Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz của Israel đã yêu cầu quân đội thúc đẩy kế hoạch xây dựng “thành phố nhân đạo” trên đống đổ nát của Rafah ở cực Nam Dải Gaza. Tuy nhiên, nhiều quốc gia đã phản đối ý tưởng có tính cưỡng bức di dời này.
Trong cuộc họp báo ngày 7-7, ông Katz cho biết khu vực nhân đạo này ban đầu sẽ tiếp nhận khoảng 600.000 người Palestine, những người đã phải sơ tán đến khu vực Al-Mawasi. Những người Palestine vào thành phố này sẽ phải trải qua quá trình sàng lọc để đảm bảo họ không phải là thành viên của phong trào Hồi giáo Hamas, lực lượng mà Israel quyết tâm xóa sổ kể từ khi xung đột bùng phát hồi năm 2023. Mục tiêu của Israel là dồn toàn bộ dân số Gaza, hơn 2 triệu người, vào bên “thành phố nhân đạo”. Họ sẽ không được phép rời đi trừ khi chấp nhận di cư đến các quốc gia khác - ý tưởng được đề xuất lần đầu bởi Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Người dân Palestine nhận thực phẩm cứu trợ tại khu vực Al-Mawasi, phía Nam Gaza. Ảnh: Getty Images
Ông Katz cho biết “thành phố nhân đạo” sẽ do các tổ chức quốc tế quản lý, chứ không phải Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF). IDF sẽ bảo vệ khu vực này từ xa, mà theo ông Katz là cần ít nhất 3 lữ đoàn. Các chính trị gia Israel, bao gồm cả Thủ tướng Benjamin Netanyahu, ủng hộ kế hoạch này mặc dù không quốc gia nào công khai bày tỏ mong muốn tham gia. Ông Katz đã ra lệnh xây dựng khu vực lều trại lớn nhất thế giới. Manh mối về thành phố nhân đạo có thể được thấy trong sáng kiến cung cấp lương thực cho dân thường ở Gaza mà Quỹ Nhân đạo Gaza (GHF) đang điều hành, đặc biệt vì tổ chức này thiết lập một số địa điểm phân phối bên trong và xung quanh Rafah.
Hầu hết các tổ chức quốc tế đều từ chối tham gia các địa điểm phân phối của GHF do lo ngại về sự công bằng và an toàn của người dân Palestine. Hàng trăm người Palestine đã thiệt mạng trong nỗ lực tiếp cận các địa điểm này kể từ khi chương trình bắt đầu hoạt động cách đây một tháng. Phía Palestine cáo buộc quân đội Israel gây ra các vụ xả súng hàng loạt, trong khi IDF đổ lỗi cho Hamas cố tình gieo rắc hỗn loạn.
Ngày 8-7, Ngoại trưởng Anh David Lammy cho biết nước này phản đối kế hoạch mới của Israel cũng như GHF. Qatar và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) cũng đã bác bỏ ý tưởng trục xuất người dân Gaza.
Không phải ngẫu nhiên mà chủ đề di dời người dân Gaza lại nổi lên khi Israel vẫn đang đàm phán gián tiếp với Hamas về thỏa thuận ngừng bắn và thả con tin.
Hamas phát triển mạnh khi được bao quanh bởi những dân thường. Ðề xuất của Bộ trưởng Katz cũng sẽ cắt đứt hoàn toàn Hamas khỏi nguồn viện trợ, càng làm cạn kiệt ngân khố của lực lượng này và cho phép IDF bỏ đói họ trong nhiều tháng. Ông Katz, một đồng minh của Thủ tướng Netanyahu, mô tả kế hoạch xây “thành phố nhân đạo” là một phần của nhiệm vụ chung nhằm đánh bại Hamas.
Theo ý tưởng “Riviera Trung Đông” do Tổng thống Trump đề xuất hồi tháng 2, người Palestine sẽ được di dời đến quốc gia khác để Mỹ phát triển Dải Gaza thành “thiên đường” của những người giàu, giống như Las Vegas hoặc Dubai (UAE). Tưởng chừng ông Trump sử dụng ý tưởng này để buộc các nước Trung Đông đề xuất kế hoạch riêng cho việc tái thiết Gaza hậu xung đột. Tuy nhiên, một quan chức Israel trong tuần này tiết lộ rằng chủ nhân Nhà Trắng vẫn quan tâm theo đuổi kế hoạch “Riviera Trung Đông”.
HẠNH NGUYÊN (Theo CNN, Telegraph)