Năm 2015 được xem là năm đột phá với những chủ trương lớn của ngành hải quan trong công tác cải cách thủ tục hành chính. Hàng loạt các chính sách đổi mới được triển khai theo hướng tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp. Đây vừa là cơ hội, vừa là thách thức đối với ngành hải quan nói chung và Cục Hải quan TP Cần Thơ nói riêng. Với sự quan tâm của lãnh đạo các cấp, cùng với sự quyết tâm trong chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo và nỗ lực của cán bộ công chức, nên hoạt động 6 tháng đầu năm 2015 của Cục Hải quan TP Cần Thơ đã đạt được những kết quả khả quan trên nhiều mặt công tác trọng tâm.

Năm 2015, Cục Hải quan TP Cần Thơ được Bộ Tài chính giao chỉ tiêu thu ngân sách nhà nước (NSNN) qua hàng hóa xuất, nhập khẩu 2.350 tỉ đồng. Trong đó, địa bàn TP Cần Thơ 1.327 tỉ đồng, tỉnh Vĩnh Long 1.000 tỉ đồng, Sóc Trăng 23 tỉ đồng. Tổng Cục Hải quan giao chỉ tiêu phấn đấu thu thuế xuất nhập khẩu 2.350 tỉ đồng. Tính đến cuối tháng 6-2015, tổng thu NSNN của Cục đạt 1.487,64 tỉ đồng, đạt 63,3% chỉ tiêu kế hoạch và chỉ tiêu phấn đấu năm 2015 (2.350 tỉ đồng), tăng 43,32% so với cùng kỳ năm 2014. Trong đó, địa bàn TP Cần Thơ thu 876,52 tỉ đồng, đạt 66,05% chỉ tiêu; địa bàn tỉnh Vĩnh Long thu 596,6 tỉ đồng, đạt 59,66%; địa bàn tỉnh Sóc Trăng 14,52 tỉ đồng, đạt 63,13% chỉ tiêu kế hoạch năm 2015.

Đặc thù Cục Hải quan TP Cần Thơ nằm sâu trong nội địa, không có biên giới đường bộ, các doanh nghiệp xuất khẩu trên địa bàn chủ yếu hoạt động gia công, chế biến thủy sản, sản xuất hàng thủ công, mỹ nghệ,… Do đó, nhìn chung, địa bàn Cục Hải quan TP Cần Thơ quản lý không đa dạng loại hình xuất nhập khẩu, chủ yếu phát sinh các nhóm thủ tục hải quan về sản xuất xuất khẩu; gia công; nhập đầu tư; nhập kinh doanh; xuất kinh doanh; thủ tục tàu biển, máy bay xuất nhập cảnh; các nhóm thủ tục hải quan khác rất ít phát sinh. Từ đầu năm đến nay, ngành hải quan thành phố đã tập trung triển khai, áp dụng nhiều quy định mới như: Luật Hải quan 2014, Nghị định hướng dẫn thi hành Luật, Thông tư quy định về thủ tục hải quan,… tạo cơ sở pháp lý cho việc hiện đại hóa ngành hải quan, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất nhập khẩu trên cơ sở bảo đảm tuân thủ các quy định quản lý nhà nước về hải quan.

Xác định công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, phòng chống ma túy là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, ngay từ đầu năm, Cục Hải quan TP Cần Thơ đã chỉ đạo các đơn vị chức năng thuộc và trực thuộc thực hiện đúng, đầy đủ nội dung kế hoạch, các quy trình nghiệp vụ hải quan, triển khai thực hiện đạt hiệu quả tốt kế hoạch kiểm soát hải quan, kế hoạch kiểm soát trên hệ thống VNACCS/VCIS và các kế hoạch phòng, chống ma túy khác. Ngoài ra, Cục Hải quan TP Cần Thơ cử công chức định kỳ tham gia tổ giúp việc và tham mưu cho Ban Chỉ đạo 389 TP Cần Thơ xây dựng các kế hoạch, chỉ đạo thực hiện công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trên địa bàn thành phố. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ hóa chất xuất nhập khẩu nằm trong danh mục tiền chất, phối hợp tốt với các lực lượng chức năng để trao đổi thu thập thông tin, nắm tình hình liên quan đến hoạt động buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới trên địa bàn quản lý. Trong 6 tháng đầu năm 2015, toàn Cục đã phát hiện và xử lý được 60 vụ (7 vụ phạt cảnh cáo, 53 vụ phạt tiền) với tổng số tiền phạt trên 671 triệu đồng.

Ông Nguyễn Hùng Hải, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP Cần Thơ, cho biết: Qua gần 5 năm (2011-2015) thực hiện kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa Cục Hải quan TP Cần Thơ đã mang lại những hiệu quả tích cực. Đến nay, thủ tục hải quan tại Cục được cải cách theo hướng đơn giản, rõ ràng, công khai, thuận tiện, thống nhất, tạo thuận lợi thương mại, thực hiện thủ tục hải quan điện tử và cơ chế một cửa quốc gia. Cục Hải quan thành phố đã thực hiện thủ tục hải quan điện tử trên hệ thống VNACCS đối với hầu hết các loại hình tại 4/4 Chi cục thông quan, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, giảm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp và công chức hải quan. Thực hiện đồng bộ các khâu nghiệp vụ để thực hiện nhiệm vụ thu, sau nhiều năm liền không đạt chỉ tiêu thu, đến nay công tác thu ngân sách nhà nước tại Cục đã có nhiều chuyển biến tích cực, số thu năm sau cao hơn năm trước... Tuy nhiên, hoạt động của Cục gặp không ít khó khăn, vướng mắc như: Bên cạnh chương trình VNACCS/VCIS, hiện nay còn nhiều chương trình vệ tinh liên kết (chương trình kế toán tập trung, E-customs, GTT02…) dẫn đến hệ thống phải xử lý nhiều lần để đưa dữ liệu qua các chương trình vệ tinh. Khi triển khai thực hiện kế hoạch của hải quan địa phương phụ thuộc nhiều vào chương trình, kế hoạch của Tổng cục Hải quan. Vẫn còn một số trường hợp công chức chưa tích cực trong nghiên cứu, học tập, nâng cao trình độ, bồi dưỡng thiếu sự vận dụng vào công tác thực tế; việc điều động, luân chuyển, chuyển đổi vị trí công tác của cán bộ, công chức gặp nhiều khó khăn... Đối với thu thuế, do nguồn thu NSNN chủ lực là xăng dầu nhưng từ đầu năm đến nay thuế xăng dầu giảm, cùng đó các đơn vị nhập khẩu xăng dầu trên địa bàn hầu hết là những công ty con nên không chủ động được việc nhập khẩu; trên địa bàn không có các dự án đầu tư mới; lộ trình cắt giảm thuế quan theo cam kết của Việt Nam khi tham gia Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) tiếp tục cắt giảm sâu ở nhiều mặt hàng; các cam kết song phương, đa phương của Việt Nam với các quốc gia cũng ảnh hưởng lớn đến việc thu thuế qua hàng hóa xuất nhập khẩu…

Để hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác năm 2015, ông Nguyễn Hữu Có, Cục trưởng Cục Hải quan TP Cần Thơ, cho biết: Cục sẽ tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ thu, chi ngân sách, quyết tâm hoàn thành chỉ tiêu thu NSNN năm 2015, phấn đấu thu vượt chỉ tiêu thu ngân sách do cấp trên giao; hạn chế phát sinh thêm các khoản nợ xấu khó đòi, tập trung thu hồi các khoản nợ cũ còn tồn đọng. Ngành hải quan Cần Thơ tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, trước hết là hướng tới mục tiêu đơn giản hóa thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu, tạo thuận lợi cho các hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh, đồng thời tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước về hải quan và nâng cao trách nhiệm công vụ cho đội ngũ công chức, trong đó tiếp tục thực hiện tốt, có hiệu quả Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS. Ngoài ra, ngành hải quan Cần Thơ tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra sau thông quan, triển khai công tác thanh tra, kiểm tra nội bộ, công tác tự kiểm tra một cách chặt chẽ và thường xuyên; tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại đạt hiệu quả, thực hiện tốt quy chế phối hợp thường xuyên, chặt chẽ giữa các lực lượng trong và ngoài ngành; đầu tư cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu cải cách, phát triển và hiện đại hóa ngành hải quan. Xây dựng lực lượng hải quan Cần Thơ ngày càng trong sạch, vững mạnh… nhằm nỗ lực hoàn thành các chỉ tiêu được giao, góp phần nâng cao chỉ số cạnh tranh của địa phương.

Bài, ảnh: Nam Hương