Bài, ảnh: THU SƯƠNG

Theo BS Hà Hải Nam, Phó Trưởng khoa Ngoại Tiêu hóa 1, Bệnh viện K (Hà Nội), có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh đau dạ dày mà những người làm việc văn phòng ai cũng phải đối diện. Ðây là căn bệnh phổ biến, thường gặp, tuy nhiên khó điều trị khỏi hoàn toàn, dễ tái phát, ảnh hưởng đến sức khỏe, hiệu quả công việc và chất lượng cuộc sống.

Cơm văn phòng mất cân đối dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe hệ tiêu hóa. 

Ðau dạ dày (hay đau bao tử) chỉ tình trạng tổn thương, viêm nhiễm bên trong niêm mạc dạ dày. Ðặc trưng của bệnh là sự xuất hiện của những cơn đau ở vùng thượng vị kèm theo tình trạng chán ăn, ợ chua, buồn nôn. Người bị đau dạ dày thường do viêm loét dạ dày, nhiễm khuẩn HP và lạm dụng thuốc... Ðặc biệt hơn, bệnh ngày càng phổ biến ở giới văn phòng, do các nguyên nhân:

1. Ăn uống không đúng giờ giấc: Do bận rộn cùng thói quen dậy trễ, nhiều người bỏ qua bữa sáng, bữa trưa có khi cũng để đến 13h-14h chiều. Bữa tối lại thường ăn rất trễ và ăn nhiều. Lượng thức ăn nạp vào cơ thể không theo nhịp sinh học bình thường (sáng, trưa ăn nhiều, tối ăn ít). Dịch vị dạ dày tiết ra quá mức sẽ gây tổn thương niêm mạc dạ dày.

2. Ăn quá nhanh: Ăn muộn, ăn nhanh, nhai không kỹ, thức ăn xuống dạ dày vẫn ở dạng thô, chưa được trộn đều với men tiêu hóa trong nước bọt, làm tăng gánh nặng cho dạ dày. Dịch dạ dày phải tiết nhiều hơn để tiêu hoá. Ðây là nguyên nhân của những cơn đau dạ dày cấp tính.

3. Không rửa tay trước khi ăn: Môi trường, vật dụng nơi công sở như bàn làm việc, bàn phím, con chuột, tay nắm cửa… đều là những ổ vi khuẩn lớn. Nếu không có thói quen rửa tay trước khi ăn, dân văn phòng dễ mắc các bệnh về đường ruột như viêm dạ dày cấp tính, đau dạ dày.

4. Vừa ăn vừa làm việc khác: Một thói quen tai hại của dân văn phòng, đó là vừa ăn vừa làm việc khác. Bàn làm việc biến thành bàn ăn, vừa ăn vừa nhìn máy tính, lướt Facebook, đọc báo… Não phải xử lý quá nhiều thứ cùng lúc, quá trình tiêu hóa không thông suốt, dạ dày phải tiết nhiều acid hơn, co bóp chậm, lâu hơn. Acid tấn công dạ dày trong thời gian dài hơn, lâu dần dẫn tới tình trạng viêm loét.

5. Ăn xong nằm nghỉ luôn: Giờ nghỉ thì ít, dân văn phòng tranh thủ vừa ăn xong đi ngủ, khiến máu lưu thông tới ruột kém. Thức ăn không được tiêu hóa hết sẽ gây đầy hơi, chướng bụng, gây ra những bệnh dạ dày, bệnh đường ruột.

6. Lạm dụng cà phê và trà: Cà phê, trà giúp làm giảm căng thẳng, tăng khả năng tập trung. Có người có thể uống 3-4 cốc cà phê/trà đặc một ngày. Tuy nhiên, việc lạm dụng các thức uống này có thể gây hại cho cơ thể, khiến dịch vị tăng cao, lâu ngày dẫn đến viêm, xuất huyết dạ dày.

7. Ngồi lâu một chỗ, ít vận động: Ngồi liên tục nhiều giờ, không đứng dậy, cơ thể thiếu vận động khiến nhu động dạ dày - ruột giảm, dịch tiêu hóa bài tiết cũng giảm. Ngồi lâu khiến cơ thể mệt mỏi, kém linh hoạt, thụ động, tăng nguy cơ béo phì, tăng áp lực lên dạ dày tiết dịch nhiều dẫn tới đau dạ dày, gây ra các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, ợ hơi, ợ chua, đau tức, nóng rát dạ dày khó chịu, ảnh hưởng đến công việc cũng như cuộc sống.

8. Hút thuốc lá, uống rượu bia: Rượu sau khi vào dạ dày, tiếp xúc với các enzym sẽ chuyến hóa thành chất gây hại cho gan, dạ dày. Thậm chí rượu còn là dung môi để đưa các chất độc hại từ thuốc lá thấm sâu vào cơ thể thông qua các cơ quan hô hấp, tiêu hoá, gan mật, tiết niệu.

9. Căng thẳng, áp lực kéo dài: Tăng ca thường xuyên, làm việc với áp lực phải chạy deadline, doanh số… gây tâm lý căng thẳng, khiến các hormon từ tuyến yên sẽ kích thích dạ dày tiết ra nhiều acid, đồng thời suy giảm miễn dịch tại chỗ, tổn thương niêm mạc dạ dày, hình thành các vùng viêm loét.

BS Hải Nam khuyến cáo, mọi người khi nhận ra đang gặp phải tình huống nào trong các nguyên nhân kể trên, cần cải thiện tình trạng, tránh kéo dài, sẽ gây hệ lụy về sau cho sức khỏe. Khi hệ tiêu hóa không ổn, cần đến bác sĩ chuyên khoa thăm khám sớm, có thể nội soi dạ dày để chẩn đoán bệnh chính xác, điều trị hiệu quả. Bên cạnh đó, thực hiện chế độ dinh dưỡng lành mạnh, kết hợp thường xuyên vận động, dành thời gian tập thể dục, rèn luyện sức khỏe mỗi ngày để nâng cao thể trạng, đẩy lùi bệnh tật.