Giới chức Mỹ xác nhận quy định miễn thuế quan đối với các lô hàng gửi theo đường bưu điện có giá trị dưới 800USD, hay còn gọi là “de minimis”, đã kết thúc vĩnh viễn từ ngày 29-8 theo lệnh hành pháp mà Tổng thống Donald Trump ban hành nhằm bãi bỏ "de minimis".

Sự trỗi dậy và sụp đổ của “de minimis”

Quá trình thực thi chính sách mới đi kèm giai đoạn chuyển tiếp kéo dài 6 tháng, trong đó, các đơn vị vận chuyển bưu kiện có thể lựa chọn nộp mức thuế cố định từ 80-200USD cho mỗi bưu kiện, tùy thuộc vào quốc gia xuất xứ. Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP) bắt đầu thu các mức thuế thông thường đối với toàn bộ các lô hàng bưu kiện nhập khẩu từ các quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, bất kể giá trị. Thay đổi này có nghĩa là kể từ ngày 29-8, hàng hóa nhập khẩu từ bên ngoài vào Mỹ bị áp dụng mức thuế riêng theo từng quốc gia và vùng lãnh thổ. Đối với một mặt hàng trị giá 800USD đến từ một quốc gia có mức thuế suất từ 25% trở lên như Trung Quốc, Brazil, Ấn Độ, Thụy Sĩ hoặc Canada, chi phí bổ sung có thể lên tới ít nhất 200 USD chỉ để đưa sản phẩm đó vào nước Mỹ.

Quốc hội Mỹ lần đầu đưa ra thông lệ “de minimis” vào năm 1938, cho phép hàng hóa có giá trị dưới 1USD được miễn thuế trong nỗ lực nhằm thúc đẩy thương mại và giúp chính phủ không phải mất công xử lý các bưu kiện giá trị thấp tạo ra nguồn thu thuế không đáng kể.

Năm 1990, giới lập pháp Mỹ đã tăng từ ngưỡng 1USD lên 5USD, tức các bưu kiện có giá trị dưới 5USD không phải chịu thuế và một lần nữa lên 200USD vào năm 1993. Và với ngưỡng gần đây nhất là 800USD hồi năm 2016, lượng các bưu kiện được miễn thuế vào Mỹ tăng vọt.

Các “đại gia” bán lẻ trực tuyến như Temu và Shein, chuyên vận chuyển sản phẩm từ Trung Quốc với giá siêu thấp, “hưởng lợi” rất nhiều từ thông lệ này. “Tại các nhà kho ở miền Bắc Mexico, hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc được đóng gói thành các bưu kiện nhỏ hơn, trị giá dưới 800USD/bưu kiện, cho phép chúng vào Mỹ mà không phải chịu thuế theo thông lệ “de minimis” - nhà kinh tế thương mại Anne O. Krueger viết trong một bài báo hồi năm ngoái.

Hàng hóa được kiểm tra trước khi xuất kho. Ảnh: Bloomberg

Theo CBP, hơn 1,3 tỉ kiện hàng với tổng giá trị 64,6 tỉ USD đã đến Mỹ mà không phải chịu thuế nhập khẩu vào năm 2024, so với 134 triệu kiện hàng vào năm 2015. Đầu năm nay, Tổng thống Trump gọi thông lệ này là “một trò lừa đảo” làm suy yếu các doanh nghiệp xứ cờ hoa và cho phép hàng hóa nguy hiểm xâm nhập vào nước này mà không cần giám sát, bởi các kiện hàng miễn thuế không được nhân viên hải quan kiểm tra kỹ lưỡng. Ông Trump nói rằng việc đình chỉ “de minimis” sẽ giúp Mỹ giảm thâm hụt thương mại và khiến việc nhập nhẩu ma túy tổng hợp như fentanyl trở nên khó khăn hơn.

Tác động đến trào lưu mua sắm trực tuyến

Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro nhận định việc Tổng thống Trump chấm dứt kẽ hở “de minimis” mang lại hàng tỉ USD doanh thu, tạo ra hàng ngàn việc làm, thúc đẩy các doanh nghiệp Mỹ, cứu sống hàng ngàn sinh mạng bằng cách hạn chế dòng chảy của ma túy, hàng lậu và các sản phẩm không an toàn vào Mỹ.

Theo Courtney Griffin, giám đốc an toàn sản phẩm tiêu dùng của Liên đoàn Người tiêu dùng Mỹ, người tiêu dùng Mỹ đã được lợi rất nhiều từ ưu đãi miễn thuế nhưng “de minimis” cũng mang đến nhiều rủi ro nghiêm trọng. Bà Griffin cho rằng thông lệ này tạo ra những lo ngại đáng kể về an toàn sản phẩm, bởi hàng nhập khẩu giá trị thấp không được hải quan kiểm tra chặt chẽ, từ đó tạo điều kiện cho các sản phẩm giả mạo, không an toàn hoặc không tuân thủ quy định dễ dàng xâm nhập vào thị trường Mỹ, gồm xe đạp, mũ bảo hiểm xe đạp và ván trượt điện.

Về phần mình, Lori Wallach, giám đốc tại Dự án Tự do Kinh tế Mỹ, cho biết các nhà bán lẻ trực tuyến và các công ty chuyển phát nhanh ủng hộ sự thay đổi nói trên. “Sự thay đổi này tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu các sản phẩm. Việc loại bỏ “de minimis” sẽ đồng nghĩa với việc các gói bưu kiện sẽ được kiểm tra kỹ lưỡng hơn. Giờ đây, tất cả các bưu kiện sẽ được chuyển qua các kênh thông thường. Điều này tốt hơn nhiều cho người tiêu dùng” - bà Wallach cho hay.

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng sự thay đổi này gây chấn động các doanh nghiệp nhỏ và người tiêu dùng, khiến nhiều người lo ngại về tình trạng tồn đọng hàng hóa và chi phí tăng cao. Một số chủ doanh nghiệp chia sẻ trên mạng xã hội rằng họ sẽ buộc phải đóng cửa.

Để đáp trả sắc lệnh hành pháp của ông Trump, một số dịch vụ bưu chính quốc tế đang tạm dừng vận chuyển hàng đến Mỹ. Mới đây, Bưu điện Thụy Sĩ, Nhật Bản, Pháp và Úc thông báo sẽ sớm tạm dừng các chuyến hàng đến Mỹ. Các dịch vụ bưu chính tại Ấn Độ, Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan, New Zealand, Anh và những khu vực khác ở châu Âu cũng tuyên bố sẽ ngừng vận chuyển bưu kiện đến Mỹ.

Vì thế, chính sách mới của Mỹ cũng sẽ tác động mạnh đến các sàn thương mại điện tử như Amazon, eBay và trào lưu mua sắm trực tuyến của người dân Mỹ. Các công ty bưu chính và logistics cũng vậy. 

TRÍ VĂN (Tổng hợp)