19/08/2025 - 06:24

Những biện pháp giúp bảo vệ sức khỏe đường ruột 

Hệ vi sinh đường ruột, tức hàng nghìn tỉ vi khuẩn sống trong ruột của chúng ta, đóng vai trò rất lớn đối với sức khỏe tổng thể, bao gồm giúp phân hủy thức ăn, kiểm soát tình trạng viêm, hỗ trợ hệ miễn dịch và sản xuất các hợp chất thiết yếu. Do đó, việc chú ý đến các dấu hiệu cho thấy đường ruột đang không khỏe mạnh là rất quan trọng để mọi người thực hiện các biện pháp cải thiện sức khỏe.

Theo chuyên gia về hệ vi sinh đường ruột Gail Cresci tại Bệnh viện Cleveland (Mỹ), nếu thường xuyên bị đầy hơi thì rất có thể thành phần và chức năng của hệ vi sinh đường ruột đang bị rối loạn. Một số dấu hiệu khác của đường ruột không khỏe mạnh bao gồm: nôn mửa hoặc đau bụng, mệt mỏi, khó ngủ, không dung nạp thức ăn hiệu quả, bị kích ứng hoặc các vấn đề về da.

Hệ vi khuẩn đường ruột ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh sức khỏe khác, bao gồm sức khỏe trí não. Ảnh: CNET

Nên làm gì để hệ vi sinh đường ruột luôn khỏe mạnh?

Điều quan trọng là phải đi gặp bác sĩ để xác định nguyên nhân gốc rễ gây ra vấn đề sức khỏe đường ruột và loại trừ các bệnh lý khác. Thay đổi chế độ ăn hoặc thói quen sinh hoạt theo hướng giúp cải thiện sức khỏe đường ruột và sức khỏe tổng thể là bước khởi đầu tốt. Song, chuyên gia Cresci lưu ý rằng không có tiêu chuẩn chính xác nào để tạo ra một hệ vi sinh đường ruột hoàn toàn khỏe mạnh, vì thành phần vi khuẩn đường ruột của mỗi người rất khác nhau.

Dưới đây là 4 biện pháp dễ thực hiện, có thể giúp duy trì hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh:

+ Ăn thực phẩm tốt cho đường ruột. Hệ vi sinh đường ruột của chúng ta ưa thích những thực phẩm giàu chất xơ như trái cây tươi, rau củ, ngũ cốc nguyên cám, các loại đậu và hạt. Bên cạnh đó, thực phẩm lên men (như sữa chua, trà kombucha và nấm kefi) cũng có thể giúp bổ sung lợi khuẩn và các chất chuyển hóa có lợi. Đồng thời, chúng ta cần tránh hoặc dùng hạn chế thực phẩm giàu đường, chất béo và ít chất xơ. 

+ Ghi chú các loại thuốc đang dùng. Trên thực tế, việc dùng thuốc kháng sinh có thể làm gián đoạn hoặc ít nhất là tạm thời cản trở sự phát triển của các vi khuẩn có lợi. Một số tác dụng phụ thường gặp khi dùng kháng sinh bao gồm buồn nôn và tiêu chảy. Nên nếu được kê đơn thuốc kháng sinh hoặc bị nhiễm trùng tái phát buộc phải dùng kháng sinh thường xuyên, hãy hỏi bác sĩ những cách có thể giúp giảm thiểu tác hại đến hệ vi sinh đường ruột. Các loại thuốc khác có thể ảnh hưởng hệ vi sinh đường ruột bao gồm thuốc làm thay đổi độ pH của dạ dày và loại bỏ axít.

+ Tìm đúng loại men vi sinh hoặc thực phẩm bổ sung. Ngoài việc bổ sung thêm sữa chua hoặc thực phẩm lên men vào chế độ ăn, một số người có thể dùng thêm men vi sinh nhằm cân bằng đường ruột, vì chúng được thiết kế để mô phỏng hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh.

Nếu đang cân nhắc sử dụng men vi sinh, mọi người cần biết rằng men vi sinh có tính đặc hiệu với từng chủng loại và mỗi chủng loại có cơ chế hoạt động riêng. Ví dụ, một số loại men vi sinh được thiết kế để hỗ trợ những người bị tiêu chảy do kháng sinh, nhưng sẽ không hiệu quả khi dùng điều hòa nhu động ruột. Ngoài ra, men vi sinh không thể thay thế hoàn toàn thực phẩm, nên nếu vẫn đang có chế độ ăn kém lành mạnh, thì việc sử dụng men vi sinh sẽ không giúp ích gì.

+ Vận động cơ thể mỗi ngày và ưu tiên giấc ngủ. Theo Bệnh viện Cleveland, tập thể dục có thể giúp ích cho đường ruột theo nhiều cách khác nhau, bao gồm cải thiện tuần hoàn máu, hỗ trợ quá trình trao đổi chất và hỗ trợ cơ tiêu hóa.

Trong khi đó, giấc ngủ ngon có liên quan trực tiếp đến sức khỏe đường ruột. Chuyên gia Cresci cho biết hệ vi sinh đường ruột cũng tuân theo nhịp sinh học. Vì vậy, nếu chúng ta ăn khi hệ vi sinh đường ruột chưa sẵn sàng, thì hệ tiệu hóa sẽ không thể xử lý hiệu quả các dưỡng chất từ thức ăn.

Thiếu ngủ cũng làm tăng mức độ căng thẳng tinh thần (stress) và nồng độ hoóc-môn gây stress cortisol, dẫn tới những tác động tiêu cực đến tinh thần và thể chất. Và khi kiệt sức, chúng ta không còn năng lượng để thực hiện nhiều việc có lợi cho sức khỏe, bao gồm tập thể dục hoặc tìm một bữa ăn bổ dưỡng - cả 2 yếu tố đều ảnh hưởng đến sức khỏe đường ruột.

AN NHIÊN (Theo CNET)

Chia sẻ bài viết