05/11/2019 - 08:28

Nước Mỹ chia rẽ trước thềm bầu cử 2020 

Cử tri Mỹ còn đúng một năm để quyết định có nên trao cho đương kim Tổng thống Donald Trump thêm nhiệm kỳ thứ hai hoặc dành cơ hội này cho ứng viên đảng Dân chủ.

Với Tổng thống Trump, đường đua vào Nhà Trắng năm 2020 không khác gì cuộc trưng cầu ý kiến cử tri về tầm nhìn chiến lược của ông đối với vị thế và vai trò của Washington trên toàn cầu. Phát biểu hôm 3-11, tỉ phú New York tự tin sẽ tái đắc cử tổng thống Mỹ năm 2020. Nhiều  nhà phân tích cho rằng kinh tế tăng trưởng, tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống 3,6% - mức thấp nhất kể từ năm 1969 trong khi thị trường chứng khoán tiếp tục lập kỷ lục là điều kiện thuận lợi, củng cố niềm tin của ông Trump trong cuộc bầu cử năm sau.

Tổng thống Trump phát biểu trước những người ủng hộ hôm 1-11. Ảnh: AFP

Nhưng kèm theo lạc quan này, những mảng tối khác có thể khiến ông chủ Nhà Trắng lo lắng khi thời điểm tranh cử vẫn còn tới một năm. Theo báo cáo mới, mặc dù số lượng việc làm tăng trưởng ở mức vừa phải và tỷ lệ thất nghiệp giảm nhưng các ngành công nghiệp vùng Trung Tây chiến lược lại đang trong tình trạng ngược lại. Thu nhập trung bình theo giờ thay đổi không đáng kể trong khi chính sách cắt giảm thuế lớn từ năm 2017 tiếp tục mất đà sau khi bỏ lỡ mục tiêu tăng trưởng 3% trong năm 2018. Người tiêu dùng hiện nay tuy hài lòng với mức lạm phát nhẹ và lãi suất thấp nhưng chi phí nhà ở, nợ học phí của sinh viên ngược lại vùi dập hy vọng của người Mỹ về sự thịnh vượng của tầng lớp trung lưu. Bên cạnh đó là thương chiến với Trung Quốc, ông Trump ban đầu hứa hẹn đem lại lợi ích lâu dài nhưng màn trả đũa thuế quan giữa hai cường quốc từ năm 2018 tiếp tục khiến đầu tư kinh doanh sụt giảm.

Theo giới quan sát, dấu hiệu rắc rối của nền kinh tế và nguy cơ rơi vào suy thoái là viễn cảnh mà phe Dân chủ muốn đề cập trong năm tới. Nhưng ngoài chỉ trích tầm nhìn của ông Trump đi ngược các giá trị Mỹ, nội bộ Dân chủ vẫn đang loay hoay tìm kiếm chiến lược thu hút cử tri trong bối cảnh chỉ 3 tháng nữa là cuộc bầu cử sơ bộ chính thức bắt đầu.

Nước Mỹ chia rẽ

Cựu Phó Tổng thống Biden dẫn trước ông Trump

Một cuộc thăm dò dư luận do hãng tin Fox News công bố hôm 4-11 cho thấy cựu Phó Tổng thống Joe Biden là ứng viên đảng Dân chủ có nhiều khả năng nhất có thể đánh bại đương kim Tổng thống Donald Trump trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm tới. 

Phóng viên TTXVN tại Mỹ, theo cuộc khảo sát tiến hành từ ngày 27-30/10 vừa qua, có tới 51% cử tri đăng ký được hỏi cho biết họ sẽ bỏ phiếu cho ông Biden, trong khi đó tỷ lệ này dành cho ông Trump chỉ là 39%. Ngoài ra, tỷ lệ ủng hộ của ông Biden cũng cao hơn hẳn so với ông Trump trong các cử tri độc lập, lần lượt là 33% và 23%.

Cũng theo cuộc khảo sát, hai ứng viên khác của đảng Dân chủ là Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren và Thượng nghị sĩ Bernie Sanders cũng dẫn trước ông Trump với các tỷ lệ lần lượt là 46%-41% và 43%-41%.

Hiện không có câu trả lời rõ ràng về đối thủ của ông Trump là ai hoặc đảng Dân chủ sẽ giải quyết vấn đề nội bộ thế nào; liệu kinh tế có đủ mạnh hoặc rơi vào suy thoái cùng với tiến trình luận tội có cản bước chủ nhân Nhà Trắng. Nhưng điều chắc chắn là môi trường chính trị Mỹ đang chia rẽ chưa từng có và cuộc bầu cử năm 2020 cũng không tránh khỏi vòng xoáy phân cực sâu sắc. Các nhà quan sát cho rằng có những bất đồng vốn tồn tại trước khi ông Trump nhậm chức nhưng phải thừa nhận nhiệm kỳ gần 3 năm qua của tỉ phú New York đã khiến mâu thuẫn ngày càng trầm trọng hơn. Thậm chí, AP cho rằng không có tổng thống nào của xứ cờ hoa phải đối mặt với sự phân cực đảng phái sâu sắc trong lịch sử thăm dò dư luận như vậy.

Sự chia rẽ đảng phái được phản ánh rõ nhất sau kết quả bỏ phiếu ở Hạ viện thông qua nghị quyết chính thức tiến hành cuộc điều tra luận tội Tổng thống Trump. So với 3 kỳ luận tội trước đây, vòng bỏ phiếu hôm 31-10 phơi bày sự chia rẽ đảng phái đỉnh điểm khi gần như toàn bộ nghị sĩ hai phe Dân chủ và Cộng hòa “đoàn kết” bỏ phiếu chống lại nhau. Nói về luận tội, đây cũng là ẩn số lớn nhất trong kỳ bầu cử năm sau. Trong đó, đảng Dân chủ hy vọng cuộc điều tra sẽ gửi đi tín hiệu mạnh mẽ tới công chúng rằng hành vi của Tổng thống (yêu cầu Ukraine điều tra đối thủ) vi phạm nghiêm trọng các giá trị Mỹ. Cuộc thăm dò mới của NBC/Wall Street Journal cũng cho thấy 49% người Mỹ ủng hộ cuộc điều tra luận tội và tin rằng ông Trump nên bị phế truất.

Tuy nhiên, ông Trump trong bài phát biểu hôm 1-11 khẳng định “bẫy luận tội” ngược lại có thể giúp ông thắng thêm một nhiệm kỳ sau khi chỉ trích các nhà lãnh đạo Dân chủ “bạo lực tinh thần”. Theo phân tích, Tổng thống Trump có thể đang tính toán dựa vào việc đảng Cộng hòa “tức giận” để giữ ghế ở Nhà Trắng. Giám đốc Trung tâm Chính trị thuộc Đại học Virginia Larry Sabato cho biết chưa từng có ai nghĩ tới khả năng ông Trump sẽ bị Thượng viện (do phe Cộng hòa nắm đa số) lật đổ. Do đó, theo ông Sabato, đảng Dân chủ trước mắt nên tập trung vào chiến dịch tranh cử thay vì đánh cược bằng chiến lược lật đổ chủ nhân Nhà Trắng. 

MAI QUYÊN (Theo AP, AFP)

Chia sẻ bài viết