Trang App Store trực tuyến của Apple đang cung cấp nhiều ứng dụng “thực tại tăng cường” dành cho “dế” iPhone. Ảnh: dvice.com

Hãy hình dung: Khi mắt bạn lần đầu tiên nhìn thấy tòa nhà chọc trời ở nước ngoài, một giọng nói thì thầm bên tai cho biết số điện thoại của quầy bar sang trọng trên tầng thượng của cao ốc. Hoặc giả dụ: Trên đường đi làm, bạn tình cờ gặp anh bạn cũ nhưng đột nhiên bạn không nhớ nổi tên anh ta. Trước khi bước đến bắt tay, bạn tranh thủ liếc “chú dế thông minh” trên tay, trong tích tắc bạn nắm được lý lịch anh bạn đó cũng như thời gian và địa điểm của cuộc gặp gần đây nhất giữa hai người.

Trên đây là hai ứng dụng của trào lưu công nghệ mới có tên gọi augmented reality (tạm dịch thực tại tăng cường), khả năng tăng cường những trải nghiệm thực tế hằng ngày thông qua công nghệ tương tác và công nghệ ảo. Những ứng dụng vừa kể - dựa trên việc sử dụng các công cụ theo dõi hoạt động của mắt – vừa được giới thiệu tại Hội nghị quốc tế về tăng cường khả năng của con người lần I diễn ra tại Megeve, Pháp cuối tuần qua. Trong 2 ngày hội nghị, các khoa học gia đã công bố nghiên cứu mới nhất hướng đến việc tăng cường khả năng nhận thức của con người bằng thông tin từ Internet, cơ sở dữ liệu “đo ni đóng giày” hoặc thậm chí những phản hồi tâm sinh lý từ chính bộ não của chúng ta.

Hồi thập niên 1940, các nhà khoa học chế tạo thiết bị quan sát cử động của mắt dùng để thu thập dữ liệu của các phi công nhằm giúp cải thiện thiết kế của buồng lái (máy bay). Dạng thiết bị này cũng được dùng để tìm ra những phương thức hiệu quả để người đi đường chú ý tới các biển quảng cáo. Gần đây, nó được nâng cấp sang dạng tương tác nhằm gửi đi phản hồi tức thời (với sự trợ giúp của máy tính) về những gì chúng ta đang quan sát. Công nghệ cải tiến này hiện chủ yếu dùng trong quân đội hoặc dùng để phát triển những thiết bị hỗ trợ bệnh nhân tàn tật.

Gần đây, Trung tâm nghiên cứu Viễn thông (TRC) ở Vienne, Áo quyết định đưa thiết bị theo dõi cử động mắt tiên tiến, được thiết kế để phân tích việc lướt web, ra đường phố. Thiết bị – gồm 1 camera hướng vào mắt người dùng và một cái khác quay ra cảnh mà người dùng đang quan sát – được kết nối với điện thoại di động thông minh có tích hợp la bàn và hệ thống định vị toàn cầu (GPS). Người dùng chỉ cần nháy mắt hoặc nhắm mắt, trong tích tắc thiết bị sẽ cung cấp tên của người quen tình cờ gặp trong đám đông, tìm thông tin về thắng cảnh du lịch hoặc tìm một nhà hàng gần nhất để ăn trưa.

Chưa hết, các nhà nghiên cứu còn trang bị hệ thống cảm biến nhằm xác định người dùng đang nhìn lên hoặc nhìn xuống, và gắn toàn bộ thiết bị – được thiết kế để tìm đường ở đô thị – vào nón bảo hiểm. Khi người đội nón nhắm mắt lại trong 2 giây, thiết bị sẽ hiểu là người dùng đang cần thông tin về tòa nhà, cây cầu hoặc tượng đài anh ta đang nhìn. Một máy tính truy cập từ xa lập tức dò tìm thông tin trong các kho dữ liệu về địa lý trên Internet chẳng hạn như Google Earth, và sau đó gửi kết quả vào điện thoại của người dùng. Chỉ cần nhìn vào màn hình điện thoại, người dùng sẽ biết được thông tin mình cần.

“Chúng tôi muốn thiết bị được dùng với dạng “rảnh tay” nên đã sử dụng công cụ chuyển văn bản thành giọng nói. Dữ liệu sẽ được tiếp nhận qua tai nghe (của điện thoại). Nó cũng giống như giác quan thứ 6”, Matthias Baldauf, một trong những chuyên gia của TRC, giải thích. Ứng dụng của TRC cũng có thể dùng trong lĩnh vực huấn luyện an ninh hoặc làm việc trên các giàn khoan dầu.

Một phát minh “thực tại tăng cường” khác được công bố tại hội nghị, ứng dụng công nghệ theo dõi hoạt động của mắt làm “trợ thủ” trí nhớ. Thay vì hướng camera vào mắt của người dùng, hệ thống “Aided Eye”, do Đại học Tokyo (Nhật) phát triển, sử dụng các bộ cảm biến hồng ngoại mi-ni để theo dõi cử động mắt. Chẳng hạn khi bạn nhìn vào một vật thể trong giây lát, “Aided Eye” sẽ dò tìm trong kho dữ liệu lưu trữ thông tin và hình ảnh, và cung cấp thông tin để gợi nhớ cho bạn. “Bước đầu thử nghiệm, chúng tôi đã nạp 100 hình ảnh vào kho dữ liệu. Khi mắt của người dùng hướng vào một vật nào đó, cử động đó sẽ được máy tính ghi nhận và ngay lập tức máy tính sẽ truy xuất ra hình ảnh và thông tin về cái mà người dùng đang quan sát”, Yoshio Ishiguro, chuyên gia của Đại học Tokyo, cho biết.

Theo Ishiguro, “Aided Eye” rất nhỏ gọn nên có thể gắn trên kính mát. Hiện nay, Ishiguro và đồng nghiệp đang điều nghiên cách thức để gửi thông tin phản hồi cho người đeo. Có khả năng họ sẽ dùng màn hình mi-ni lồng trong mắt kính hoặc tai nghe.

LONG CHÂU (Theo AFP, RedOrbit)