“Lên xuống dòng đời” (NXB Thế giới) của tác giả Cai Mingjie - một tiến sĩ mất việc trở thành tài xế taxi ở Singapore - truyền cho người đọc  tinh thần lạc quan và cách vượt qua chính mình.

“Lên xuống dòng đời” là tác phẩm đầu tay của Cai Mingjie, xuất bản khi ông đã 61 tuổi và nhanh chóng trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất ở Singapore. Sách là nhật ký ghi chép những câu chuyện, suy nghĩ trong những ngày tháng làm tài xế taxi của ông, người được coi là tài xế taxi có bằng cấp cao nhất Singapore- bằng Tiến sĩ tại Đại học Stanford, Mỹ.

Cai Mingjie từng là nghiên cứu viên cao cấp với 16 năm làm việc tại Viện nghiên cứu Sinh học tế bào và phân tử - một viện nghiên cứu lớn của Singapore. Năm 2008, viện nghiên cứu thay đổi cách quản trị, một số bộ phận bị đóng cửa và ông từ một nghiên cứu viên tầm cỡ quốc tế trở thành người thất nghiệp. Dù gửi hồ sơ xin việc nhiều nơi nhưng cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu khiến ông không thể nào tìm được công việc phù hợp ở Singapore. Ông đăng ký làm tài xế taxi và nếm trải cảm giác của một lao động phổ thông phải làm việc cật lực khi đã ở tuổi xế chiều để kiếm tiền lo cho gia đình.

Khi rơi vào nghịch cảnh, Cai Mingjie không than thân trách phận hay đắm chìm trong ánh hào quang xưa cũ. Ông tìm kiếm mọi cơ hội và chấp nhận làm mọi công việc miễn là lao động chân chính. Những ngày đầu vào nghề, Cai Mingjjie còn bỡ ngỡ và gặp bao chuyện dở khóc, dở cười như: không thuộc đường, gặp khách xấu tính hay bị khiếu nại oan... Bằng sự kiên trì, chịu khó, ông dần thích nghi với công việc mới.

Khi tiếp xúc với nhiều người mỗi ngày, Cai Mingjie đã có nhiều trải nghiệm và đúc kết được nhiều điều bổ ích về cách nhìn nhận đánh giá một con người, cách giao tiếp ứng xử. Có người vẻ ngoài hào nhoáng, lịch lãm nhưng cư xử thiếu văn hóa hoặc tính toán từng đồng; có người ăn mặc xuề xòa, thậm chí nghèo khó nhưng lại đầy lòng tự trọng, cử xử rất văn minh. Ông được lắng nghe chuyện đời của những con người ở nhiều tầng lớp trong xã hội và ở  tầng lớp nào cũng sẽ có người tốt và người xấu, người trung thực và người gian xảo... không thể “trông mặt mà bắt hình dong”. Ông đã hiểu hơn giá trị sự sẻ chia trong cuộc sống. Chính bản thân ông cũng lan tỏa tình yêu thương đến người khác bằng cách giúp đỡ và làm những gì mình có thể… Những va chạm thực tế còn giúp một tiến sĩ như ông trải đời hơn, hiểu được xã hội đa sắc tộc, đa văn hóa của đất nước mình, những điều mà khi theo đuổi khoa học, ông không có điều kiện để tìm hiểu. Sau 6 tháng, Cai Mingjie đã tìm được những cơ hội việc làm mới tốt hơn. Tuy kết thúc công việc lái taxi, nhưng ông cho rằng: “Dù tôi có làm gì trong tương lai, sức mạnh và sự khôn ngoan mà tôi có được trong sáu tháng này sẽ còn ở lại với tôi trong nhiều năm tới” (trang 199).

Dù chỉ là những ghi chép đời thường, dung dị nhưng những câu chuyện của “Lên xuống dòng đời” lại truyền tải nhiều thông điệp ý nghĩa, giúp người đọc tự tin hơn khi đối mặt với nghịch cảnh.

CÁT ĐẰNG