Hôm 27-3, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký bản ghi nhớ kết thúc Quy chế Bảo hộ Tạm thời (TPS) đối với những người nhập cư Liberia tại xứ cờ hoa, bao gồm hàng ngàn trường hợp sinh sống tại đây nhiều thập niên.

“Cơn ác mộng” trên xảy đến với cộng đồng người Liberia chỉ 5 ngày trước hạn chót để chính quyền Mỹ gia hạn TPS. Theo đó, các đối tượng trên sẽ đối mặt với viễn cảnh trục xuất khi TPS kết thúc vào ngày 31-3-2019. Giải thích về quyết định này, chủ nhân Nhà Trắng cho rằng Liberia không còn xung đột vũ trang và đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc khôi phục sự ổn định và nền dân chủ, cũng như khắc phục những tổn thất do dịch bệnh Ebola bùng phát hồi năm 2014. Dù vậy, ông Trump cũng dành thời gian 12 tháng, tính từ ngày 31-3-2018, để người nhập cư Liberia sắp xếp hồi hương cũng như giúp chính phủ quốc gia Tây Phi chuẩn bị các điều kiện thuận lợi để tiếp nhận và tái hòa nhập công dân của họ.

 Tuần hành kêu gọi gia hạn TPS và DED cho người nhập cư Liberia tại Mỹ. Ảnh: MPR News

Theo Reuters, hàng ngàn người Liberia đã được hưởng TPS hoặc chương trình Tạm hoãn bị trục xuất (DED) kể từ tháng 3-1991 với các lý do nội chiến, điều kiện kinh tế và chính trị bất ổn cũng như dịch Ebola từng hoành hành ở nước này. Chương trình đã được lần lượt các đời tổng thống Mỹ sau đó định kỳ gia hạn. Quyết định của ông Trump sẽ tác động đến những người Liberia được hưởng TPS và hơn 10.000 người thuộc diện DED.

Trước Liberia, đầu năm nay chính quyền Mỹ cũng đã tuyên bố khoảng 200.000 người nhập cư El Salvador sẽ mất quy chế TPS vào tháng 9-2019. Điều tương tự cũng xảy ra với 59.000 người nhập cư Haiti và 5.300 người Nicaragua, trong khi TPS dành cho 57.000 người Honduras sẽ hết hạn vào đầu tháng 7 tới.

Xây tường biên giới Mexico bằng ngân sách quân sự

Theo các nguồn thạo tin, trong cuộc họp với Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan hồi giữa tuần rồi, Tổng thống Trump đã nêu ý tưởng sử dụng ngân sách quân sự để thanh toán kinh phí xây dựng bức tường biên giới với Mexico nhằm ngăn chặn nạn nhập cư “lậu” và nạn buôn bán ma túy.

Sau đó, ông Trump còn công khai trên Twitter rằng xây “Bức tường biên giới vĩ đại” là “Phòng vệ quốc gia” và kêu gọi “Xây tường thông qua M”, với “M” nghĩa là quân sự. Theo hãng tin AP, ý tưởng là thế nhưng chuyện rút ngân sách quốc phòng nhiều khả năng cần sự chấp thuận của Quốc hội. Số là các bộ ở Mỹ có thẩm quyền hạn chế về việc thay đổi kế hoạch chi tiêu tài chính, đặc biệt nếu sự thay đổi này không được phê chuẩn tại Đồi Capitol.

Tuần trước, Tổng thống Trump cũng đã dọa phủ quyết dự luật chi tiêu, một phần vì nó không bao gồm khoản tiền 25 tỉ USD mà ông cần để xây bức tường biên giới ngăn cách Mexico- một trong những cam kết trong chiến dịch tranh cử của tỉ phú địa ốc. Nhưng dự luật chi tiêu 1.300 tỉ USD cuối cùng đã được thông qua, trong đó ngân sách dành cho quốc phòng tăng đáng kể trong khi chỉ rót 1,6 tỉ USD cho bức tường biên giới với quốc gia láng giềng. Tuy nhiên, phần lớn trong 1,6 tỉ USD này chỉ được dùng để sửa chữa các đoạn tường hiện nay, chứ không xây mới.

THANH BÌNH