Washington vừa cam kết viện trợ hàng tỉ USD vì sự phát triển của Trung Mỹ và Mexico. Đây là một phần trong chương trình hỗ trợ song phương nhằm tăng cường kinh tế khu vực, ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp.

Người tị nạn tại trạm trú ở thành phố Tijuana. Ảnh: EPA

Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết nước này và Mexico đã nhất trí khuôn khổ hợp tác chiến lược ở Trung Mỹ để giải quyết nguyên nhân gốc rễ nạn di cư. Mỹ sẽ đóng góp 10,6 tỉ USD với 4,5 tỉ USD là khoản vay mới, hỗ trợ khu vực tư nhân thông qua Quỹ đầu tư tư nhân nước ngoài (OPIC). Về phần Mexico, Ngoại trưởng Marcelo Ebrard cho biết nước này cam kết khoản tiền 25 tỉ USD để hỗ trợ các láng giềng phía Nam trong 5 năm tới. 

Hiện tân Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador đang thuyết phục người đồng cấp Mỹ Donald Trump hợp tác giúp phát triển El Salvador, Guatemala và Honduras cùng khu vực phía Nam nghèo đói của Mexico nhằm hạn chế dòng người di cư. Trước diễn biến mới, giới phân tích cho đây là dấu hiệu “tín nhiệm” của Nhà Trắng đối với chính sách đối ngoại của tân lãnh đạo Mexico. Chính phủ Mexico cũng coi sự hợp tác của Washington là tín hiệu tích cực sau 2 năm quan hệ song phương biến động và căng thẳng leo thang gần đây ở dọc biên giới. Thông qua các chương trình hỗ trợ, Bộ Ngoại giao Mexico hy vọng 2 nước sẽ cùng nhau giải quyết thách thức chung về di cư, nạn buôn ma túy và tội phạm xuyên quốc gia.

Những năm qua, Mỹ dành nhiều khoản hỗ trợ Trung Mỹ với hy vọng kiểm soát dòng người di cư đến nước này. Nhưng gần đây, chính quyền bắt đầu đánh giá lại và cắt giảm nhiều chương trình dành cho Trung Mỹ, bởi ông Trump cho rằng chúng không hiệu quả trong việc ngăn dòng người nhập cư vào Mỹ bất hợp pháp. Ước tính, có hơn 6.000 người di cư đang tập trung tại thành phố Tijuana của Mexico chờ cơ hội nộp đơn tị nạn vào Mỹ. Cơ quan chức năng Mỹ cho hay, gần 3.000 người đã vượt biên vào nước này bất hợp pháp và đang bị giam giữ.

Liên quan vấn đề này, Tổng thống Trump tuần rồi tuyên bố ông cảm thấy “tự hào” nếu phải đóng cửa chính phủ vì quốc hội không thông qua kinh phí 5 tỉ USD xây tường biên giới với Mexico. Song, Nhà Trắng mới đây cho biết ông Trump đã chỉ đạo nội các tìm những nguồn kinh phí khác. Diễn biến này cho thấy ông Trump có vẻ sẽ “nhượng bộ” để tránh viễn cảnh chính phủ đóng cửa.

Bức tường biên giới là “điểm nóng” tranh chấp giữa ông Trump với đảng Dân chủ tại quốc hội. Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, tỉ phú New York tuyên bố sẽ dựng bức tường biên giới và buộc Mexico phải trả tiền, nhưng nguồn kinh phí sau đó được tính vào ngân sách liên bang.

MAI QUYÊN