Thủ tướng Anh Rishi Sunak hôm 22-5 bất ngờ thông báo nước này sẽ tổ chức tổng tuyển cử vào ngày 4-7, dù kết quả thăm dò dư luận gần đây cho thấy đảng Bảo thủ cầm quyền của ông nhiều khả năng sẽ thất bại nặng nề sau 14 năm cầm quyền.

Thủ tướng Anh Sunak thông báo tổ chức tổng tuyển cử hôm 22-5. Ảnh: CNN

Phát biểu bên ngoài nhà số 10 Phố Downing, Thủ tướng Sunak tuyên bố: “Đây là thời điểm để cử tri Anh lựa chọn tương lai của đất nước và quyết định liệu họ có muốn tiếp tục phát triển dựa trên những tiến bộ đã đạt được hay có nguy cơ quay trở lại tình trạng ban đầu và không có gì chắc chắn”.

Theo ông Sunak, cuộc bầu cử diễn ra vào thời điểm thế giới nguy hiểm hơn kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. “Nước Nga của Tổng thống Vladimir  Putin đang tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine và ông ấy sẽ không dừng lại ở đó nếu thành công. Cuộc chiến đó cũng đã cho thấy quá rõ ràng những rủi ro đối với an ninh năng lượng. Trong khi đó, Trung Quốc đang tìm cách thống trị thế kỷ 21 bằng cách giành lấy vị trí dẫn đầu về công nghệ. Những thời điểm không chắc chắn này đòi hỏi phải có một kế hoạch rõ ràng và hành động táo bạo để vạch ra lộ trình hướng tới một tương lai an toàn” - ông Sunak nhấn mạnh.

Theo Đài CNN, ông Sunak từng được yêu cầu tổ chức tổng tuyển cử trước tháng 1-2025 theo quy định của luật pháp Anh nhưng ông đã phản đối những lời kêu gọi nêu cụ thể về kế hoạch này. Song, tỷ lệ lạm phát giảm được cho là cơ sở để ông đưa ra quyết định trên. Số liệu thống kê cho thấy, lạm phát hiện đã giảm xuống còn 2,3%, từ mức hơn 11%.

Như vậy, đây là lần đầu tiên Anh tổ chức tổng tuyển cử vào tháng 7 kể từ năm 1945. Thế nhưng, việc ấn định ngày bầu cử sớm được cho là canh bạc đối với đảng Bảo thủ và cá nhân Thủ tướng Sunak, khi các cuộc thăm dò cho thấy Công đảng đang dẫn trước đảng Bảo thủ cầm quyền khoảng 20%. Mặt khác, đảng Bảo thủ cũng có nguy cơ mất phiếu trước đảng Dân chủ Tự do và đảng Cải cách nước Anh, làm dấy lên khả năng đảng của ông Sunak lần đầu thất bại sau 14 năm cầm quyền.

Động thái trên của ông Sunak được Công đảng nhiệt tình hoan nghênh. Thủ lĩnh Công đảng Keir Starmer nhanh chóng phản hồi. Phát biểu tại một cuộc họp báo, ông Starmer cho biết: “Tối nay, ngài thủ tướng cuối cùng cũng đã công bố cuộc tổng tuyển cử tiếp theo. Đây là cơ hội để đất nước thay đổi theo hướng tốt đẹp hơn. Nó sẽ giống như một chiến dịch kéo dài nhưng cho dù có nói hay làm gì đi nữa thì cơ hội thay đổi chính là mục đích của cuộc bầu cử lần này”.

Dưới sự dẫn dắt của ông Starmer, Công đảng đã tìm cách xây dựng lại uy tín trong lĩnh vực kinh tế và các vấn đề khác như quốc phòng. Gần đây, ông Starmer công bố một cương lĩnh, trong đó tập trung vào ổn định kinh tế sau nhiều năm lạm phát tăng vọt. Ông cũng cam kết cải thiện an ninh biên giới, tuyển dụng thêm giáo viên, cảnh sát, đồng thời nỗ lực làm giảm danh sách bệnh nhân chờ kéo dài tại các bệnh viện và phòng khám trên cả nước.

Trong khi đó, đảng Bảo thủ của Thủ tướng Sunak đặt mục tiêu giải quyết vấn đề di cư bất hợp pháp, vốn là trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của đảng này. Đáng chú ý, kế hoạch nhằm trục xuất một số người xin tị nạn đến Rwanda của đảng Bảo thủ gần đây đã trở thành luật. 

Các đảng nhỏ hơn cũng đang có chiến lược riêng, ngay cả khi họ khó có khả năng giành lại chính phủ. Theo đó, đảng Cải cách nước Anh và đảng Dân chủ Tự do sẽ tìm cách thách thức Thủ tướng Sunak ở một số “thành trì” lịch sử của đảng Bảo thủ, làm phức tạp thêm nỗ lực nắm giữ quyền lực của ông.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)