Hội nghị thường niên lần thứ 17 về biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc diễn ra tại Durban, Nam Phi (gọi tắt là COP-17) đã lâm vào bế tắc khi Trung Quốc hôm 9-12 bác bỏ đề xuất về một hiệp định toàn cầu mới cho vấn đề cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính, khiến ban tổ chức phải quyết định kéo dài hội nghị thêm một ngày so với dự kiến.

Sự thất vọng của đại biểu dự COP-17. Ảnh: Guardian

Theo các nguồn tin từ hội nghị, các cuộc thảo luận tại phiên họp cấp cao của hội nghị COP-17 đã kéo dài sang ngày 10-12 theo giờ địa phương, ngõ hầu để đại diện 194 quốc gia tham dự có thể đi tới thỏa thuận cuối cùng về tương lai của Nghị định thư Kyoto cũng như bản đề xuất của Liên minh châu Âu (EU), trong đó nói rõ đến năm 2015 sẽ cho ra đời một thỏa thuận cắt giảm khí thải mới với sự tham gia của tất cả các nước phát thải lớn trên thế giới và thỏa thuận này sẽ chính thức có hiệu lực từ năm 2020.

Trong bối cảnh các cuộc đàm phán kéo dài 12 ngày qua đang rơi vào bế tắc, đề xuất của EU được kỳ vọng như giải pháp cuối cùng nhằm tránh cho các đại biểu phải ra về “tay trắng”. Tuy nhiên, trưởng đoàn đàm phán Trung Quốc Tô Vĩ cho rằng đề xuất trên là không thể chấp nhận được vì đề xuất đó sẽ đặt dấu chấm hết cho Nghị định thư Kyoto, thỏa thuận duy nhất đang có hiệu lực của thế giới về vấn đề cắt giảm khí thải. Theo ông Tô Vĩ, nhóm các quốc gia đang phát triển muốn tuân thủ Nghị định thư Kyoto cho đến khi nó kết thúc vào cuối năm 2012. EU đã phản bác rằng nhận định của Trung Quốc là không đúng sự thật vì EU đã nhận được sự ủng hộ của hầu hết các nước đang phát triển.

Theo nhận định của nhiều nhà phân tích, cơ hội thành công của bản đề xuất của EU là rất thấp vì ngoài Trung Quốc, đề xuất này cũng chưa nhận được sự chấp thuận của Mỹ và Ấn Độ. Phía Mỹ nói chỉ cam kết cắt giảm khí thải bắt buộc khi những nước có lượng khí thải lớn khác cũng đưa ra cam kết tương tự. Trong khi đó, Trung Quốc và Ấn Độ cho rằng sẽ là không công bằng nếu những nước đang phát triển cũng phải cắt giảm bằng với mức của Mỹ và phương Tây - những nước gây ra tình trạng biến đổi khí hậu hiện nay.

Cho đến nay, Nghị định thư Kyoto là văn bản ràng buộc pháp lý duy nhất quy định trách nhiệm cắt giảm khí thải của 37 nước công nghiệp, trừ Mỹ. Theo quy định, giai đoạn I của văn kiện này sẽ hết hạn vào cuối năm 2012, nhưng nhiều khả năng giai đoạn II sẽ khó có thể được tiếp nối ngay sau đó.

BẢO TRÂM (Theo Guardian, AP)