THẾ GIỚI > Đông Tây thế sự

Thêm dầu vào lửa

Bất chấp cảnh báo từ Mát-xcơ-va, chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama vẫn liệt 18 quan chức Nga vào cái gọi là "Danh sách Magnitsky", cấm không cho tới Mỹ đồng thời tiến hành phong tỏa tài sản (nếu có) của những người này ở xứ cờ hoa, khiến quan hệ vốn không mấy "xuôi chèo mát mái" bấy lâu nay giữa Mỹ và Nga thêm căng thẳng.

18 người Nga ấy là các công tố viên, các nhà điều tra và thẩm phán mà Washington cho là "vi phạm nhân quyền", là "phải chịu trách nhiệm" cho cái chết của luật sư Sergei Magnitsky. Ông này bị bắt vào tháng 11-2008 vì tội trốn thuế và chết trong nhà tù của Nga một năm sau đó. Phía Mỹ cho rằng Magnitsky chết là vì "bị ngược đãi" để trả thù việc ông tố cáo các quan chức Nga dính vào một vụ gian lận thuế có liên quan đến một công ty đầu tư lớn của phương Tây trước khi bị bắt. Nhưng phía Nga cho rằng Magnitsky chết là do bị đau tim, chớ không bị tra tấn hay hành hạ gì trong tù và hồi tháng 3 năm nay đã quyết định chấm dứt điều tra cái chết của vị luật sư 37 tuổi này.

"Danh sách Magnitsky" do Bộ Ngoại giao và Bộ Ngân khố của Mỹ lập ra và công bố hôm 12-4 dựa trên Đạo luật Magnitsky. Đạo luật này được Quốc hội Mỹ thông qua hồi tháng 12 năm rồi. Một tháng sau đó, phía Nga đáp trả bằng cách thông qua Đạo luật Chống Magnitsky, cấm công dân Mỹ nhận con nuôi người Nga và cấm người Mỹ bị nghi ngờ "vi phạm nhân quyền" vào Nga. Tờ Kommersant của Nga cho hay, ngay sau khi biết Mỹ rục rịch lập "Danh sách Magnitsky", phía Nga cũng đã lên "Danh sách Guantanamo" để đáp trả. "Danh sách Guantanamo" ban đầu chỉ có 71 cái tên, nhưng gần đây, sau khi có tin phía Mỹ đưa 60 quan chức Nga vào "Danh sách Magnitsky", nó đã tăng lên tới 104 quan chức Mỹ.

Cách đây vài hôm khi công cán tại Thụy Sĩ, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã từng cảnh báo nếu Mỹ vẫn quyết lập "Danh sách Magnitsky" thì Nga sẽ có hành động trả đũa thích đáng và khuyên Washington nên "cân nhắc" bởi Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Thomas Donilon sắp công du Nga. Nhiều tờ báo của Mỹ và phương Tây cũng nhận định việc Washington công bố danh sách 18 quan chức Nga bị liệt vào "Danh sách Magnitsky" hôm 12-4 là "không phải lúc", có thể gây ra "bầu không khí nặng nề" cho chuyến đi Mát-xcơ-va của ông Donilon. Theo kế hoạch, ông Donilon sẽ đến Nga trong ngày hôm nay 14-4 để hội đàm với các quan chức an ninh cấp cao của Nga. Donilon cũng được kỳ vọng sẽ chuyển thông điệp của Tổng thống Barack Obama cho phía Nga với mong muốn một lần nữa "khởi động lại" quan hệ với Nga.

Ấy vậy mà, như người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói: "Việc công khai các danh sách đó, không nghi ngờ gì nữa, sẽ tác động một cách tiêu cực tới quan hệ giữa Mỹ với Nga". Còn báo Mỹ Christian Science Monitor thì nhận xét: "Vụ việc Magnitsky hôm 12-4 chẳng khác nào thêm dầu vào ngọn lửa đang thiêu hủy quan hệ Mỹ-Nga".

NHẬT QUANG

Chia sẻ bài viết

BÌNH LUẬN