Nhiều nhà nông giờ đây không còn cảnh "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời" nhờ việc áp dụng cơ giới hóa đồng bộ trong hầu hết các công đoạn. Tại Hợp tác xã (HTX) dịch vụ nông nghiệp (DVNN) Mỹ Đông 2, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp, nông dân đã tận dụng sức mạnh từ Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 vào "mần lúa" theo một quy trình rất hiện đại và khác biệt. Chỉ với một chiếc điện thoại thông minh có cài đặt các app ứng dụng về bơm tưới và quản lý dịch hại trên đồng ruộng, nông dân ở HTX này có thể thực hiện việc trồng lúa ngay từ xa mà không cần có mặt tại đồng ruộng.

Trạm kiểm soát sâu rầy thông minh giúp nông dân giám sát tốt tình trạng sâu rầy và dịch hại trên lúa từ xa.

Nếu nhiều người vẫn còn nghĩ Internet vạn vật (IoT) là những khái niệm xa vời và chỉ được áp dụng tận trời Tây, thì nhiều vụ lúa vừa qua nông dân HTX DVNN Mỹ Ðông 2 đã từng bước đưa một số ứng dụng IoT vào sản xuất lúa tại ngay tại huyện Tháp Mười, tỉnh Ðồng Tháp.

Ðang thao tác trên điện thoại thông minh để điều khiển máy bơm tháo nước của trạm bơm tiết kiệm nước, anh Ngô Phước Dũng, Giám đốc HTX DVNN Mỹ Ðông 2 giải thích cho chúng tôi nghe một số nguyên lý hoạt động của các trạm bơm. Ðể chúng tôi có cái nhìn bao quát hơn về những đổi thay mà IoT đã làm được cho HTX thời gian qua.

Anh Ngô Phước Dũng chia sẻ: "Trên khắp cái cánh đồng thông minh rộng 170ha của HTX và một số tuyến kinh, trạm bơm, hệ thống máng nước bê tông đang được lắp đặt rất nhiều cảm biến. Các cảm biến này đóng vai trò là "người dự báo", ví dụ khi mực nước trong ruộng quá đầy hoặc quá khô thì cảm biến trên ruộng sẽ gửi thông tin đến máy chủ và thông qua thông tin dữ liệu đó người dùng sẽ biết được ruộng lúa cần tưới hay tháo nước. Các thao tác này đều được thực hiện trên điện thoại thông minh một cách nhanh gọn và chính xác. Nhờ có kết nối IoT nên mọi thông tin về đồng ruộng hầu như được cập nhật liên tục trên điện thoại thông minh. Chỉ cần có internet thì dù đi đâu HTX chúng tôi vẫn có thể biết được tình hình trên đồng ruộng và chỉ cần một cú "lướt nhẹ" nông dân chúng tôi có thể xử lý được rất nhiều công việc trên đồng ruộng mà trước đây những công đoạn này phải mất rất nhiều thời gian và lao động mới có thể hoàn thành được".

Ngoài việc ứng dụng IoT vào việc hỗ trợ bơm tưới tự động, hiện HTX DVNN Mỹ Ðông 2 cũng đang áp dụng thử nghiệm mô hình trạm giám sát sâu rầy thông minh. Với việc được lắp đặt một số thiết bị thông minh như: cảm biến và hệ thống quan sát thông minh, trạm giám sát sâu rầy sẽ giúp người dùng có thể biết được mật độ sâu rầy trên đồng ruộng nhiều hay ít để có những giải pháp xử lý phù hợp. Hệ thống quan sát thông minh này có thể dự báo tương đối chính sát trong vòng 5km2. Trạm giám sát sâu rầy thông minh sẽ làm thay công việc thăm đồng thủ công của nông dân. Thông qua nguồn dữ liệu mà trạm giám sát sâu rầy thu thập được hằng ngày tất cả các dữ liệu thu thập sẽ được gửi về điện thoại thông minh của người dùng.

Không còn cảnh xắn quần lội ruộng làm việc thủ công như trước đây, hầu như các công đoạn trong sản xuất lúa hiện nay tại HTX DVNN Mỹ Ðông 2 đều áp dụng cơ giới hóa và ứng dụng công nghệ. Việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất không những giúp nông dân ở HTX DVNN Mỹ Ðông 2 nhàn hạ hơn mà việc quản lý chất lượng đầu vào, đầu ra trong chuỗi giá trị còn chặt chẽ hơn rất nhiều so với cách làm truyền thống trước đây.

Phấn khởi với việc trồng lúa kiểu công nghệ mà HTX đang áp dụng hiện nay, ông Nguyễn Hoàng Sơn, thành viên HTX DVNN Mỹ Ðông 2, vui vẻ: "Giờ làm ruộng khỏe nhiều lắm rồi, quần áo đâu có lấm lem như xưa, giờ cấy giống gì, cấy vào thời điểm nào, rồi bán cho doanh nghiệp nào… đều có HTX lo hết. Nước nôi bơm tưới HTX cũng lo, khi lúa bị sâu rầy hay dịch bệnh thì alo cái là có "biệt đội máy bay" không người lái đến tận ruộng để phun xịt thuốc. Lúa đến ngày thu hoạch thì có công ty bao tiêu nên cũng không còn lo chuyện mấy ông cò lúa "bỏ của chạy lấy người" khi lúa rớt giá. Bây giờ lúa thu hoạch xong chừng 7-10 ngày là công ty đã chuyển tiền mua lúa vào số tài khoản của mình, khi nào có chuyện xài thì ra ngân hàng rút, khỏi sợ rủi ro gì cả!".

Theo đánh giá của HTX DVNN Mỹ Ðông 2, với việc áp dụng đồng bộ các giải pháp như: sử dụng cơ giới hóa, ứng dụng IoT trong sản xuất lúa, đầu tư hạ tầng đồng bộ đã giúp cho việc sản xuất nông nghiệp của HTX DVNN Mỹ Ðông 2 thuận lợi hơn trước đây rất nhiều. Các giải pháp tiên tiến không những giúp nông dân, HTX tiết kiệm được nhiều chi phí sản xuất so với phương thức sản xuất truyền thống mà thông qua đây chất lượng sản phẩm lúa của HTX cũng ngày một được nâng lên. Bằng chứng là từ chỗ ngày đầu thành lập HTX chỉ có vài héc-ta lúa được doanh nghiệp liên kết tiêu thụ, thì đến vụ đông xuân 2020-2021 này toàn HTX DVNN Mỹ Ðông 2 có trên 2/3 diện tích sản xuất lúa được doanh nghiệp đến bao tiêu.

Bài, ảnh: VÂN KHÁNH