Lầu Năm Góc đang lên kế hoạch tuần tra thường lệ ở Biển Đông nhằm tăng cường sự hiện diện trong khu vực giữa lúc căng thẳng quan hệ Mỹ - Trung Quốc vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Trích nguồn tin giấu tên, Nhật báo Phố Wall (WSJ) cho biết Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Mỹ (PACOM) vài tháng tới đây sẽ tiến hành các hoạt động đảm bảo tự do hàng hải (FONOPS) với tần suất 2 - 3 lần/tháng nhằm thách thức yêu sách phi lý của Trung Quốc trên Biển Đông. Ngoài lực lượng Hải quân, Lầu Năm Góc được cho sẽ triển khai thêm Không quân để hỗ trợ.

Công trình phi pháp Trung Quốc xây dựng trên Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.  Ảnh: Reuters

Theo giới quan sát, việc Mỹ lần đầu tiên đề ra lịch trình đánh dấu sự cân nhắc của nước này trong cách tiếp cận hoạt động FONOPS tại khu vực tranh chấp ở Biển Đông. WSJ còn tiết lộ kế hoạch tuần tra này vốn “chưa có tiền lệ” và thay đổi so với tiêu chuẩn hoạt động quân sự khu vực dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama. Khi đó, nhiều cuộc tuần tra đã bị hoãn lại hoặc đình chỉ do yếu tố chính trị. Trái lại, lịch trình mới được thiết kế nhằm tăng tính nhất quán trong các hoạt động tuần tra của Mỹ. Theo các quan chức, kế hoạch này phù hợp với cách quản lý của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với các hoạt động quân sự. Trong đó, giới lãnh đạo quân đội được trao thêm quyền chủ động khi hoạch định chính sách.

Kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức hồi tháng Giêng, Washington đã tiến hành 3 đợt tuần tra FONOPS so với 4 lần trong suốt nhiệm kỳ của ông Obama. Trong hoạt động gần đây nhất tiến hành vào ngày 10-8, tàu khu trục USS John McCain cùng 2 máy bay do thám hàng hải P-8 Poseidon đã tuần tra khu vực Đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng hiện bị Trung Quốc kiểm soát và bồi đắp trái phép.

Lâu nay, Bắc Kinh vẫn luôn chỉ trích hoạt động tuần tra của tàu chiến và máy bay Mỹ trên Biển Đông là “khiêu khích” và “sai trái”. Do đó, giới quan sát dự đoán động thái mới của Mỹ sẽ tiếp tục dấy lên phản ứng từ Trung Quốc. Đặc biệt, thông báo này còn được đưa ra giữa lúc hai nước đang mâu thuẫn quanh vấn đề Triều Tiên. Trong đó, Washington đang thúc giục Bắc Kinh nỗ lực hơn nữa nhằm kiềm chế chương trình tên lửa và vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng. 

MAI QUYÊN