Sự xuất hiện của iPhone làm bùng nổ thị trường điện thoại 3G. Ảnh: AP

Trong khi điện thoại di động thế hệ thứ 3 (3G) chỉ mới bắt đầu phổ biến tại Việt Nam, gần đây nhất là sự xuất hiện của “ngôi sao” iPhone, dòng điện thoại thông minh này từ lâu đã quen thuộc với người dùng ở nhiều nước trên thế giới. Hiện nay, bên cạnh dịch vụ 3G, các nhà cung cấp mạng di động ở Mỹ đang xúc tiến triển khai mạng di động thế hệ kế tiếp: 4G.

Trước khi nói đến sự hơn thua giữa mạng di động 3G và 4G, hãy cùng nhìn lại lịch sử phát triển của điện thoại di động (ĐTDĐ). Đầu tiên là 1G. Thế hệ đầu tiên của ĐTDĐ truyền âm thanh sử dụng tín hiệu tương tự (analog) – loại tín hiệu liên tục có khả năng phản ánh biên độ âm lượng của giọng nói người đàm thoại. Ngoài việc đòi hỏi sử dụng pin cồng kềnh, tín hiệu analog rất dễ bị nhiễu và không thích hợp để mã hóa bảo mật. Nói một cách khác, với một thiết bị chuyên dụng, bất kỳ ai cũng có thể nghe trộm nội dung cuộc đàm thoại của bạn hoặc tệ hơn là ăn cắp số điện thoại, khiến bạn phải trả những cuộc gọi “trên trời”.

Thế hệ thứ 2 (2G) của ĐTDĐ xuất hiện vào năm 1991 và được xem là bước nhảy vọt về mặt công nghệ khi các nhà sản xuất chuyển sang sử dụng tín hiệu kỹ thuật số (digital). Đây là những tín hiệu không liên tục truyền thông tin giọng nói dưới dạng xung điện tượng trưng bằng các số 1 và 0. Tín hiệu kỹ thuật số có thể được mã hóa bảo mật và do dạng tín hiệu này chiếm ít băng thông hơn nên quá trình hoạt động tiêu hao ít năng lượng hơn, và như vậy điện thoại không cần dùng pin lớn. Giá ĐTDĐ bắt đầu giảm từ đó. Và 2G đã khai sinh kỷ nguyên nhắn tin SMS và gửi email qua ĐTDĐ.

Sở dĩ các nhà cung cấp mạng chuộng tín hiệu kỹ thuật số là vì họ có thể truyền tải thêm nhiều cuộc gọi mà không cần phải mở rộng băng thông vô tuyến. Tuy nhiên, khi số người dùng ĐTDĐ 2G không ngừng tăng, các mạng di động bắt đầu rơi vào tình trạng quá tải. Và đây chính là lý do dẫn đến sự ra đời thế hệ kế tiếp của ĐTDĐ mà Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU) gọi là 3G. ITU đưa ra bộ chuẩn dành cho các hệ thống viễn thông di động gọi tắt là IMT-2000 nhằm cải tiến phương thức truyền tải dữ liệu, video, giọng nói trên diện rộng qua sóng quang phổ vô tuyến một cách hiệu quả hơn.

3G được xem là bước trưởng thành của ĐTDĐ 2G bởi nó cho phép các nhà cung cấp mạng di động truyền tải nhiều cuộc gọi hơn. Người dùng có thể sử dụng đồng thời các dịch vụ giọng nói và dữ liệu, và lần đầu tiên có thể lướt net bằng ĐTDĐ. Không những có thể tải lên và tải xuống dữ liệu với dung lượng lớn trong lúc lướt web, người sử dụng điện thoại 3G còn có thể xem video trực tuyến và gửi tin nhắn đa phương tiện kèm lời thoại, hình ảnh hoặc video. ĐTDĐ 3G lần đầu tiên ra mắt vào năm 2001 nhưng mãi đến 6 năm sau, khi “chú dế” iPhone của Apple chào sân, thị trường ĐTDĐ 3G mới bùng nổ.

“Dế” HTC Evo 4G của Sprint sẽ được tung ra vào mùa hè này. Ảnh: Cnet

Thế hệ ĐTDĐ thứ 4 và cũng là mới nhất (4G) hứa hẹn sẽ mang đến cho người dùng một giải pháp giao thức Internet toàn diện với băng thông được mở rộng lên gấp nhiều lần. Với ĐTDĐ 4G, các “thượng đế” sẽ được sử dụng đồng thời từ các dịch vụ giọng nói, game trực tuyến cho đến các dịch vụ đa phương tiện thời thượng hiện nay như xem ti-vi trực tuyến và chia sẻ video trực tuyến.

Hiện nay, có hai chuẩn 4G là: LTE (Long Term Evolution – tạm dịch Tiến hóa dài hạn) và Mobile WiMAX (Worldwide Interoperability for Microwave Access – Khả năng tương tác toàn cầu với truy nhập vi ba). Hàng tỉ USD đang được đầu tư cho 2 chuẩn 4G này, và người ta hy vọng trong thời gian tới sẽ có 1 chuẩn 4G thống nhất trên toàn cầu. Dù LTE hay WiMAX di động thì cả hai chuẩn này đều hứa hẹn tốc độ truy cập Internet di động “ăn đứt” mạng 3G hiện nay. Nói cách khác, 4G vượt trội hơn hẳn so với 3G.

LTE hay WiMAX, ai sẽ chiến thắng? Câu trả lời còn phải hạ hồi phân định. Hiện nay tại Mỹ, Sprint Nextel và Comcast đang đầu tư cho chuẩn WiMAX di động, và dự kiến sẽ triển khai vào cuối năm nay. Trung tuần tháng 3 vừa qua, Sprint đã đi tiên phong khi trình làng “chú dế” 4G đầu tiên trên thế giới, HTV EVO 4G, mà hãng này gọi là “Sát thủ iPhone”. Những “đại gia” khác như Verizon, AT&T, T-Mobile thì bắt tay với chuẩn LTE và hứa hẹn sẽ ra mắt mạng 4G vào năm 2011. Verizon cũng có kế hoạch tung ra điện thoại 4G trong vòng 1-2 năm tới. Trong khi đó, nhiều nguồn tin nói rằng Apple sẽ công bố iPhone 4G vào tháng 5 năm nay. Và khi đó cuộc đua giữa các nhà cung cấp mạng 4G ở Mỹ sẽ nóng hơn.

LONG CHÂU (Theo Discovery Channel)