Cuộc thanh lọc trong quân đội Nga đang diễn ra quyết liệt với vụ bắt giữ mới nhất liên quan lãnh đạo bộ phận mua sắm tại Bộ Quốc phòng Vladimir Verteletsky hôm 23-5.

Ông Shamarin bị giam trong hai tháng để phục vụ điều tra về cáo buộc tham nhũng. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga

Tuy nhiên, động thái quan trọng nhất trong cuộc thanh lọc này là thay Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu bằng Phó Thủ tướng Andrei Belousov vào ngày 12-5. Ông Shoigu giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng từ năm 2012 đến khi bị điều chuyển, lâu nhất trong lịch sử Nga.

Việc bổ nhiệm ông Belousov, một nhà kinh tế không có kinh nghiệm quân sự, có thể thể hiện mong muốn nền kinh tế quân sự của Nga được vận hành hiệu quả hơn, đồng thời loại bỏ lãng phí và tham nhũng trong chi tiêu quốc phòng.

“Không ngừng chống tham nhũng”

Cả trước và sau thời điểm ông Belousov trở thành Bộ trưởng Quốc phòng, đã có 5 nhân vật cấp cao trong quân đội Nga bị bắt giữ vì tham nhũng. Các vụ bắt giữ này nhằm cải tổ một bộ máy bị cho là tham nhũng và kém hiệu quả.

Ủy ban Điều tra Nga ngày 23-5 cho biết ông Verteletsky, lãnh đạo bộ phận mua sắm tại Bộ Quốc phòng, bị cáo buộc lạm quyền khi thực hiện đơn hàng của nhà nước. Theo các điều tra viên, quan chức này đã nhận hối lộ liên quan một đơn hàng của chính phủ, gây thiệt hại hơn 70 triệu rúp (764.000USD) vào năm 2022.

Cùng ngày, giới chức Nga còn thông báo bắt Phó Tổng tham mưu trưởng quân đội Vadim Shamarin với cáo buộc “nhận hối lộ quy mô đặc biệt lớn”, song chưa công bố thông tin chi tiết. Tội danh này có thể dẫn tới 15 năm tù giam.

Ngoài ra, tờ Kommersant đưa tin Trung tướng Shamarin bị giam giữ vì bị cáo buộc lừa đảo và nhà của ông đã bị khám xét. Theo Cục Điều tra Quân sự thuộc Ủy ban Điều tra Nga, ông Shamarin bị cáo buộc nhận hối lộ ít nhất 400.000USD từ một nhà máy chuyên sản xuất thiết bị liên lạc ở vùng núi Ural trong giai đoạn 2016-2023. Đổi lại, nhà máy này được trao các hợp đồng lớn.

Hồi cuối tháng 4, Thứ trưởng Quốc phòng Timur Ivanov cùng hai doanh nhân cũng bị bắt với cáo buộc đưa và nhận hối lộ. Ủy ban Điều tra Nga cho biết ông Ivanov bị nghi ngờ nhận hối lộ quy mô lớn mà theo bộ luật hình sự là nhận các khoản hối lộ trên 1 triệu rúp (10.500USD). Nếu bị kết tội, ông này có thể phải đối mặt với án tù 15 năm. Ông Ivanov vốn là đồng minh thân cận của cựu Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu, người hiện giữ chức Thư ký Hội đồng An ninh Nga.

Giới chức Nga sau đó bắt Trung tướng Yury Kuznetsov, Tổng Cục trưởng Tổng cục Nhân sự - Bộ Quốc phòng, với cáo buộc tương tự. Ngoài ra, Thiếu tướng Ivan Popov, cựu chỉ huy Quân đoàn 58, bị bắt vì nghi gian lận quy mô lớn. Truyền thông Nga nói ông này bị buộc tội ăn cắp số kim loại trị giá 100 triệu rúp (1,1 triệu USD).

Hãng tin Reuters nhận định các vụ bắt giữ trên báo hiệu một cuộc “thanh trừng” tham nhũng đang xảy ra trong quân đội Nga, giữa lúc Bộ Quốc phòng Nga có những thay đổi quan trọng.

Tuy nhiên, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 23-5 bác tin cho rằng đang có đợt thanh trừng nhằm vào quân đội Nga. “Cuộc chiến chống tham nhũng là nỗ lực không ngừng nghỉ. Đây không phải chiến dịch thanh trừng, mà là một phần không thể thiếu trong hoạt động của các cơ quan hành pháp”, ông Peskov nhấn mạnh.

Cuộc cải tổ mạnh mẽ hiện nay trong bộ máy lãnh đạo quân sự Nga diễn ra vào thời điểm các lực lượng nước này đã đạt được những bước tiến đáng kể nhất trên chiến trường trong 18 tháng và phát động đợt tấn công lớn mới vào khu vực Kharkov ở Đông Bắc Ukraine.

HẠNH NGUYÊN (Tổng hợp)