Theo số liệu của Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Nhật Bản, 20.919 người tại nước này đã tự sát trong năm 2020, tăng 750 người so với năm 2019 và đánh dấu mức tăng hàng năm đầu tiên trong vòng 11 năm qua. Ðáng lo ngại khi ngày càng nhiều vụ học sinh, phụ nữ và thanh niên quyên sinh. Nhiều quốc gia khác cũng chứng kiến tình trạng tương tự.

COVID-19 khiến nhiều người Nhật cảm thấy cô đơn, dẫn tới vấn nạn tự tử gia tăng. Ảnh: Japan Times

Phụ nữ Nhật dễ tự tử

Bộ Giáo dục Nhật Bản cho biết, có đến 479 học sinh tiểu học và trung học ở nước này tự tử trong năm ngoái, tăng mạnh so với con số 339 em vào năm 2019. Ðáng lưu ý, số nữ sinh tự tử tăng gần gấp đôi, lên đến 138 trường hợp.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đau lòng trên là do các em lo lắng về tương lai, học lực yếu và không thuận thảo với cha mẹ. Song, các ca tự tử liên quan đến rối loạn tâm lý và trầm cảm ngày càng gia tăng. Một khảo sát cho thấy có đến 30% trong số 344 học sinh trung học phổ thông tham gia khảo sát có triệu chứng trầm cảm liên quan đến đại dịch COVID-19. Các triệu chứng trầm cảm cũng xuất hiện trên 15% trong số 261 học sinh tiểu học và 24% trong số 110 học sinh trung học cơ sở tham gia khảo sát.

Trong khi đó, nguyên nhân khiến nhiều phụ nữ Nhật Bản tự tử trong mùa dịch là do cô đơn. Thủ tướng Yoshihide Suga mới đây bày tỏ lo ngại rằng “ngày càng có nhiều phụ nữ cảm thấy cô đơn và dễ tự tử”. “Phụ nữ phải chịu cảnh cô lập nhiều hơn và số vụ tự tử đang có xu hướng gia tăng. Có rất nhiều kiểu cô đơn cần được giải quyết” - Thủ tướng Suga phát biểu trước Ủy ban Ngân sách Hạ viện hồi đầu tháng này.

Thảm kịch vì trường học đóng cửa

Tại Mỹ, sự gia tăng đáng báo động các vụ học sinh tự tử đã khiến các trường học ở thành phố Las Vegas nhanh chóng mở cửa trở lại. Tại quận Clark (bang Nevada), 18 học sinh đã tự sát trong 9 tháng trường học bị đóng cửa, gấp đôi so với năm 2019. Còn ở quận Pima (bang Arizona), các vụ tự tử ở thanh niên từ 12-17 tuổi trong năm 2020 tăng 67% so với năm 2019, các vụ trẻ em tự tử trên toàn tiểu bang cũng tăng kể từ năm 2019. Tương tự, bang Tây Virginia, Wisconsin, Texas và Bắc Carolina cũng chứng kiến sự gia tăng đột biến các nỗ lực quyên sinh của học sinh trong đại dịch.

Dữ liệu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho thấy số lần khám sức khỏe tâm thần của trẻ từ 5-11 tuổi và thanh thiếu niên từ 12-17 tuổi trong năm ngoái tăng lần lượt 24% và 31%. Tờ Thời báo New York cho rằng việc đóng cửa trường học, lệnh mọi người ở nhà và đóng cửa các cơ sở kinh doanh “không thiết yếu” đã góp phần làm tăng tỷ lệ trầm cảm và tự tử ở thanh niên xứ cờ hoa, cũng như làm gia tăng tỷ lệ sử dụng ma túy quá liều và các trường hợp tử vong liên quan.

Nhiều nỗ lực ngăn chặn

Chính quyền Thủ tướng Nhật Suga vừa chỉ định Bộ trưởng Phục hồi khu vực Tetsushi Sakamoto giám sát các nỗ lực của chính phủ trong giải quyết tình trạng cô đơn, tách biệt của người dân đang ngày càng nghiêm trọng. Tại cuộc họp báo hôm 12-2 vừa qua, ông Sakamoto bày tỏ hy vọng có thể xúc tiến các hoạt động “nhằm ngăn chặn sự cô đơn và tách biệt trong xã hội, cũng như bảo vệ các mối quan hệ giữa mọi người với nhau”. “Bộ trưởng chống cô đơn” Sakamoto cũng tiết lộ kế hoạch tổ chức một diễn đàn khẩn cấp vào cuối tháng này để lắng nghe ý kiến ​​từ những người đang giúp đỡ các đối tượng cô đơn và bàn các biện pháp hỗ trợ.

Trước đó, Anh trong nỗ lực tương tự hồi năm 2018 đã bổ nhiệm Bộ trưởng Thể thao Tracey Crouch giữ chức Bộ trưởng Bộ cô đơn. Theo Reuters, nhiệm vụ của bà Crouch là tiếp tục triển khai chiến lược nhằm giải quyết các vấn đề tiêu cực liên quan tới tình trạng sống đơn độc mà phần lớn người dân xứ sương mù đang trải qua, gồm những vấn đề liên quan tới bệnh mất trí, chết sớm và huyết áp cao.

Một báo cáo cho thấy, khoảng 9 triệu người Anh luôn cảm thấy cô đơn, trong khi khoảng 200.000 người già tại đây chưa từng nói chuyện với bạn bè hay người thân trong hơn một tháng. Tệ hơn, khoảng 500.000 người già trên 60 tuổi tại nước này chỉ nói chuyện với người khác 1 lần/tuần hoặc ít hơn. Trong khi đó, 85% số người lớn bị tàn tật hay có bệnh tại Anh cảm thấy cô đơn khi không được kết nối với cộng đồng. Một nghiên cứu được Tạp chí Tâm thần Anh công bố hồi tháng 10-2020 cho thấy suy nghĩ tự tử gia tăng trong 6 tuần Luân Ðôn áp đặt lệnh phong tỏa nhằm ngăn chặn sự lây lan của COVID-19.

TRÍ VĂN