Trong kỷ nguyên công nghệ số, Internet và mạng xã hội đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống hiện đại. Đây là môi trường mở, đa dạng, mang đến nhiều cơ hội tiếp cận tri thức, kết nối cộng đồng, nhưng đồng thời cũng tiềm ẩn vô vàn thách thức đối với công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Nhận thức sâu sắc vai trò then chốt của công tác tư tưởng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018, khẳng định: “Bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng là một nội dung cơ bản, sống còn của công tác xây dựng Đảng; là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, trong đó lực lượng tuyên giáo các cấp là nòng cốt; là công việc tự giác, thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đoàn thể chính trị - xã hội các cấp; của từng địa phương, cơ quan, đơn vị và của từng cán bộ, đảng viên”. Cũng theo Nghị quyết này thì: “bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là bảo vệ Đảng, Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng; bảo vệ nhân dân, nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước”.
Với đặc thù là cơ quan thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp, ngành Kiểm sát nhân dân có vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ công lý, bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, đồng thời góp phần trực tiếp giữ vững niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Trong bối cảnh thông tin trên mạng xã hội diễn biến phức tạp, việc phát huy vai trò của cán bộ, đảng viên Viện kiểm sát trong đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái, thù địch trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
Thực trạng và thách thức trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng
Hiện nay, Việt Nam có hơn 70 triệu người sử dụng Internet và khoảng 96% người dùng mạng xã hội. Facebook, Zalo, YouTube, TikTok… đã trở thành các kênh truyền thông phổ biến, nơi người dân dễ dàng tiếp nhận, chia sẻ thông tin và bày tỏ ý kiến cá nhân.
Tuy nhiên, chính đặc tính “mở” và “phi trung gian” của không gian mạng đã tạo điều kiện cho các luận điệu sai trái, thông tin xấu độc, xuyên tạc, bóp méo sự thật lan truyền với tốc độ chóng mặt. Các thế lực thù địch lợi dụng mạng xã hội để tấn công trực diện vào nền tảng tư tưởng của Đảng, gieo rắc nghi ngờ, chia rẽ nội bộ, kích động chống đối dưới vỏ bọc “dân chủ”, “nhân quyền”. Trước bối cảnh đó, mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là trong ngành Kiểm sát nhân dân, cần nhận thức sâu sắc rằng bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cũng chính là bảo vệ pháp luật, bảo vệ chế độ, bảo vệ nhân dân và công lý.
Ngoài ra, trong các văn kiện đại hội ở thời kỳ đổi mới, Đảng đều nhấn mạnh nhiệm vụ đấu tranh chống “diễn biến hòa bình”, đấu tranh bảo vệ Cương lĩnh, đường lối, quan điểm của Đảng. Hội nghị đại biểu toàn quốc giữa nhiệm kỳ khóa VII (năm 1994) của Đảng đã xác định “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch là một trong bốn nguy cơ. Đại hội VIII của Đảng đã đề ra nhiệm vụ “phê phán và bác bỏ những quan điểm sai trái, thù địch”. Đại hội IX của Đảng khẳng định phải “Đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu và hành động chống phá của các thế lực thù địch”. Với tinh thần đó, Đại hội X của Đảng đã yêu cầu “chủ động và kiên quyết phê phán những quan điểm sai trái, bác bỏ những luận điệu phản động, góp phần làm thất bại mọi mưu toan “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch”, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về "Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến" , ""tự chuyển hóa" trong nội bộ" (10-2016); Nghị quyết số 35-NQ/TW về "Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới" (10-2018, Nghị quyết số 35-NQ/TW); Kết luận số 53-KL/TW của Ban Bí thư về "Việc chỉ đạo đấu tranh ngăn chặn, xử lý, gỡ bỏ, triệt phá tin giả, thông tin sai sự thật, xấu độc trên Internet, mạng xã hội"(6-2019).
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và công nghệ thông tin, mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, các thế lực thù địch tăng cường móc nối, cấu kết với những phần tử cơ hội chính trị, ra sức xuyên tạc, phủ nhận nền tảng tư tưởng, với ý đồ làm lung lay nhận thức, niềm tin của nhân dân vào chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và sự lãnh đạo của Đảng; lợi dụng các vấn đề “dân chủ”, “nhân quyền”, đào sâu những yếu kém, sơ hở, mất cảnh giác để bóp méo, xuyên tạc sự thật... Thời điểm họ xuyên tạc thường vào những dịp, những sự kiện lớn như: đại hội đảng các cấp, toàn quốc, hay kỷ niệm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước hằng năm (ngày 30 tháng 4 hàng năm), các thế lực thù địch, các phần tử phản động, đồng loạt đăng tải các bài viết, video, hình ảnh… nhằm xuyên tạc, bôi nhọ chiến thắng của nhân dân ta, đất nước ta hòng kích động tư tưởng chống phá, dấy lên thù hằn dân tộc, bới móc lại những vết thương của lịch sử với những luận điệu vu khống, bịa đặt trắng trợn… với mục đích chống phá Đảng, Nhà nước, chống phá công cuộc xây dựng đất nước.
Phát huy vai trò tiên phong của cán bộ, đảng viên Viện kiểm sát trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Đảng ta luôn xác định: Công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng không chỉ là nhiệm vụ của riêng lực lượng tuyên giáo, mà là trách nhiệm của toàn bộ hệ thống chính trị – trong đó có ngành Kiểm sát nhân dân.
Tại chi bộ Viện kiểm sát nhân dân khu vực 13, dưới sự chỉ đạo của đồng chí bí thư chi bộ, mỗi đảng viên đều phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, quyết tâm xử lý triệt để những hành vi vi phạm pháp luật ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội, gia tăng sự tín nhiệm của nhân dân. Tại chi bộ quán triệt tất cả đảng viên đều phải có nhận thức đúng đắn, hành động phù hợp như: không làm lan truyền các thông tin sai trái, không “để mặc” những thông tin không đúng tác động đến nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân; sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm với việc chia sẻ những thông tin tích cực và không đăng tải ý kiến chủ quan, không phù hợp chủ trương, đường lối của Đảng.
Điển hình, ngày tháng 8-2024, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Hậu Giang đã khởi tố bị can, bắt tạm giam Vương Văn Hồng Nam (sinh năm 1963, quê tỉnh Trà Vinh; trú tại huyện Châu Thành A, tỉnh Hậu Giang) về hành vi "Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân". Đối tượng đã tuyên truyền lôi kéo người khác cùng tham gia, đã thu thập thông tin cá nhân, lập danh sách hàng trăm người trong và ngoài địa bàn tỉnh Hậu Giang gửi cho các đối tượng cốt cán ở nước ngoài để thực hiện “trưng cầu dân ý” bầu Đào Minh Quân làm cái gọi là "Tổng thống đệ tam Việt Nam cộng hòa" theo chỉ đạo của tổ chức.
Một số giải pháp chủ yếu nhằm phát huy vai trò của Viện kiểm sát trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Để phát huy được vai trò hạt nhân chính trị của Đảng viên Viện kiểm sát nhằm góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới, chi bộ Viện kiểm sát đã và đang thực hiện tốt một số giải pháp sau:
Trước hết, cần phải thấm nhuần trong máu trong tim của mình về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước để vận dụng sáng tạo, cụ thể hóa thành Nghị quyết, chương trình hành động ở cấp mình, gương mẫu thực hiện và ra sức vận động quần chúng thực hiện đạt hiệu quả cao nhất có thể, củng cố niềm tin vững chắc của quần chúng đối với Đảng, đây cũng chính là một “bức tường đề kháng” rất tốt của Nhân dân chống lại những luận điệu tuyên truyền sai trái, thù địch…
Thứ hai, gắn việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” với việc thực hiện Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 4 (khóa XIII) về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; dựa vào quần chúng và tin quần chúng để phát động toàn Đảng, toàn dân, toàn quân phòng, chống tham nhũng, tiêu cực một cách mạnh mẽ, đồng bộ. Mỗi cán bộ, đảng viên cần phải nhận thức sâu sắc rằng trong tình hình hiện nay cần phải chủ động, đẩy mạnh lên một bước cao hơn về cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực, không để kẻ xấu, bọn phản động, các thế lực thù địch lợi dụng, gây lũng đoạn nội bộ; phải kiên trì, kiên quyết tấn công liên tục với bản lĩnh, trí tuệ và sự sáng tạo mới đem lại hiệu quả cao. Tham nhũng, tiêu cực cũng là thứ bệnh mà những người mang chủ nghĩa cá nhân sản sinh ra. Do vậy, mỗi cán bộ, đảng viên trước hết là phải đấu tranh một cách quyết liệt với kẻ thù của chính mình, quét sạch chủ nghĩa cá nhân...
Thứ ba, thường xuyên tự tu dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất, đạo đức, lối sống, bản lĩnh, trí tuệ, năng lực thực tiễn; nói đi đôi với làm, gương mẫu đi đầu, tin và dựa vào dân để vận động nhân dân phản bác lại những luận điệu sai trái, thù địch. Bởi vì người cán bộ, đảng viên muốn cho dân tin, dân làm theo thì phải có phẩm chất, đạo đức tốt, lối sống giản dị, lành mạnh, quan hệ mật thiết với quần chúng; phải có bản lĩnh vững vàng, có trí tuệ và năng lực thực tiễn để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác lại những luận điệu sai trái, thù địch một cách có hiệu quả cho dù bọn chúng có dùng những thủ đoạn tinh vi, nham hiểm đến đâu. Ví dụ như trên mạng xã hội, các đối tượng tung hàng trăm bài viết và nhiều video, nếu đọc mà không có khả năng phân tích kỹ thì người đọc dễ ngộ nhận cho đây là bài viết có tính chất “xây dựng”, phản ánh được thực tế, rồi chia sẻ trên không gian mạng… Nhưng thực chất là bóp méo, xuyên tạc sự thật hết sức tinh vi để mị dân, gây hoang mang trong quần chúng, nhằm hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng và Nhà nước ta…
Thứ tư, chấp hành và thực hiện thật tốt nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, thực hiện nghiêm túc tự phê bình và phê bình trên tinh thần chân thật, thẳng thắn và xây dựng, đấu tranh làm rõ đúng, sai đi đến thống nhất, giữ vững đoàn kết trong nội bộ Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện không dám nhận khuyết điểm; không tự giác nhận kỷ luật; trong phê bình thì nể nang, né tránh, ngại va chạm, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh: “Có đồng chí đáng phải trừng phạt, nhưng vì cảm tình, nể nang chỉ phê bình, cảnh cáo qua loa cho xong chuyện. Thậm chí còn có nơi che đậy cho nhau, tha thứ lẫn nhau, lừa dối cấp trên, giấu giếm đoàn thể. Thi hành kỷ luật như vậy làm cho các đồng chí không những không biết sửa lỗi mình mà còn khinh thường kỷ luật. Tai hại hơn nữa nếu kỷ luật của đoàn thể lỏng lẻo, những phần tử phản động sẽ có cơ hội chui vào hàng ngũ ta để phá hoại đoàn thể ta”. Nếu cán bộ, đảng viên xa rời các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng, chắc chắn dẫn đến thoái hóa về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” sẽ gây hậu quả nghiêm trọng cho việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Tóm lại, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên. Trong thời đại số, nhiệm vụ ấy càng trở nên quan trọng và phức tạp hơn khi mặt trận tư tưởng đã mở rộng ra không gian mạng, mỗi Đảng viên cần phải có kỹ năng nắm bắt, sàng lọc, xử lý tốt thông tin, có tâm huyết và bản lĩnh chiến đấu của người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, mỗi cán bộ, đảng viên Viện kiểm sát luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trước sự chống phá của các thế lực thù địch hiện nay.
NGUYỄN THỊ THÚY HẰNG
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021): Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021): Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập II, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.
3. Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị.
4. Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 của Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII.