Trong phát triển du lịch hiện nay, liên kết giữa các ngành, các lĩnh vực, các cơ quan, tổ chức là con đường tất yếu mang lại tính chuyên nghiệp hiệu quả và khai thác tốt các tiềm năng, thế mạnh của các đơn vị hành chính. Vị trí trung tâm ĐBSCL, cùng những lợi thế về vị trí địa lý, giao thương, sự ảnh hưởng về văn hóa, y tế, giáo dục... là điều kiện thuận lợi, tạo nên tiềm năng, nguồn lực để du lịch thành phố phát triển. Năm 2004 tổng doanh thu ngành du lịch trên địa bàn thành phố là 189.143 triệu đồng, năm 2013 tăng lên 975.987 triệu đồng, năm 2014 là: 1.169.525 triệu đồng, năm 2015 tăng lên 1.700.000 triệu đồng. Điểm nhấn quan trọng của Cần Thơ là trong năm 2015, đã có nhiều tập đoàn lớn như Vingroup, Novaland, Mường Thanh… đầu tư các dự án lớn về du lịch trên địa bàn. Điều đó thể hiện sức hút đầu tư của du lịch thành phố đối với các doanh nghiệp.

Du khách Hàn Quốc tham quan Chợ nổi Cái Răng, TP Cần Thơ. Ảnh: K. MAI

Bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình phát triển ngành du lịch, TP Cần Thơ vẫn còn một số vấn đề tồn tại. Lượng khách đến Cần Thơ hằng năm vẫn chưa cao, các điểm đến du lịch chưa thực sự nổi bật. Dù rất nỗ lực nhưng du lịch Cần Thơ chưa thực sự đa dạng về cả loại hình du lịch, điểm đến du lịch, lẫn các sản phẩm du lịch, nhất là các sản phẩm mang tính đặc trưng, "thương hiệu" của thành phố. Lực lượng lao động khá đông nhưng tỷ lệ chưa qua đào tạo còn cao. Bên cạnh đó, trong quá trình hoạt động, các công ty lữ hành ở Cần Thơ còn bộc lộ tính nhỏ lẻ về quy mô, yếu về nghiệp vụ, chưa thực sự đủ tầm lớn mạnh để có thể vực dậy tiềm năng du lịch vùng hay khai thác tối đa nguồn khách từ những vùng khác đến. Công tác tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến du lịch Cần Thơ chưa được chú trọng đúng mức, còn bị động; việc bảo tồn và phát huy nguồn tài nguyên du lịch còn bỏ ngỏ, chủ yếu chỉ chú trọng khai thác, thu lợi nhuận mà chưa quan tâm đến việc tôn tạo, giữ gìn một cách có hệ thống và chung sức.

Trong bối cảnh đó, sự liên kết 4 nhà, Nhà nước- Nhà doanh nghiệp- Nhà khoa học- Nhà báo, có ý nghĩa rất quan trọng để du lịch Cần Thơ phát triển bền vững.

Trước hết, Nhà nước đóng vai trò trung tâm, chủ đạo, là trụ cột, là mắt xích quan trọng nhất trong chuỗi liên kết, đảm bảo sự liên kết với 3 nhà còn lại. Thông qua hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách phù hợp, Nhà nước có vai trò khuyến khích và thúc đẩy liên kết 4 nhà "Nhà nước, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học, nhà báo" đạt hiệu quả trong việc thực hiện các chiến lược đặt ra. Trong thời kỳ hội nhập quốc tế, vai trò của Nhà nước càng phải được nâng cao, nhất là việc hoạch định các chính sách, cơ chế, quy hoạch, quản lý một mặt vừa khai thác có hiệu quả và bền vững tiềm năng của đất nước, mặt khác cũng đảm bảo các vấn đề về văn hóa và an ninh quốc gia.

Nhà doanh nghiệp đóng vai trò là động lực quan trọng của mối liên kết, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay khi Đảng, Nhà nước chủ trương tạo điều kiện, môi trường tốt nhất có thể cho doanh nghiệp phát triển. Thông qua doanh nghiệp để hình thành nên các khu du lịch, các khu vui chơi, giải trí, các khu du lịch nghỉ dưỡng chất lượng cao bên cạnh những di sản thiên nhiên trên địa bàn thành phố. Doanh nghiệp cũng chính là người đưa hình ảnh của Việt Nam đến với khách du lịch. Ấn tượng mà doanh nghiệp tạo ra sẽ có ý nghĩa hết sức to lớn, là hoạt động thiết thực nhất cho khách du lịch.

Nhà khoa học là đối tác liên kết có tác động về chất của mối liên kết "4 nhà". Nhà khoa học sẽ đưa ra ý tưởng và nghiên cứu hướng đi mới, đặc biệt trong việc nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn ngành du lịch trong và ngoài nước khái quát thành lý luận tham mưu cho lãnh đạo địa phương cũng như đối với doanh nghiệp kinh doanh du lịch. Các sản phẩm nghiên cứu khoa học sẽ là cơ sở cho công tác quy hoạch phát triển ngành du lịch, hoạch định các chiến lược thị trường, khả năng phát triển, mức đầu tư đối với toàn ngành, đào tạo nguồn nhân lực…

Nhà báo đóng vai trò hết sức quan trọng trong giai đoạn hiện nay, là điều kiện "cần" để phát triển du lịch. Sản phẩm du lịch khác với các loại hàng hóa thương mại khác, bởi người bán chỉ có thể mang hơi thở, phần hồn, hình ảnh của sản phẩm ra thị trường để mời gọi. Nếu chỉ có sản phẩm du lịch hấp dẫn thôi thì chưa đủ, mà cần phải có chiến lược quảng bá, quảng cáo, truyền thông tốt để thu hút được khách du lịch. Nếu khâu này thực hiện tốt thì hiệu quả mang lại rất cao.

Tại Việt Nam, Quảng Ninh- một trong những điểm du lịch hấp dẫn, thu hút nhiều du khách nhất trong số các điểm du lịch của Việt Nam. Năm 2016, tổng lượng khách du lịch đến với Quảng Ninh đạt 8,3 triệu lượt, trong đó khách quốc tế là 3,5 triệu lượt; doanh thu từ khách du lịch đạt trên 13.000 tỉ đồng. Thành tựu đó xuất phát từ việc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ninh chú trọng tập trung xây dựng chiến lược, quy hoạch tổng thể phát triển du lịch, ban hành các chính sách quản lý, kế hoạch, đề án phát triển sản phẩm du lịch. Đồng thời, tỉnh chủ động liên kết với các doanh nghiệp, thu hút doanh nghiệp, tạo điều kiện tốt cho doanh nghiệp hoạt động, nhất là xây dựng những công trình, cơ sở vật chất phục vụ du lịch. Quảng Ninh đã thu hút được các nhà đầu tư lớn: Tập đoàn Vingroup, MyWay, Sungroup, Bitexco... với những dự án lớn: Trung tâm thương mại Big C, Vincom Center Hạ Long, khu vui chơi giải trí Marina Plaza, khách sạn Mường Thanh Quảng Ninh, khách sạn Royal Hạ Long, bến du thuyền Tuần Châu... Đặc biệt, Quảng Ninh luôn chú trọng tăng cường quảng bá, xúc tiến đến các thị trường tiềm năng, mở rộng liên kết với các đối tác trong và ngoài nước, khẳng định Quảng Ninh là điểm đến hấp dẫn, an toàn và thân thiện…

Từ thực tiễn thành công đó càng thấy rõ hơn sự cần thiết của việc liên kết 4 nhà trong phát triển du lịch TP Cần Thơ. Trong liên kết, cần có sự phân định vai trò cụ thể và rõ ràng trong liên kết.

Về vai trò của Nhà nước, thời gian qua, đã làm tốt chức năng, nhiệm vụ, nhất là phát triển tốt các loại hình du lịch mang tính địa phương. Việc xây dựng và quy hoạch các khu du lịch, các điểm đến du lịch trên địa bàn huyện Phong Điền, khu du lịch Mỹ Khánh, các khu vui chơi giải trí tại quận Ninh Kiều, Cái Răng... là điểm nhấn, định hướng quan trọng để du lịch thành phố có bước phát triển mới. Để du lịch Cần Thơ có bước phát triển nhanh và toàn diện, Nhà nước cần tiếp tục khai thác và có các chính sách về quản lý, thu hút và sử dụng tốt nguồn đầu tư.

Về Nhà doanh nghiệp, cần tạo ra những bước đột phá trong kinh doanh, tạo thương hiệu cho doanh nghiệp, tạo được các sản phẩm mang tính đặc thù, tính cạnh tranh cao. Đặc biệt là tạo và giữ được chữ "tín". Doanh nghiệp cần có chiến lược đầu tư, xây dựng văn hóa kinh doanh, quản lý tốt hệ thống dịch vụ, đào tạo đội ngũ nhân viên từ quản lý đến phục vụ đáp ứng yêu cầu trực tiếp và lâu dài cho doanh nghiệp. Trong điều kiện hiện tại, ngoài các chính sách thu hút của thành phố, doanh nghiệp cần thể hiện vai trò "giới thiệu" quảng bá, góp phần kêu gọi đầu tư cho thành phố.

Về Nhà khoa học, cần nghiên cứu và tìm ra những hướng đi mới, đặc biệt có những nghiên cứu chuyên sâu mang tính dự báo về xu hướng cạnh tranh, xu hướng phát triển của ngành du lịch, xu hướng về nhu cầu của du khách để đưa ra các giải pháp vừa thiết thực vừa mang tính chiến lược lâu dài. Trước hết, thành phố cần có các chính sách thu hút nhà khoa học am hiểu và có nhiều kinh nghiệm trong ngành du lịch tham gia vào lĩnh vực du lịch. Về lâu dài, cần đào tạo các nhà khoa học phục vụ ngành du lịch. Thường xuyên tổ chức các cuộc hội thảo, tọa đàm trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ thông tin; tổ chức các sự kiện quảng bá sản phẩm du lịch của thành phố...

Về Nhà báo, cần tăng cường quảng bá du lịch cho thành phố Cần Thơ trên nhiều kênh thông tin khác nhau, nhiều phương tiện truyền thông; cần có nhiều hơn những bài viết, video phóng sự quảng bá những điểm độc đáo, đặc sắc của Cần Thơ. Bên cạnh đó, nhà báo cần phát hiện kịp thời và làm rõ nhiều vấn đề phát sinh, bất cập, những yếu kém, hạn chế, cạnh tranh thiếu lành mạnh, vi phạm pháp luật... để ngành du lịch có sự phát triển lành mạnh và không ngừng đổi mới.

Kinh nghiệm trong phát triển du lịch của nhiều vùng, nhiều nước cho thấy được sức mạnh, sự bền vững và hiệu quả trong liên kết khai thác và phát triển du lịch. Với những giải pháp thiết thực, liên kết 4 nhà sẽ tạo sự đồng bộ, lớn mạnh, chuyên nghiệp cho du lịch thành phố Cần Thơ.

NGUYỄN TỨ THIÊN