Lãnh đạo tình báo Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc A-rập thống nhất (UAE), Ai Cập và Israel hồi tháng rồi đã có cuộc gặp bí mật nhằm phối hợp triển khai kế hoạch cho phép Tổng thống Syria Bashar al-Assad (ảnh) trở lại Liên đoàn A-rập trong nỗ lực làm suy yếu vị thế của Thổ Nhĩ Kỳ, theo báo Middle East Eye (MEE).

Các quan chức trong cuộc họp nói trên nhất trí coi Thổ Nhĩ Kỳ, chứ không phải Iran, là đối thủ quân sự lớn trong khu vực và đã thảo luận các kế hoạch chống lại ảnh hưởng của Ankara. Yossi Cohen, Giám đốc Cơ quan Tình báo Israel, cho rằng Iran có thể được ngăn chặn về mặt quân sự nhưng Thổ Nhĩ Kỳ thì không. “Sức mạnh của Iran rất mong manh. Mối đe dọa thực sự đến từ Thổ Nhĩ Kỳ” – ông này nhận định.

Để giải quyết những vấn đề trên, họ đã thống nhất 4 biện pháp, cụ thể như sau:

Đàm phán với Taliban. Theo họ, điều đầu tiên là ủng hộ nỗ lực của Tổng thống Donald Trump rút quân Mỹ khỏi Afghanistan, nơi khoảng 14.000 binh sĩ xứ cờ hoa đang hỗ trợ Kabul chống lại Taliban và các nhóm chiến binh khác, trong bối cảnh Iran đang phối hợp với Chính phủ Afghanistan tiến hành hòa đàm với Taliban.

Kiểm soát lực lượng Hồi giáo dòng Sunni ở Iraq. Họ đồng ý thúc đẩy những nỗ lực nhằm giảm thiểu ảnh hưởng của Thổ Nhĩ Kỳ đối với Liên minh trục quốc gia, khối nghị sĩ Iraq dòng Sunni lớn nhất. Để đạt được điều này, giới chức Saudi Arabia đã gây áp lực buộc Chủ tịch Quốc hội Iraq Mohammed al-Halbousi phải có hai sự lựa chọn trong chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Riyadh hồi tháng 12 năm ngoái, đó là “hoặc làm giảm ảnh hưởng của Thổ Nhĩ Kỳ đối với Liên minh trục quốc gia hoặc đẩy Ankara hoàn toàn ra khỏi liên minh này”.

Mở đường cho Tổng thống al-Assad trở lại Liên đoàn A-rập. Tại cuộc họp, giới chức tình báo các nước luận bàn về thông điệp mà họ muốn truyền tải tới ông al-Assad. “Họ không mong đợi Tổng thống al-Assad phá vỡ quan hệ với Iran nhưng họ muốn ông ấy sử dụng Iran hơn là bị Iran lợi dụng. Và thông điệp là: Hãy quay trở lại cách mà cha ông (cố Tổng thống Hafez al-Assad) đối xử với Iran, ít nhất là bình đẳng trên bàn đàm phán, chứ không phải phụ thuộc vào các lợi ích của Iran” - một quan chức vùng Vịnh tiết lộ. Được biết, ông al-Assad phụ thuộc rất nhiều vào sự hỗ trợ của quân đội Iran và các tay súng Hezbollah do Tehran hậu thuẫn trong cuộc nội chiến ở Syria.

MEE cho biết, một loạt chuyến thăm đã diễn ra sau cuộc họp trên. Theo đó, Tổng thống Sudan Omar al-Bashir đã tới Damascus vào ngày 16-12 năm ngoái. Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của một nhà lãnh đạo A-rập tới Syria kể từ năm 2011 và là động thái không thể xảy ra nếu không có cái “gật đầu” từ Saudi Arabia. Ít lâu sau đó, Phó Giám đốc tình báo UAE Ali al-Shamsi cũng tới Damascus. Đến ngày 27-12, UAE tuyên bố mở lại đại sứ quán tại Syria sau 8 năm và Bahrain tuyên bố khôi phục quan hệ ngoại giao với Syria.

Hỗ trợ người Kurd chống Thổ Nhĩ Kỳ. Biện pháp thứ tư được thống nhất tại cuộc họp là ủng hộ người Kurd tại Syria chống lại nỗ lực của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm trục xuất Các đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd (YPG) và đảng Liên minh Dân chủ người Kurd ở Syria (PYD). Họ cũng đồng ý tăng cường quan hệ với Chính quyền khu vực người Kurd (KRG) tại Iraq và ngăn chặn bất kỳ biện pháp hòa giải nào với Ankara.

TRÍ VĂN