Tiểu thuyết “Chuyện tầng năm” của tác giả Nicolas Ancion mở ra xã hội với những nét văn hóa, sinh hoạt tại Vương quốc Bỉ qua một câu chuyện có nội dung kỳ lạ, đầy châm biếm nhưng lại rất nhân văn.

Sách do NXB Thời Đại phối hợp với Công ty Nhã Nam phát hành năm 2014.

Nhà văn người Bỉ Nicolas Ancion sinh năm 1971, có nhiều tác phẩm nổi tiếng cho người lớn lẫn thiếu nhi, nhận được nhiều giải thưởng văn học tại Bỉ và quốc tế. Ông là người khởi xướng phong trào “viết một tiểu thuyết trong 24 tiếng”, Nicolas Ancion đã có những chuyến đi vòng quanh thế giới để giao lưu với bạn đọc và tuyên truyền dự án của mình. Cuối năm 2014, ông đã đến Việt Nam, giao lưu, tọa đàm văn học, giới thiệu “Chuyện tầng năm” – một tiểu thuyết tiêu biểu được Nicolas viết trong vòng 24 giờ.

Ban đầu, “Chuyện tầng năm” gây tò mò bởi những câu hỏi về chất lượng một tiểu thuyết được viết vẻn vẹn trong 24 giờ. Nhưng câu chuyện cuốn hút bởi nội dung và kết cấu đặc biệt.

Chuyện xảy ra ở thành phố Bruxelles, trên tầng năm một khu chung cư cũ nát, có một cặp vợ chồng già là Thomas và Marie. Marie bị nhiễm ký sinh trùng ở cổ, căn bệnh khiến bà nằm liệt giường nhiều năm và chồng bà - ông Thomas buộc phải xoay xở mọi cách để vừa lo chi phí trị bệnh cho vợ, vừa trả tiền thuê nhà, vừa kiếm thức ăn bỏ vào bụng. Không thể lao động, Thomas bán dần những vật dụng trong nhà cho đến khi không còn gì để bán và chấp nhận làm những việc vô cùng kỳ quặc. Dù vậy, ông hoàn toàn giấu vợ cuộc sống khốn khó của gia đình. Ông chăm sóc bà chu đáo, dịu dàng và dỗ dành bà ngủ bằng những câu chuyện tưởng tượng…

Trên tầng năm của một khu chung cư khác, anh chàng Serge buộc phải làm thợ sửa ống nước bất đắc dĩ. Trước đó, Serge vừa tận mắt chứng kiến cậu bạn Toni bị xe buýt tông chết tại chỗ, anh đến nhà định thông báo tin buồn cho gia đình. Khi chưa biết phải nói thế nào thì anh bị chú của Toni nhờ đi sửa ống nước cho khách vì không còn người thợ nào ở xưởng. Serge đành làm theo yêu cầu và khi đến nhà khách hàng, anh và nữ chủ nhà bị tiếng sét ái tình đánh trúng…

Hai câu chuyện diễn ra song song, một chương về vợ chồng Thomas xen kẽ một chương về anh chàng Serge. Những tưởng đó là 2 câu chuyện rời rạc nhưng đến giữa chừng, độc giả nhận ra mối liên hệ của nó. Bởi câu chuyện về Serge là do Thomas kể cho vợ nghe, từng đoạn một để dỗ cho bà ngủ. Chính vì vậy, văn phong của hai câu chuyện hoàn toàn khác nhau. Nếu chuyện của Thomas khiến người đọc chăm chú từng chữ, từng diễn biến vì lối viết đơn giản và tình tiết hấp dẫn, bám sát thực tế thì chuyện của Serge hoàn toàn ngược lại. Hầu hết đó là những suy tưởng, tâm tư và sự lý giải của anh chàng Serge về cuộc sống, về những sự việc diễn ra quanh mình. Những trang viết này có phần dài dòng, rườm rà và đôi khi khó hiểu. Tuy nhiên, điều này lại hợp lý bởi đó là câu chuyện được Thomas kể trong sự rối ren của tâm trạng và sự phức tạp của cuộc sống.

Ở bất kỳ xã hội nào, vẫn tồn tại những bất hạnh và khốn cùng của người nghèo. Trong “Chuyện tầng năm”, điều ấy được lột tả một cách trần trụi qua giọng văn trào phúng khiến người đọc đôi khi rùng mình sợ hãi. Cuộc sống bí bách và nỗi vất vả mưu sinh của Thomas khiến người ta thương hại nhưng những gì ông làm với vợ lại đáng kính phục. Ông một mình gánh chịu những khổ đau, tủi nhục, đói rách để bảo vệ thế giới yên bình của bà. Ông đưa bà vào giấc ngủ dịu êm còn mình tiếp tục đối mặt với thực tế phũ phàng.

Tuy câu chuyện kết thúc không có hậu nhưng để lại nhiều cảm xúc về tình yêu và sự bền bỉ của con người trước cuộc sống vô thường.

Cát Đằng