01/08/2019 - 13:02

Ngoại trưởng Mỹ công du châu Á 

Hôm nay 1-8, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo bắt đầu chuyến thăm đầu tiên tới Thái Lan, trong bối cảnh Washington muốn khôi phục quan hệ với quốc gia Ðông Nam Á.

Sau Thái Lan, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo sẽ đến Úc và Micronesia. Ảnh: Thailand News

Trở lại với Thái Lan

Ngoại trưởng Pompeo đến thủ đô Bangkok hơn 2 tuần sau khi xứ Chùa Vàng kết thúc chế độ cầm quyền của quân đội. Thái Lan trở lại là một nền dân chủ bình thường, ông Prayuth Chan-ocha tiếp tục đảm nhận cương vị thủ tướng trong nhiệm kỳ 5 năm sau khi giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội đầu tháng 6. 

Cựu tư lệnh lục quân Prayuth lên nắm quyền trong cuộc đảo chính hồi năm 2014 - sự kiện mà chính quyền Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama đã lên án và hạ thấp quan hệ quốc phòng với Thái Lan. Thế nên, trong những năm sau đó, Thái Lan “xích lại gần hơn” với Trung Quốc, bao gồm tích cực hợp tác kinh tế, đầu tư và mua vũ khí từ Bắc Kinh. Điều này khiến Mỹ phải thể hiện sự sốt sắng trong việc hợp tác trở lại với Thái Lan. Washington dưới thời Tổng thống đương nhiệm Donald Trump cũng hỗ trợ Thái Lan khi nước này giữ vai trò Chủ tịch Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) năm 2019.

“Cách tiếp cận của chính quyền ông Trump đã đánh dấu sự thay đổi rõ rệt trong quan hệ Mỹ và Thái Lan”- cố vấn Paul Chambers tại Trung tâm nghiên cứu cộng đồng ASEAN (Thái Lan) nhận định. Theo Chambers, Washington đang tìm cách “lôi kéo” Bangkok, trong đó có việc bán nhiều khí tài cho Thái Lan với những điều khoản đặc biệt có lợi cho đối tác Đông Nam Á. Chẳng hạn như hồi tháng 5 vừa qua, quân đội Thái Lan xác nhận sẽ mua 37 xe bọc thép chở quân Stryker ICV của xứ cờ hoa, với mỗi chiếc trị giá 2,6 triệu USD. Năm 2017, Thái Lan cũng đồng ý trang bị các tên lửa diệt hạm RGM-84L Harpoon Block II và 4 trực thăng Black Hawk. Ông Chambers cho rằng những hợp đồng này có thể là “cái cớ” để hai nước tăng cường hợp tác tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Chuyên gia Michael Montesano tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (Singapore) thì khẳng định chắc chắn ông Pompeo sẽ sử dụng chuyến thăm Bangkok để khuyến khích Thái Lan ủng hộ chiến lược Ấn Độ Dương- Thái Bình Dương.

Trong chuyến thăm Bangkok, Ngoại trưởng Pompeo được cho sẽ đề ra chương trình thúc đẩy hợp tác quốc phòng và các lĩnh vực khác. Dự kiến hôm nay, ông sẽ đồng chủ trì Hội nghị cấp Ngoại trưởng Sáng kiến Hạ nguồn sông Mekong Mỹ- ASEAN. Ngày mai, nhà ngoại giao Mỹ sẽ phát biểu tại Hội Siam, sau đó có cuộc gặp với người đồng cấp nước chủ nhà và tham dự Hội nghị Bộ trưởng Cấp cao Đông Á và Diễn đàn Khu vực ASEAN tại Bangkok.

Hòa giải căng thẳng Nhật- Hàn

Ngoại trưởng Pompeo sẽ có cuộc gặp riêng lẻ với những người tương nhiệm Nhật Bản và Hàn Quốc trước khi tiến hành hội đàm ba bên bên lề Diễn đàn Khu vực ASEAN. Phát biểu với báo giới khi trên đường đến Bangkok, ông Pompeo nói Mỹ sẽ khuyến khích hai đồng minh lớn nhất tại châu Á “tìm con đường hướng đến tương lai” nhằm giải quyết những hục hặc ngoại giao giữa hai bên.

Quan hệ Nhật- Hàn rơi xuống mức thấp nhất trong nhiều năm sau khi Tòa án Tối cao Hàn Quốc ra phán quyết buộc các công ty Nhật Bản bồi thường cho các nạn nhân xứ kim chi bị cưỡng bức lao động thời chiến (1910-1945). Mâu thuẫn tiếp tục gia tăng liên quan đến biện pháp của chính quyền Tokyo hạn chế xuất khẩu sang Hàn Quốc các loại vật liệu công nghệ cao dùng trong sản xuất chíp điện tử và màn hình - các lĩnh vực mũi nhọn của Hàn Quốc.

Chuyến công du Thái Lan của Ngoại trưởng Pompeo diễn ra giữa lúc Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo tầm ngắn lần thứ hai trong vòng một tuần qua. Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Hàn Quốc (JCS) cho hay, các tên lửa này được phóng đi từ bán đảo Hodo thuộc tỉnh Nam Hamgyong ở bờ biển phía Đông Triều Tiên và bay khoảng 250km trước khi rơi xuống biển. Các chuyên gia thuộc JCS cũng cho rằng loại tên lửa được phóng sáng 31-7 khác với những tên lửa mà Bình Nhưỡng đã thử nghiệm trước đó.

Tuy nhiên, nhà ngoại giao Mỹ bày tỏ hy vọng các cuộc đối thoại hạt nhân giữa nước này và Triều Tiên sẽ sớm được nối lại. Phát biểu với báo giới ngày 31-7 trên đường tới Bangkok, Ngoại trưởng Mỹ cho biết một số công việc sơ bộ cho vòng đàm phán mới đã được thực hiện. Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, nhà đàm phán hàng đầu Stephen Biegun cũng sẽ có mặt tại Bangkok để sẵn sàng thảo luận các vấn đề liên quan Triều Tiên. “Đã mất nhiều thời gian hơn dự tính. Có một chút công việc sơ bộ cần được hoàn tất. Tôi không muốn đưa ra một lịch hẹn nhưng tôi hy vọng không lâu nữa chúng ta sẽ có đại diện đặc biệt Biegun ngồi đàm phán cùng một đối tác mới từ Triều Tiên” - Ngoại trưởng Pompeo cho biết. Theo đánh giá của ông Pompeo, các vụ phóng tên lửa của Bình Nhưỡng là một chiến thuật nhằm thúc đẩy sự tiến triển của các cuộc đối thoại đang bế tắc.

 

THANH BÌNH (Theo SCMP, Reuters)

Chia sẻ bài viết