(TTXVN) - Sáng 20-5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về thúc đẩy động lực tăng trưởng đầu tư công năm 2025. Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại đầu cầu Trụ sở Chính phủ, trực tuyến với đầu cầu 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Phát huy động lực tăng trưởng đầu tư

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, trong bối cảnh hiện nay, chúng ta đang làm mới 3 động lực tăng trưởng truyền thống gồm đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu; thúc đẩy động lực tăng trưởng mới gồm khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, động lực liên quan kinh tế tư nhân. Trong lúc thúc đẩy động lực tăng trưởng mới vừa bắt đầu, chưa có kết quả, phải có thời gian, có độ trễ thì phải nỗ lực, thúc đẩy, củng cố các động lực tăng trưởng truyền thống.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị thúc đẩy động lực tăng trưởng đầu tư công năm 2025. Ảnh: Dương Giang-TTXVN

Hiện nay, các động lực tăng trưởng truyền thống về xuất khẩu, tiêu dùng gặp khó khăn, chúng ta phải trông chờ vào động lực tăng trưởng đầu tư, gồm đầu tư công, đầu tư FDI, đầu tư tư nhân... Đầu tư công được xác định dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt mọi nguồn lực cho phát triển, nhưng đầu tàu chậm chạp không thể dẫn dắt, không thể kích hoạt.

Nhấn mạnh, mỗi cán bộ, đảng viên, lãnh đạo các cấp ủy, chính quyền phải suy nghĩ cần làm gì để thúc đẩy giải ngân đầu tư công, không chỉ khoanh tay ngồi chờ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu phải xem thể chế còn vướng mắc gì thì tiếp tục đề xuất sửa đổi; đặc biệt suy nghĩ vì sao các tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân lại giải ngân rất nhanh, triển khai nhanh các công trình…

Theo Bộ Tài chính, năm 2025, tổng số vốn đầu tư công được Quốc hội quyết nghị là hơn 829.000 tỉ đồng; đã phân bổ cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương gần 826.000 tỉ đồng. Đến ngày 30-4-2025, các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương đã phân bổ, giao kế hoạch đầu tư công năm 2025 chi tiết cho danh mục nhiệm vụ, dự án là gần 818.000 tỉ đồng, đạt 99% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Cũng đến ngày 30-4-2025, cả nước giải ngân đầu tư công đạt hơn 128.000 tỉ đồng, đạt 15,56%. Trong đó, giải ngân vốn ngân sách Trung ương đạt khoảng 46.600 tỉ đồng, đạt 13,33%; giải ngân vốn ngân sách địa phương khoảng 81.800 tỉ đồng, đạt 17,2%; giải ngân vốn của 3 Chương trình mục tiêu quốc gia đạt hơn 4.700 tỉ đồng, đạt 21,4% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Như vậy, trong 4 tháng đầu năm 2025, có 10 bộ, cơ quan Trung ương và 35 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên mức bình quân chung của cả nước. Tuy nhiên, có một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa giải ngân hoặc giải ngân thấp.

Yêu cầu Bộ Tài chính thống kê những bộ, ngành, địa phương nào giải ngân chậm thì phải đánh giá lại cán bộ, Thủ tướng Chính phủ cho biết, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hàng tháng đều tổ chức các hội nghị, cuộc họp liên quan vấn đề thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công; ban hành các vấn đề, chỉ thị, công điện…, vậy mà vấn đề này vẫn vướng. Do đó phải mổ xẻ, phân tích, những bộ, ngành nào làm tốt thì khen thưởng, bộ ngành nào làm không tốt thì phải xử lý kỷ luật.

Thủ tướng yêu cầu phải làm rõ tại sao các bộ, cơ quan Trung ương và các địa phương giải ngân đầu tư công chậm; phải tìm nguyên nhân, bắt đúng bệnh, chỉ rõ những khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn; làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành; đặc biệt phân tích rõ, tại sao cùng một điều kiện, chính sách có nơi làm tốt, có nơi không tốt… Đặc biệt, chỉ ra được các bài học kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện ở các cấp, các ngành, nhất là người đứng đầu.

Yêu cầu thiết kế công cụ, có nguyên tắc đo lường thường xuyên công tác giải ngân đầu tư công, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các tổ công tác của Chính phủ vừa phải đi nắm tình hình, vừa phải đi lãnh đạo, chỉ đạo; bắt mạch đúng để có giải pháp phù hợp. Các bộ, ngành, địa phương phải nỗ lực cao, tích cực hơn nữa, thể hiện tinh thần trách nhiệm với đất nước, công việc, không để tình trạng "có tiền mà không tiêu được". Các cấp từ Trung ương tới địa phương phải quyết liệt vào cuộc, tích cực lãnh đạo, chỉ đạo; phân công "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ kết quả, rõ thẩm quyền"; các tập đoàn, tổng công ty nhà nước phải chủ động trong thúc đẩy đầu tư.

Nhấn mạnh tinh thần tăng cường phân cấp, phân quyền mạnh cho địa phương với tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm"; các bộ, ngành không nên sa vào những việc cụ thể, Thủ tướng yêu cầu các đại biểu dự hội nghị phát biểu thẳng thắn, đi thẳng vào vấn đề, rút kinh nghiệm, phải "bốc thuốc, chữa bệnh".

Quyết tâm giải ngân đầu tư công đạt 100% kế hoạch

Kết luận Hội nghị trực tuyến toàn quốc về thúc đẩy động lực tăng trưởng đầu tư công năm 2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu thúc đẩy giải ngân đầu tư công đạt 100% kế hoạch; đồng thời xây dựng cơ sở dữ liệu để đo lường việc thực hiện giải ngân đầu tư công.

Chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế và nguyên nhân cần nghiêm túc khắc phục và các bài học kinh nghiệm, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch UBND cấp tỉnh nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy vai trò của người đứng đầu, thường xuyên rà soát, đôn đốc, tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc; cá thể hóa trách nhiệm đến từng cá nhân; coi kết quả giải ngân đầu tư công là căn cứ quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ; từ đó thúc đẩy đầu tư công năm 2025.

Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương và địa phương triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về giải ngân vốn đầu tư công năm 2025, quyết tâm giải ngân đạt 100% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao nhằm tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân; tạo không gian phát triển mới; giảm chi phí logictics, giảm chi phí đầu vào của hàng hoá; giải quyết các khó khăn, vướng mắc, huy động mọi nguồn lực cho phát triển.

Các bộ, ngành, địa phương trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn phải bám sát công việc, sát sao, đôn đốc, kiểm tra, xử lý ngay các vướng mắc, khó khăn phát sinh tại các công trình, dự án; vận dụng một cách kịp thời, linh hoạt, hiệu quả các nghị quyết, các luật, nhất là các nghị quyết, các luật mới được sửa đổi, bổ sung, ban hành để tháo gỡ điểm nghẽn, khó khăn, vướng mắc; xây dựng cơ sở dữ liệu về đầu tư công, về môi trường, đất đai, các nhà thầu… để đo lường việc thực hiện giải ngân đầu tư công.

Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, bí thư và chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác đầu tư công với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, làm việc nào dứt việt đó, có trọng tâm, trọng điểm; phân công rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền.

Các bộ, ngành và các địa phương phối hợp thúc đẩy giải phóng mặt bằng, đặc biệt là các địa phương phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, với sự chỉ đạo của người đứng đầu trong công tác giải phóng mặt bằng; thực hiện nghiêm việc cấp mỏ vật liệu, hỗ trợ, điều chuyển vật liệu thông thường cho các dự án theo chỉ đạo.

Các bộ, ngành liên quan khẩn trương hoàn thành các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật, đơn giá làm căn cứ cho các bộ, ngành, địa phương áp dụng, triển khai dự án. Rà soát tất cả các quy hoạch, đề xuất giải quyết triệt để các vấn đề chồng chéo, chồng lấn. Thúc đẩy triển khai các dự án đảm bảo tiến độ, chất lương, kỹ - mỹ thuật công trình; đảm bảo an toàn lao động, vệ sinh môi trường và đặc biệt là không xảy ra tham nhũng, tiêu cực.

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan rà soát các quy định liên quan vốn ODA, sửa các quy định tránh thủ tục rườm rà, gây ách tắc các dự án; sửa đổi Luật đấu thầu theo hướng tăng cường trách nhiệm trong lựa chọn các nhà thầu, đấu thầu, song phải thông thoáng, dễ làm, đạt hiệu quả.

Các bộ: Tài chính, Xây dựng, Dân tộc và Tôn giáo, Nông nghiệp và Môi trường, Nội vụ… thực hiện phân cấp, phân quyền, giao cho các địa phương thực hiện các dự án thuộc các Chương trình mục tiêu quốc gia và các dự án giao thông, nhất là các dự án giao thông kết nối trên nguyên tắc "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trác nhiệm". Riêng việc mở rộng các dự án đường bộ cao tốc, Thủ tướng Chính phủ nhất trí thực hiện theo phương thức hợp tác công tư.

"Trong quá trình sắp xếp, tổ chức bộ máy, chủ động điều chỉnh kế hoạch vốn và hồ sơ pháp lý phù hợp với thay đổi về địa giới hành chính và phân cấp, phân quyền, tránh ách tắc khi thay đổi đơn vị nhận vốn, chủ thể ký hợp đồng, quyết định đầu tư…", Thủ tướng lưu ý.

Thủ tướng yêu cầu phát huy vai trò của 7 Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ và các Tổ công tác của bộ, ngành, địa phương về kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; phân công cụ thể lãnh đạo phụ trách từng dự án, nhóm dự án gắn với chịu trách nhiệm về kết quả giải ngân; phối hợp chặt chẽ với các bộ, cơ quan, liên quan, xử lý kịp thời, hiệu quả các khó khăn, vướng mắc; trường hợp vượt thẩm quyền, báo cáo ngay cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác chuẩn bị đầu tư, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, cơ quan, địa phương liên quan chuẩn bị kỹ, tổ chức tốt, truyền thông hiệu quả Lễ khởi công, khánh thành 80 công trình, dự án trên cả nước chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2-9; tập trung hoàn thành mục tiêu đến hết năm 2025 có 3.000km đường bộ cao tốc, 1.000km đường ven biển, khởi công tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai - Hải Phòng…

Nhắc lại phương châm "Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi, thì chỉ bàn làm, không bàn lùi", Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tin tưởng thời gian tới, các khó khăn, vướng mắc, hạn chế sẽ được khắc phục hiệu quả; thực hiện đạt mục tiêu giải ngân đầu tư công như đã đề ra.

Phạm Tiếp