI), 5G, dữ liệu lớn và các hệ thống ở độ cao thấp để nâng cao hiệu quả trong ngành sản xuất nông nghiệp. Theo đó, Trung Quốc đặt mục tiêu thành lập 500 tập đoàn công nghiệp hóa nông nghiệp cấp quốc gia vào năm 2025. Các tập đoàn này sẽ đảm trách việc thúc đẩy sự hợp tác giữa các viện nghiên cứu, doanh nghiệp nông nghiệp và nông dân; tập trung vào các loại cây trồng chịu hạn, máy móc thông minh và các hoạt động bền vững. Ngoài ra, Trung Quốc dự kiến sẽ tiếp tục khuyến khích các nỗ lực đổi mới nông nghiệp để đạt được mục tiêu sản xuất lương thực quốc gia và an ninh lương thực.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)