Nhân dịp kỷ niệm 58 năm thành lập ASEAN (8/8/1967 - 8/8/2025) và 30 năm Việt Nam chính thức gia nhập Hiệp hội (28/7/1995 - 28/7/2025), Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn đã trả lời phóng viên TTXVN tại Indonesia về chặng đường phát triển của Hiệp hội. Ông đặc biệt đánh giá cao những đóng góp tích cực, chủ động và ngày càng sâu rộng của Việt Nam trong suốt 30 năm đồng hành cùng ASEAN.

Trong bối cảnh ASEAN đang đối mặt với nhiều thách thức, như biến động địa chính trị toàn cầu, thuế quan và các vấn đề liên quan đến các nước thành viên, theo ông, ASEAN sẽ tiếp tục duy trì sự đoàn kết và vai trò trung tâm như thế nào?

ASEAN đã trải qua 58 năm hình thành, phát triển và trưởng thành, chúng ta cũng đang hướng tới cột mốc quan trọng - kỷ niệm 60 năm thành lập vào năm 2027. Chặng đường đó không hề dễ dàng. Chúng ta đã đối mặt với nhiều thách thức, từ trong nội khối, trong khu vực, cho đến những biến động toàn cầu. Tôi cho rằng, qua từng giai đoạn, dù bối cảnh có khác nhau, ASEAN đã thể hiện rõ khả năng thích ứng và phục hồi. Ðiều đó có nghĩa là chúng ta đã phản ứng một cách chủ động, linh hoạt và hiệu quả trước các khó khăn.

Ðến thời điểm này, các nhà lãnh đạo ASEAN đã thông qua Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045. Ðây là lần đầu tiên ASEAN xây dựng một kế hoạch chiến lược dài hạn trong 20 năm, dựa trên những gì chúng ta đã đạt được và các bài học kinh nghiệm quý báu trong quá khứ. Chúng ta không thể xem hòa bình và thịnh vượng là điều đương nhiên. Trách nhiệm của chúng ta là phải tiếp tục làm việc chăm chỉ, để xác định và vượt qua những thách thức đang làm suy yếu sự đoàn kết và thống nhất trong khối.

Có những thách thức có thể dễ dàng nhận thấy, cũng có những thách thức cần thời gian để làm rõ. Nhưng điều quan trọng nhất, là chúng ta phải luôn giữ vững nhận thức về lợi ích chung của ASEAN - vì một cộng đồng gắn kết, tự cường và có vai trò trung tâm trong khu vực.

Sau 30 năm đồng hành cùng ASEAN, Việt Nam có những đóng góp tích cực, đồng thời ASEAN cũng mở ra nhiều cơ hội cho Việt Nam. Ông có thể đưa ra một số khuyến nghị để ASEAN và Việt Nam hợp tác hiệu quả hơn trong tương lai?

Việt Nam là một thành viên tích cực trong 30 năm qua, thể hiện qua các sáng kiến, đề xuất mà Việt Nam đã đưa ra. Nổi bật là Việt Nam sẽ luân phiên tổ chức kỷ niệm 25 năm sáng kiến hội nhập ASEAN (IAI).

Trong khuôn khổ các cơ chế hợp tác của ASEAN, cả giữa các nước thành viên và giữa ASEAN với các đối tác đối thoại trong cơ chế ASEAN+1, Việt Nam nhiều lần đảm nhận vai trò quốc gia điều phối, không chỉ thể hiện sự tín nhiệm, mà còn là sự đóng góp thực chất vào tiến trình hội nhập của ASEAN.

Việt Nam cũng tham gia tích cực vào các cơ chế hợp tác đa phương như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Cấp cao Ðông Á (EAS), hay Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN Mở rộng (ADMM-Plus). Qua đó đã góp phần củng cố năng lực thích ứng và thúc đẩy sự phát triển của các thể chế hợp tác trong ASEAN, đóng góp vào sức mạnh cộng đồng.

Bên cạnh đó, Việt Nam đã 3 lần đảm nhiệm vị trí Chủ tịch ASEAN. Trong các nhiệm kỳ của mình, Việt Nam đã có những đóng góp tích cực, không chỉ trong điều phối hợp tác chính trị - an ninh và kinh tế, mà còn trong việc thu hút đầu tư nước ngoài vào khu vực. Dù mức độ thu hút đầu tư giữa các nước có khác nhau, nhưng nhìn chung, các thành viên đều được hưởng lợi từ dòng vốn này.

Việt Nam cũng tích cực thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực như du lịch, nông nghiệp, giáo dục - nằm trong ba trụ cột chính của Cộng đồng ASEAN: Chính trị - An ninh, Kinh tế và Văn hóa - Xã hội.

Với dân số hơn 100 triệu người - đứng thứ ba trong ASEAN sau Indonesia và Philippines - cùng tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng, Việt Nam không chỉ đóng góp đáng kể vào GDP khu vực, mà còn thể hiện vai trò quan trọng trong việc giữ gìn hòa bình, ổn định và phát triển bền vững trong khu vực. Tôi tin rằng, với những thành tựu đã đạt được, Việt Nam sẽ tiếp tục đóng góp nhiều hơn nữa cho Hiệp hội.

ÐỖ QUYÊN