Nga đang tăng cường sự hiện diện quân sự dọc biên giới Phần Lan, xây dựng nhiều cơ sở hạ tầng mới, mở rộng các căn cứ quân sự và cải tạo sân bay Bắc Cực đối diện sườn Đông Bắc của Tổ chức Hiệp ước Bắc Ðại Tây Dương (NATO). Giới chuyên gia tin rằng Nga đang chuẩn bị cho xung đột trong tương lai, trong bối cảnh Mát-xcơ-va tiếp tục tăng cường năng lực quân sự trên khắp biên giới phía Tây Bắc sau khi Phần Lan gia nhập NATO hồi năm 2023.

Hình ảnh vệ tinh ghi lại các dãy lều trại mới xuất hiện tại Kamenka, gần biên giới Phần Lan. Ảnh: The Telegraph

Hình ảnh vệ tinh cho thấy, Nga dựng thêm hơn 130 lều quân sự ở huyện Kamenka (tỉnh Penza), cách Phần Lan chừng 64km và cách thủ đô Helsinki khoảng 225km. Tại đây, lữ đoàn súng trường cơ giới 138 đã được chuyển đổi thành sư đoàn súng trường cơ giới 69.

Hình ảnh vệ tinh cũng cho thấy Nga gia tăng hoạt động tại 2 căn cứ không quân thời Liên Xô ở Bắc Cực, gồm Severomorsk-2 và Olenya, nơi từng có sự hiện diện của oanh tạc cơ có khả năng mang vũ khí hạt nhân Tu-22 và Tu-95. Mới đây, trực thăng của Nga được phát hiện tại thành phố Murmansk lần đầu tiên sau 2 thập niên.

Mặt khác, Nga cũng đã tiến hành tái cấu trúc lực lượng quân sự gần Phần Lan. Theo đó, Nga hồi năm 2024 tái lập quân khu Leningrad để tăng cường sự hiện diện quân sự tại khu vực giáp Phần Lan, Estonia và Latvia. Đáng chú ý, các lữ đoàn quân sự nhỏ lâu nay đóng quân dọc theo biên giới được “nâng cấp” thành các sư đoàn với hơn 10.000 quân.

Ngoài ra, Nga đã di chuyển một số tài sản quân sự đắt tiền về phía Bắc, một phần là để chúng nằm ngoài tầm bắn của máy bay không người lái Ukraine nhằm vào các căn cứ không quân trên khắp nước Nga. Cụ thể, Nga đang mở rộng cơ sở hạ tầng quân sự tại Petrozavodsk, thành phố nằm cách cách biên giới Phần Lan và Na Uy khoảng 160km, nhằm có thể thiết lập một tổng hành dinh mới của quân đội tại vùng Tây Bắc trong trường hợp xảy ra xung đột với NATO. 

Phát biểu trên kênh truyền hình Yle TV, Bộ trưởng Quốc phòng Phần Lan Antti Hakkanen chỉ ra các hoạt động quân sự chưa từng có của Nga, gồm việc hộ tống tàu chở dầu “hạm đội bóng tối” ở vịnh Phần Lan. Trong nỗ lực cắt đứt nguồn tài trợ của Nga cho “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine, Liên minh châu Âu (EU) và Anh vừa áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với “hạm đội bóng tối”. Trong khi các lệnh trừng phạt mới của EU nhắm vào gần 200 tàu bị cáo buộc vận chuyển dầu mỏ Nga bất hợp pháp để “lách” các hạn chế của phương Tây, Anh cũng nhắm vào “hạm đội bóng tối” bằng 100 lệnh trừng phạt mới nhằm mục đích phá vỡ chuỗi cung ứng vũ khí của Nga.

Biên giới Phần Lan là phần tiếp giáp trực tiếp của NATO với Nga và do đó Phần Lan có thể sẽ đóng vai trò chính yếu nếu xảy ra bất kỳ cuộc xung đột nào trong tương lai giữa Nga và NATO. Hon nữa, Phần Lan không chỉ sở hữu lực lượng pháo binh mạnh nhất trong Liên minh châu Âu mà còn có kho vũ khí và đạn dược khổng lồ.

Theo ông Hakkanen, Phần Lan hiện đang tăng cường năng lực phòng thủ. Đến nay, Phần Lan đã hoàn thành 35km đầu tiên trong kế hoạch xây dựng hàng rào dài 200km nhằm chuẩn bị cho “điều tồi tệ có thể xảy ra”. Hàng rào cao 4,5 mét này được gia cố bằng dây thép gai, gắn camera và cảm biến. Dự án được đẩy nhanh sau khi Helsinki cáo buộc Mát-xcơ-va “xúi” người di cư tràn sang Phần Lan. 

Theo đài GB News, giới chức NATO đã bày tỏ mối quan ngại về sự hiện diện quân sự ngày càng tăng của Nga ở khu vực Bắc Cực, nơi đang trở thành trung tâm của sự cạnh tranh địa chính trị mới. “Những gì chúng ta đang thấy là sự chuẩn bị cho tương lai của Nga. Bắc Cực là chiến trường quan trọng của tương lai. Điều này sẽ không thay đổi. Chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ với các đồng minh Bắc Cực để đánh giá các kế hoạch của Nga” - Tướng Sami Nurmi, Phó tham mưu trưởng phụ trách chiến lược của quân đội Phần Lan, cho biết.

Theo ông Nurmi, Phần Lan những tháng qua theo dõi chặt chẽ các động thái ở khu vực biên giới với Nga. Ông khẳng định nhiệm vụ của Phần Lan, với tư cách thành viên của NATO, là “luôn chuẩn bị cho tình huống xấu nhất”.

Song, Jarmo Lindberg, cựu Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Phần Lan, cho rằng các động thái xây dựng mới chỉ là một phần trong chuỗi hành động quân sự dài hơi của Nga và “không phải điều gì bất ngờ”. Ông Lindberg ước tính, Nga có thể sẽ mất tới 5 năm để tái lập sức mạnh quân sự ở phía Bắc sau khi bị rút cạn lực lượng vì cuộc chiến ở Ukraine. Động thái này diễn ra trong bối cảnh Nga tăng cường tuyển dụng nhân sự và sản xuất vũ khí.

Vừa qua, Tổng thống Vladimir Putin lệnh cho quân đội tăng quân số lên 1,5 triệu người, từ mức 1 triệu người trước chiến sự, trong khi chi tiêu quốc phòng của xứ bạch dương năm nay dự kiến đạt 6% GDP, cao gấp đôi mức trung bình 2,71% của các nước NATO.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)