Chùa Phước Hậu tọa lạc tại ấp Đông Hậu (xã Ngãi Tứ, huyện Tam Bình, Vĩnh Long) từ lâu là nơi tu hành trang nghiêm và là điểm tham quan không thể bỏ qua khi đến Vĩnh Long. Đây là ngôi cổ tự tổ đình Phật giáo dòng Lâm Tế, phái Chúc Thánh, đồng thời nổi tiếng với công trình vườn kinh đá độc đáo, có một không hai ở Nam bộ. 

Theo thượng tọa Thích Phước Cẩn, Trụ trì chùa Phước Hậu, trước đây chùa chỉ là một cái am nhỏ. Năm 1894, ông Hương cả làng Đông Hậu là Lê Văn Gồng vốn có lòng mộ đạo, vận động thiện nam tính nữ trong làng xây dựng một ngôi chùa sườn gỗ, mái ngói âm dương, vách ván, nền gạch. Ngôi chùa này là một dạng chùa làng nên được đặt tên là chùa Đông Hậu.

Đến năm 1910, ông Gồng mất, con gái ông là bà Lê Thị Huỳnh và phật tử địa phương đã thỉnh Hòa thượng Hoằng Chỉnh ở chùa Thiên Ấn (Quảng Ngãi) vào trụ trì. Hoà thượng Hoằng Chỉnh đã đổi hiệu chùa Đông Hậu thành Phước Hậu.

Sau nhiều lần trùng tu, xây mới, chùa Phước Hậu hiện nay gồm nhiều công trình như chánh điện, trung điện, hậu tổ, tàng kinh các, hệ thống bảo tháp… Chánh điện chùa Phước Hậu hình chữ “sơn”, nhìn xuống dòng sông. Mặt tiền chùa xây theo kiểu cổ lầu, giữa trang trí mô hình ngôi tháp bảy tầng cao chót vót.

Nội điện rộng rãi trang trí đơn giản, nền lót gạch bông, lại có nhiều cửa ra vào nên trông trống trải. Chùa Phước Hậu được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận là Di tích lịch sử cách mạng ngày 25-1-1994.

Đến chùa Phước Hậu, ai cũng ngỡ ngàng trước vẻ đẹp của ngôi chùa với những hàng cây cao lớn tỏa bóng mát. Tuy nhiên, ấn tượng nhất đối với nhiều khách tham quan chính là những bài kinh khắc trên đá rất công phu, được nhà chùa bố trí hài hòa thành những khu vườn kinh theo chủ đề khác nhau. Để có vườn kinh đá độc đáo này, theo thượng tọa Thích Phước Cẩn (Trụ trì chùa Phước Hậu), năm 2014, trong một lần đi Myanmar, ông thấy một số chùa tại đó khắc kinh trên đá rất đẹp nên quyết tâm học theo. 

Về đến chùa, ông đã bỏ công tìm cách khắc những bài kinh bằng tiếng Việt lên phiến đá rồi quyết định làm Vườn kinh Pháp Cú. Vườn kinh Pháp Cú gồm 213 phiến đá màu xanh kích thước 0,4x0,6m, khắc 423 câu kinh trên hai mặt do cố Hòa thượng Thích Minh Châu, Viện trưởng Viện Đại học Phật giáo VN, dịch từ tiếng Pali sang tiếng Việt. Ngoài ra còn có một bài thơ nói về đại ý của bộ kinh Pháp Cú, 1 bài nói về công hạnh của người tu, phật tử và một phiến đá khắc hình Hòa thượng Thích Minh Châu. 

Những phiến đá được sắp xếp bố trí theo hình kết 8 lá bồ đề tượng trưng cho bát chánh đạo. Trung tâm vườn là ngọn núi có bốn tượng Phật Thích Ca Mâu Ni. Ngoài ra còn có một số phiến đá khắc thêm tiếng Anh cạnh tiếng Việt để khách du lịch nước ngoài hiểu được khi đến tham quan và nhiều phiến đá khắc chữ tâm, nhẫn, những lời răn dạy của đạo Phật rất độc đáo…

Sau thành công của Vườn kinh Pháp Cú, thầy Phước Cẩn thực hiện các công trình kế tiếp là Vườn kinh A Di Đà và Vườn kinh Bắc Truyền trích diễm. Vườn kinh A Di Đà có 31 phiến đá được bố cục theo một dãy hồ nhỏ trồng sen hình chữ S, tượng trưng nước Việt. Mỗi miền Bắc, Trung, Nam có một phiến đá đặt giữa hồ ghi ngôi chùa biểu trưng, thêm những hòn giả sơn biểu tượng như núi Yên Tử, Thất Sơn… Các bài kinh ở vườn kinh này được dịch theo thể thơ lục bát. 

Hiện nay, trong 3 vườn kinh đá tại chùa Phước Hậu, có thể nói vườn kinh A di đà mang ý nghĩa thiêng liêng nhất. Bởi các phiến đá khắc kinh được bố trí theo hình chữ S của nước Việt Nam, ở giữa chữ S được trồng sen. Trong đó có các phiến đá khắc kinh bố trí đúng vị trí tượng trưng cho các quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa, Phú Quốc. “Khi phật tử, khách đến tham quan và xem vườn kinh A di đà họ sẽ hình dung được non sông đất nước ta như thế nào, ở đó có phần đất liền, các đảo để chung sức xây dựng, gìn giữ” - Thượng tọa Phước Cẩn nói.

Giờ đây, đến chùa Phước Hậu, khách thập phương không chỉ tham quan, thưởng ngoạn, hít thở không khí trong lành giúp lòng thanh thảng mà còn được chiêm ngưỡng những vườn kinh đá độc đáo, có ý nghĩa giáo dục cao, giúp chúng ta thêm yêu quê hương, đất nước.

BÌNH NGUYÊN