* THÁI TRUNG THƯ

Bài 1: Những tỉ phú tuổi 30

Chúng tôi mở đầu loạt ký sự bằng câu chuyện về hai tỉ phú trẻ Nguyễn Hải Phần ở ấp Mỹ Chánh A, xã Hiệp Hưng, huyện Phụng Hiệp (tỉnh Hậu Giang) và Trần Văn Toản ở khu vực Bình Yên B, phường Long Hòa, quận Bình Thủy (TP Cần Thơ). Người từng trắng tay vì suốt 7 năm liền làm ăn thua lỗ nhưng vẫn kiên trì, dồn hết tâm sức xây dựng nên trang trại cung ứng ba ba thịt và ba ba giống nổi tiếng cả vùng. Người cũng từng mất hết vốn liếng vì "bạo gan" đem giống gà Đông Tảo từ đất Bắc về Cần Thơ nuôi, thậm chí phải bán đi căn nhà ở quê để tiếp tục theo đuổi giấc mơ làm giàu của mình…

Con đường vượt khó, tìm phương kế vươn lên làm giàu của những thanh niên trẻ ấy thật ấn tượng, mang dấu ấn riêng. Tuy nhiên, họ giống nhau ở sự cần cù, năng động, sáng tạo, làm chủ khoa học công nghệ và mạnh dạn ứng dụng nhiều mô hình sản xuất mới có hiệu quả. Câu chuyện làm giàu của họ lấp lánh khát khao khẳng định vai trò trụ cột của gia đình và xã hội, khẳng định bản lĩnh, nghị lực và ý thức sống có trách nhiệm của thế hệ trẻ. Trong gian khó, thử thách, họ quyết không từ bỏ ước mơ. Cuộc bứt phá vươn lên của những tỉ phú trẻ đã và đang tiếp thêm động lực, niềm tin, hun đúc khát vọng làm giàu chính đáng của thanh niên miền Tây.

"Vua" ba ba ở xứ mía

Nhìn quy mô trang trại nuôi ba ba Nguyễn Hòa (ấp Mỹ Chánh A, xã Hiệp Hưng, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang) rộng trên 15.000m2, mỗi năm cung ứng cho thị trường hơn chục ngàn con ba ba thịt và hơn 360 ngàn con ba ba giống, ít ai ngờ chủ trang trại - Nguyễn Hải Phần – mới bước vào tuổi 30. Đang tất bật phân loại ba ba giống để kịp giao cho khách hàng ở Hà Nội, Phần hào hứng cho biết: "Từ ngày mở trang web tiếp thị ba ba, số lượng khách hàng ở ĐBSCL và một số tỉnh phía Bắc đặt mua con giống và ba ba thịt tăng lên đáng kể, giá bán cũng cao hơn…". Cùng anh Phần đi tham quan cơ ngơi mà anh mất hơn 10 năm trời gầy dựng, với 19 bồn nuôi bằng bê tông và 2 ao lớn, chứa đầy ba ba thịt và ba ba giống, càng cảm nhận được niềm say mê, cùng bao công sức mày mò, tích lũy kinh nghiệm để gặt hái thành công. Anh Phần cho biết bình quân mỗi tháng, anh bán trên 30.000 con ba ba giống. Trang trại cũng thường xuyên cung cấp ba ba thịt, trứng ba ba cho các nhà hàng ở Cần Thơ và một số tỉnh lân cận, trung bình mỗi năm anh đạt lợi nhuận trên 1,2 tỉ đồng.

Thành quả ấy được gầy dựng bằng bao mồ hôi, công sức và cả vị đắng của sự thất bại. Nhớ lại chuyện khởi nghiệp hơn 10 năm trước, anh tự cười về sự "khờ khạo" của mình. Lúc đó, nhìn thấy bà con quê mình làm ruộng, trồng mía vất vả nhưng thu nhập bấp bênh, Phần quyết tâm chuyển sang nuôi ba ba nhưng do không rành kỹ thuật nên anh thua lỗ liên miên. 50 con ba ba đầu tiên nuôi trong một bồn xi măng được vài tháng thì chết hàng loạt không rõ nguyên nhân. Sau quá trình chạy ngược chạy xuôi nhờ những lão nông có kinh nghiệm tư vấn và tìm các tài liệu hướng dẫn kỹ thuật, anh mới biết nguyên nhân ba ba chết là do mật độ nuôi quá dày, việc xử lý nước chưa đúng và anh cũng không biết cách phòng trị những bệnh cơ bản nhất ba ba thường mắc phải. Trở về, anh xây thêm bồn mua 1.000 con ba ba giống về nuôi. Sau gần một năm thả nuôi, giá ba ba sụt giảm chỉ còn 25.000 đồng/kg (loại 700 gr dưới 1kg), khiến anh lỗ hơn 100 triệu đồng. Liên tục thua lỗ, hết vốn làm ăn, nhiều đêm anh trằn trọc suy nghĩ, thậm chí định bỏ quê lên thành phố làm công nhân kiếm sống. Nhưng khát vọng làm giàu khiến anh đi đến quyết định táo bạo: thuyết phục cha mẹ cho mượn vốn để tiếp tục gầy dựng mô hình này. Cầm trên tay số vốn hơn 100 triệu đồng do cha mẹ vất vả cả đời dành dụm, Phần tự dặn mình nhất định không được thất bại. Anh chọn mua 400 con ba ba về nuôi làm giống, ngày đêm chăm chút, gầy dựng đàn ba ba hơn 10.000 con. Vụ đó giá ba ba bất ngờ tăng đến trên 200.000 đồng/kg, cộng với nguồn thu từ việc bán con giống, trứng ba ba, anh thu lợi gần 1 tỉ đồng. Chất lượng ba ba và ba ba thịt do trang trại anh Phần cung cấp được nhiều khách hàng đánh giá cao bởi ba ba giống có tỷ lệ hao hụt rất thấp. Tiếng lành đồn xa, từ năm 2010 đến nay, bên cạnh các khách hàng ở ĐBSCL, nhiều thương lái ở một số tỉnh phía Bắc cũng tìm đến mua với số lượng lớn. Bình quân mỗi tháng anh gửi ra Hà Nội và TP Hồ Chí Minh hàng ngàn con ba ba giống.

Trong trang trại của anh Phần còn dành diện tích nhỏ nuôi 200 con rắn ri voi và thả nuôi các loại các basa, trê phi… trên 2.000m2 mặt nước, thu lợi nhuận trên 100 triệu/năm. Trang trại giải quyết việc làm thường xuyên cho 10 thanh niên địa phương, với thu nhập trung bình trên 2 triệu đồng/tháng, đồng thời là địa chỉ để nhiều thanh niên trong và ngoài huyện đến học tập kinh nghiệm chăn nuôi. Chia tay chúng tôi, giọng Phần đầy phấn chấn: Cô em gái vừa tốt nghiệp thạc sĩ nuôi trồng thủy sản sẽ cùng anh quản lý, tư vấn khoa học kỹ thuật, với mong muốn nâng qui mô trang trại, đẩy mạnh tiếp thị, sẵn sàng đưa con ba ba ra thị trường miền Bắc lẫn nước ngoài...

Bán nhà nuôi gà Đông Tảo

Trại nuôi gà Đông Tảo của anh Trần Văn Toản ở khu vực Bình Yên B, phường Long Hòa, quận Bình Thủy (TP Cần Thơ) hơn 3 năm qua là địa chỉ quen thuộc của nhiều nhà hàng, quán ăn và nông dân ở các tỉnh, thành ĐBSCL và TP Hồ Chí Minh. Nếu chưa từng thấy gà Đông Tảo hẳn người xem sẽ cảm thấy hiếu kỳ bởi sức hút từ vẻ ngoài lạ mắt của giống gà lạ này. Gà Đông Tảo to con, trung bình khi trưởng thành đạt từ 4 đến 5kg, chân gà rất to, sần sùi và màu ửng đỏ rất đẹp mắt; dọc ống chân có các vảy thịt xếp cài góc nhau thẳng hàng, ngực nở. Theo anh Toản, giống gà Đông Tảo xuất xứ từ Hưng Yên, xưa kia dùng để tiến vua vào những dịp lễ, Tết, nổi tiếng bởi hình thù lạ mắt, độc đáo và thịt thơm ngon. Cũng vì vậy, từ khi khởi nuôi (năm 2011), nhiều nhà hàng, quán ăn ở miền Tây, TP Hồ Chí Minh tìm đến đặt hàng, còn nông dân nhiều nơi cũng "truy lùng" tìm mua con giống về nuôi.

Từ hai bàn tay trắng, anh Trần Văn Toản ở khu vực Bình Yên B, phường Long Hòa, quận Bình Thủy (TP Cần Thơ) vươn lên khá giả nhờ nuôi gà Đông Tảo. Ảnh: Q. THÁI

Hơn 3 năm khởi nghiệp, hiện nay trại của anh có qui mô trên 1.000m2, nuôi 200 con gà Đông Tảo lớn nhỏ, đồng thời nhận gà từ các tỉnh miền Bắc rồi cung ứng con giống cho thị trường miền Tây và TP Hồ Chí Minh, với số lượng mỗi năm trên 15.000 con giúp anh Toản thu lợi gần 400 triệu đồng. Trung tuần tháng 10, anh xuất bán 20 con gà Đông Tảo (cân nặng từ 4-5 kg/con), với giá từ 6-7 triệu đồng/con, đạt thu nhập trên 130 triệu đồng. Vào mỗi dịp lễ, Tết, giá gà thường tăng cao hơn ngày thường từ 1 đến 1,5 triệu đồng, nhưng vẫn không đủ hàng cung ứng. Khoe với chúng tôi lứa gà gần 7 tháng tuổi hơn 50 con (nặng từ 3 đến gần 5 kg), anh nói khách hàng đã đặt cọc toàn bộ, với giá mỗi con từ 4- 6 triệu đồng/con. Riêng với con giống, anh đặt hàng từ các tỉnh phía Bắc qua đường hàng không, khách hàng ra tận sân bay nhận hàng. Giá con giống trung bình từ 110.000 đến 150.000 đồng (tùy theo ngày tuổi), anh thu lợi mỗi con từ 15.000 đồng trở lên.

Ba năm gầy dựng sự nghiệp với nhiều người là khoảng thời gian khá ngắn, nhưng với vợ chồng anh Toản là những ngày tháng đầy gian nan, vất vả. Anh Toản chia sẻ: "Trong một chuyến dã ngoại ở Hà Nam - khi đó tôi làm tài xế - tình cờ tôi thấy nhiều hộ mở trại nuôi gà Đông Tảo có thu nhập rất cao, gà lại dễ nuôi. Tôi liền tìm mua con giống đem về Cần Thơ nuôi thử". Cha mẹ anh Toản vốn quê gốc ở Hà Nam nên không lạ gì giống gà "tiến vua" này. Vì vậy, khi nghe anh Toản kể dự tính của mình, ông bà liền ủng hộ và cho con mượn vốn làm ăn. Đầu năm 2011, anh Toản mua 200 con gà giống về nuôi. Sau hơn 6 tháng nuôi, vì thiếu kinh nghiệm nên tỷ lệ hao hụt đến khoảng 50%, nhưng nhờ giá gà thịt khá cao và ổn định (trung bình từ 320.000 đến 350.000 đồng/1kg) nên anh vẫn thu lợi nhuận khá. Anh Toản nhớ lại: "Sau vài tháng nuôi, thấy đàn gà chết hàng loạt, vợ chồng tôi buồn không nuốt nổi miếng cơm. Gà chết là do lúc đó thiếu kinh nghiệm. Bởi giống gà Đông Tảo tuy ít bị cúm, khả năng kháng các loại bệnh tốt, nhưng lại có nhược điểm là dễ mắc bệnh về đường ruột và hô hấp khi thời tiết giao mùa". Để phát triển mô hình, anh phải vay mượn thêm tiền và bán luôn căn nhà ở quê. Sau một thời gian nghiên cứu, tìm nguyên nhân gây bệnh, anh thiết kế lại chuồng gà gồm 2 phần: Phần có mái che để giữ ấm vào ban đêm và phần sân bãi để tạo không gian thoáng cho gà bay nhảy. Những đêm trời lạnh, hai vợ chồng lọ mọ suốt đêm đốt đèn sưởi ấm cho đàn gà. Thức khuya, dậy sớm, mắt thâm quầng nhưng vợ chồng anh rất vui vì đàn gà khỏe mạnh, phát triển tốt. Theo anh Toản, kỹ thuật nuôi gà Đông Tảo có phần phức tạp hơn so với nuôi gà thả vườn. Tuy thời tiết miền Nam ấm áp, rất thuận lợi để nuôi gà Đông Tảo, nhưng phải biết cách phòng và trị bệnh, tránh dùng nhiều kháng sinh khiến gà chậm lớn. Thế là anh Toản lại khăn gói từ Nam ra Bắc học hỏi kinh nghiệm, biết cách kết hợp một số loại thảo dược chữa bệnh và giúp gà mau lớn.

Dẫn chúng tôi tham quan trang trại, anh Toản tự hào khoe đang xúc tiến xuất khẩu gà Đông Tảo sang thị trường Campuchia. Vì vậy, sắp tới anh sẽ mở rộng qui mô nuôi, đa dạng sản phẩm cung ứng từ gà giống, gà thịt đến việc lai tạo gà chín cựa. Vuốt nhẹ đôi chân gà Đông Tảo to lớn sần sùi, anh Toản bộc bạch: "Giống gà lạ này đã giúp gia đình tôi vượt qua nghèo khó và nay mai sẽ vươn xa khắp miền Nam và một số nước khác. Nghĩ tới lúc đó, lòng tôi thêm tự hào…".