Hiện nay vào mùa mưa, nhiều con hẻm trong nội ô TP Cần Thơ bị ngập nghẹt, ô nhiễm môi trường đến mức nghiêm trọng. Nguyên nhân, do hệ thống thoát nước tại các con hẻm này bị bồi lắng, nhỏ hẹp hoặc do một số người dân xây dựng thiếu ý thức, lấn chiếm mương, rạch, đường thoát nước công cộng. Còn kết cấu mặt đường của các con hẻm này bị bong tróc, xuống cấp, gây khó khăn trong việc đi lại. Người dân ở các con hẻm trên mong muốn chính quyền địa phương, các ngành chức năng sớm có giải pháp khắc phục tình trạng này.

* HẺM NGẬP NGHẸT

Theo nhận định của ngành chức năng TP Cần Thơ, trước đây mỗi khi vào mùa mưa, lũ, thường chỉ có người dân ở các huyện vùng sâu như: Vĩnh Thạnh, Cờ Đỏ, Thới Lai mới lo ngập úng kéo dài vì địa hình thấp, trũng. Đến nay, mối lo ngại này xuất hiện ở nhiều nơi trong nội ô TP Cần Thơ. Nguyên nhân, do tỷ lệ đường, các con hẻm trong thành phố có công trình thoát nước rất thấp, hệ thống thoát nước nhiều nơi không còn tác dụng thoát nước. Mặt khác, do các kênh, rạch trong nội ô thành phố mất dần, hoặc bị bồi lấp, xây dựng lấn chiếm, biến dạng, mất khả năng tiêu thủy, dẫn đến tình trạng ứ đọng nước mưa, nước thải, gây ngập nghẹt.

Hẻm 4 đường Mậu Thân thường xuyên bị ứ đọng nước thải.

Bà Nguyễn Thị Thanh, nhà trong hẻm 120, đường Trần Phú, khu vực 1, phường Cái Khế, quận Ninh Kiều, cho biết: “Nhiều năm nay, đường đi trong hẻm lúc nào cũng ẩm ướt, kể cả mùa khô, do đường thoát nước lộ thiên bị bùn, cát bồi lắng. Đồng thời, đường Trần Văn Khéo được nâng cấp, hệ thống thoát nước cũng nâng cao. Do đó, mặt hẻm khu vực thấp, nước thải thoát không kịp tràn lên đường, bốc mùi hôi khó chịu. Có khi trời mưa, nước ứ đọng trong hẻm 1 đến 2 ngày mới rút hết. Các loại côn trùng gây hại như ruồi, muỗi phát triển rất nhanh, bay đáp vào nhà, đồ ăn thức uống gây bệnh tật”.

Ở khu vực 3, khu vực 4, phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều, cũng rơi vào tình trạng ngập nghẹp, ứ đọng nước thải quanh năm. Điển hình như hẻm 190, đường 30 Tháng 4 thuộc khu vực 3, có chiều dài khoảng 200m, rộng khoảng 3m, nối liền từ đường 30 Tháng 4 đến đường 3 Tháng 2. Con hẻm này có lượng xe qua lại rất đông nhưng tình trạng ngập nghẹt thường xuyên, bốc mùi hôi làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bà con.

Bà Đoàn Thị Mỹ Thắm, nhà tại hẻm 190, đường 30 Tháng 4, cho biết: “Đoạn đường bị ngập nước (nước thải sinh hoạt của người dân thải ra) lâu ngày ứ đọng bốc mùi rất khó chịu. Bà con ở đây thường xuyên móc cống, khai thông dòng chảy nhưng mặt hẻm chỉ khô được vài ngày thì tình trạng ngập nghẹt lại như cũ. Mưa lớn, nước tràn vào nhà dân, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Bà con trong hẻm đều mong muốn chính quyền địa phương, các ngành chức năng quận, thành phố sớm nâng cấp, xây dựng hệ thống thoát nước hoàn chỉnh để hẻm 190 sạch đẹp, văn minh hơn”.

Theo UBND phường Hưng Lợi, hẻm 190, đường 30 Tháng 4 bị ngập nghẹt do thời gian trước con hẻm không có hệ thống thoát nước thải, người dân phải tự xây dựng và đã qua nhiều năm sử dụng nên hệ thống thoát nước này đã xuống cấp và bị bồi lắng. Ở đầu hẻm (đoạn giáp đường 3 Tháng 2) được nâng cao, cũng ảnh hưởng đến việc thoát nước thải. Đồng thời, do con hẻm này có nhiều đường rẽ, tập trung đông dân cư, nên lượng nước thải hằng ngày rất lớn, thoát không kịp và ứ đọng ở đoạn đường thấp. Vào mùa mưa, lượng nước thải lớn thường xuyên gây ngập nghẹt, khó đi lại. Ông Nguyễn Hữu Cẩn, Quyền Chủ tịch UBND phường Hưng Lợi, cho biết: “Hẻm 190, đường 30 Tháng 4 nằm trong Dự án Nâng cấp đô thị của TP Cần Thơ giai đoạn 2. Do đó, trước mắt, để giải quyết tình trạng ngập nghẹt, UBND phường chỉ đạo khu vực vận động bà con khai thông cống rãnh, vệ sinh con hẻm, giặm vá bằng gạch, đá vụn, nâng cao đoạn đường bị ngập nước trong khi chờ dự án khởi công thực hiện”.

Các hẻm nối từ đường Nguyễn Văn Cừ đến đường Vành Đai Phi Trường trên địa bàn phường An Hòa, như hẻm 188, hẻm 140B... cũng là những nơi ngập nghẹt năm này qua năm khác. Các hẻm này có đường thoát nước đổ ra mương thoát nước cặp đường Nguyễn Văn Cừ. Theo UBND phường An Hòa, hẻm 140B, hẻm 188, đường Nguyễn Văn Cừ bị ngập nghẹt do hệ thống thoát nước của những con hẻm này thoát ra mương lộ cặp đường Nguyễn Văn Cừ, nhưng người dân sống cặp theo mương lộ xây dựng nhà lấn chiếm làm cho mương lộ thoát nước bị thu hẹp, nước thải, nước mưa thoát không kịp, gây ứ đọng ở những khu vực thấp. Đồng thời, người dân sống cặp mương lộ ném rác thải bừa bãi xuống mương lộ làm bít dòng chảy. Các cống ngang qua đường Nguyễn Văn Cừ (cống dẫn nước từ mương lộ Nguyễn Văn Cừ đổ ra rạch Ngỗng) cũng bị xuống cấp nghiêm trọng, do nằm sâu dưới đất, nên dòng chảy rất yếu, thoát nước chậm, gây nên cảnh ngập nghẹt. Nhiều người dân ở 2 con hẻm nêu trên, cho biết: Nhiều năm nay, cứ vào mùa mưa thì hẻm bị ngập sâu, ô nhiễm môi trường từ ngày này sang ngày khác.

*CÒN CHỜ DỰ ÁN

Với tình trạng ngập nghẹt như hiện nay ở một số con hẻm, giải pháp trước mắt là cần tập trung hoàn thiện nhanh hệ thống thoát nước, nâng cao, mở rộng hẻm. Bà Đặng Thị Anh Đào, Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Ninh Kiều, cho biết: “Hầu hết các hẻm xuống cấp, bị ngập nghẹt trong mùa mưa trên địa bàn quận Ninh Kiều đều nằm trong Dự án Nâng cấp đô thị TP Cần Thơ giai đoạn 2. Khi dự án này triển khai thực hiện sẽ tạo điều kiện đi lại thuận tiện cho người dân, góp phần giải quyết tình trạng ngập nghẹt, ô nhiễm môi trường tại các địa phương. Riêng các con hẻm nằm ngoài dự án, UBND quận chỉ đạo địa phương vận động nhân dân xây dựng theo phương án Nhà nước và dân cùng thực hiện. Thời gian qua, nhiều con hẻm đã được nâng cấp, thoát khỏi cảnh ngập nghẹt nhờ phương án này”.

Từ năm 2008 đến nay, TP Cần Thơ cũng đã nỗ lực triển khai nhiều phần việc chuẩn bị cho bước khởi công thực hiện Dự án Nâng cấp đô thị giai đoạn 2 (dự kiến sẽ được tiến hành vào quý IV năm nay). Theo kế hoạch, trong giai đoạn 2, dự án sẽ triển khai tại 25 khu vực, gồm 118 con hẻm tại 12 phường trên địa bàn 2 quận Ninh Kiều và Bình Thủy. Ngoài ra, dự án còn tập trung cải tạo, nâng cấp một số kênh rạch bị ô nhiễm môi trường nghiêm trọng như rạch Tham Tướng, rạch Cái Khế, rạch Chùa, xây dựng 5 trạm y tế, điểm trường tiểu học và mẫu giáo... Theo dự kiến, giai đoạn 2 của dự án này sẽ hoàn thành vào cuối năm 2012.

Để giai đoạn 2 của dự án này được triển khai, thi công thuận lợi, UBND TP Cần Thơ chủ trương huy động dân cư sinh sống tại các hẻm được nâng cấp, mở rộng, đóng góp thêm một phần chi phí (khoảng 10%/tổng chi phí) để cải tạo hẻm. Tuy nhiên, nếu bà con tự nguyện hiến phần đất dính trong công trình mở rộng hẻm thì sẽ được miễn phần đóng góp này.

Ông Lê Văn Tiển, Giám đốc Ban quản lý Dự án Nâng cấp đô thị TP Cần Thơ, cho biết: “Những con hẻm nằm trong dự án có điều kiện thuận lợi về mặt bằng như: Người dân tự nguyện hiến đất, di dời hàng rào nằm trong phạm vi nâng cấp hẻm... chúng tôi sẽ ưu tiên xây dựng trước. Các con hẻm nâng cấp, mở rộng sẽ được thực hiện theo thiết kế được duyệt”.

Còn về phía các địa phương có hẻm thuộc Dự án Nâng cấp đô thị giai đoạn 2 cũng đã sẵn sàng cho công tác nâng cấp, mở rộng hẻm. Khu vực 5, phường Xuân Khánh có 4 con hẻm (hẻm 1, 2, 4, 6 đường Mậu Thân) bị xuống cấp nghiêm trọng, nằm trong dự án, đến thời điểm này, gần 100% số hộ dân đồng ý hiến đất, không yêu cầu bồi hoàn. Đạt được kết quả này là nhờ chính quyền địa phương làm tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân về lợi ích của việc thực hiện dự án. Ở các phường An Hòa, Hưng Lợi... nhiều người dân trong hẻm được nâng cấp, mở rộng đều đồng tình với hình thức xây dựng hẻm (hiến đất hoặc đóng góp 10% chi phí) mà Ban quản lý dự án đưa ra. Ông Vi Lê Lai, Chủ tịch UBND phường An Hòa, cho biết: “Hầu hết bà con trong những tuyến hẻm được nâng cấp, mở rộng thuộc dự án nâng cấp đô thị giai đoạn 2 đều thống nhất cao với phương án mà Ban quản lý dự án đề ra”.

Hiện nay, hầu hết các hẻm nằm trong Dự án Nâng cấp đô thị (giai đoạn 2) đều bị xuống cấp, ngập nghẹt, ảnh hưởng đến việc đi lại và sức khỏe của người dân. Bà con sống trong các con hẻm này mong dự án sớm triển khai thực hiện để điều kiện đi lại, sinh hoạt thuận lợi hơn.

Bài, ảnh: HÀ VĂN