HẠNH NGUYÊN

Tại Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt của Liên minh châu Âu (EU) diễn ra ở thủ đô Brussels của Bỉ vào ngày 9 và 10-2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sẽ thúc giục các lãnh đạo châu Âu đẩy nhanh tốc độ chuyển giao vũ khí và quá trình kết nạp nước này làm thành viên của khối.

Tổng thống Ukraine Zelensky (trái) và người đồng cấp Pháp Macron đi cùng chuyến bay sang Brussels dự Hội nghị thượng đỉnh của EU. Ảnh: Reuters

Được biết, Tổng thống Zelensky tham dự hội nghị với tư cách khách mời danh dự. Trong ngày 9-2, Tổng thống Ukraine gặp Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel và có bài phát biểu trước Nghị viện châu Âu, nhằm vận động châu Âu viện trợ quân sự - kinh tế cũng như gây sức ép để EU đẩy nhanh quá trình kết nạp Kiev làm thành viên của khối. Cụ thể, Tổng thống Zelensky kêu gọi các nước đồng minh cung cấp chiến đấu cơ cho Kiev “sớm nhất có thể”.

Ukraine đã nộp đơn xin gia nhập EU ngay sau khi xung đột với Nga nổ ra và muốn bắt đầu các cuộc đàm phán kết nạp chính thức càng sớm càng tốt. Về vấn đề này, Thủ tướng Đức Olaf Scholz hôm 8-2 tỏ ra đồng tình với những lo ngại của quốc gia Đông Âu khi cho rằng: “Tôi đang gửi một thông điệp rõ ràng tới Brussels: Ukraine thuộc về gia đình châu Âu”. 

Đối với Ukraine, việc trở thành thành viên EU có ý nghĩa rất quan trọng bởi nó không chỉ giúp Kiev gia tăng lợi thế trên chiến trường mà còn trên bàn đàm phán với Nga trong tương lai. EU hồi tháng 6-2022 đã trao tư cách ứng viên chính thức cho Ukraine trong thời gian ngắn kỷ lục. Tuy nhiên, chính thức trở thành thành viên lại là một chuyện khác. Tới nay, nội bộ EU vẫn chia rẽ về việc có nên cố gắng thúc đẩy tiến trình kết nạp Ukraine hay không.

Theo Hãng tin Reuters, Tổng thống Zelensky ít có khả năng lập tức nhận được những cam kết làm ông “mát dạ” từ giới lãnh đạo châu Âu, nhưng chuyến thăm Brussels trao cho vị này cơ hội lần đầu tiên gặp mặt trực tiếp toàn bộ 27 lãnh đạo quốc gia của EU kể từ khi xung đột xung đột quân sự Nga - Ukraine bùng nổ hồi tháng 2-2022. Thủ tướng Đức Scholz mô tả sự góp mặt của ông Zelensky tại hội nghị thượng đỉnh là “dấu hiệu của tình đoàn kết châu Âu”.

Hội nghị của EU cũng bàn bạc về các lệnh trừng phạt mới dành cho Nga. Thủ tướng Scholz gần đây nhấn mạnh Brussels sẽ lại siết lệnh cấm vận đối với Mát-xcơ-va khi gần tròn một năm chiến sự nổ ra. Các nước EU đang nghiên cứu gói trừng phạt thứ 10 để áp dụng với Nga vào ngày 24-2 tới.

Brussels là điểm dừng chân thứ ba trong chuyến công du châu Âu bất ngờ của Tổng thống Zelensky, sau Anh và Pháp. Tại Luân Đôn ngày 8-2, ông Zelensky đã hội đàm với Thủ tướng Anh Rishi Sunak, có bài phát biểu trước Nghị viện Anh và yết kiến Vua Charles III. Sau đó, Tổng thống Ukraine đặt chân đến thủ đô Paris để dùng bữa tối với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Scholz. Khác nhau về hình thức gặp mặt, nhưng những yêu cầu của Tổng thống Zelensky đều có mẫu số chung là tìm kiếm thêm vũ khí, đặc biệt là các chiến đấu cơ hiện đại và tên lửa tầm xa, đồng thời chuyển giao nhanh hơn. Đến nay, EU và các quốc gia thành viên đã cung cấp viện trợ trị giá 50 tỉ euro cho Ukraine.