Nổi tiếng với văn hóa làm việc khắc nghiệt, Hàn Quốc gần đây cho thử nghiệm chế độ làm việc 4 hoặc 4 ngày rưỡi/tuần như một phần trong nỗ lực giúp người dân cân bằng tốt hơn giữa công việc và cuộc sống.

Là mẹ của 2 cô con gái sinh đôi gần 5 tuổi, y tá Go Kyoung-min làm việc tại Bệnh viện Severance thường cảm thấy có lỗi với bọn trẻ do công việc bận rộn nên không có thời gian bên con. Nhưng trong nửa năm qua, nữ y tá 34 tuổi đã cải thiện được điều này sau khi chọn làm việc 4 ngày/tuần theo chế độ làm việc mới.

Được biết, Severance là bệnh viện đầu tiên ở Hàn Quốc thử nghiệm tuần làm việc 4 ngày nhằm giúp nhân viên cân bằng tốt hơn giữa công việc và cuộc sống. Theo chương trình đưa ra năm 2023, nhân viên bệnh viện được phép nghỉ 3 ngày/tuần nếu chịu giảm 10% lương. 

Nhiều kết quả tích cực

Trong báo cáo công bố hồi tháng 8, Viện Công nhân Hàn Quốc (KWI) cho biết việc áp dụng thử nghiệm chương trình làm việc 4 ngày/tuần đã mang lại nhiều kết quả tích cực, chẳng hạn như cải thiện sức khỏe và chỉ số hạnh phúc của y tá, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và tăng cường hiệu quả tổ chức. Tỷ lệ luân chuyển giữa y tá có kinh nghiệm dưới 3 năm cũng giảm rõ rệt từ 19,5% xuống còn 7%. Thời gian nghỉ bệnh trung bình ở nhân viên cũng giảm 1 ngày trong khi tăng 0,7 ngày ở những khoa có tuần làm việc 5 ngày.

Có thể nói đây là trải nghiệm “khá bất thường” ở Hàn Quốc - đất nước nổi tiếng với giờ làm việc dài và việc ở lại muộn thường được coi là biểu hiện của nhân viên tốt. Theo các chuyên gia, xã hội Hàn Quốc đa phần vẫn coi quy định ngày làm việc dài là chuẩn mực nhưng chế độ làm việc ngắn hơn cũng dần trở nên phổ biến ở khu vực tư nhân, nhất là nhóm ngành công nghệ thông tin và các công ty khởi nghiệp.

Một số tập đoàn lớn như Samsung Electronics, SK Group và Kakao gần đây cũng quan tâm những hình thức làm việc linh hoạt, chẳng hạn cho phép thời gian nghỉ ngơi định kỳ của nhân viên kéo dài cả ngày hoặc nửa ngày. Ở khối nhà nước, tỉnh Gyeonggi hồi tháng 6 đã khởi động dự án thí điểm đầu tiên trên toàn quốc về tuần làm việc 4 ngày rưỡi mà không giảm lương. Chương trình dự kiến kéo dài đến năm 2027, khuyến khích doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như các cơ quan công trong tỉnh thử nghiệm giảm giờ làm thông qua các chương trình hỗ trợ tài chính.

Hàn Quốc hiện không thiếu những người lao động làm việc từ 9h sáng tới 9h tối. Ảnh: Getty Images

Theo giới quan sát, nỗ lực cải cách văn hóa làm việc tại Hàn Quốc được tiếp thêm động lực kể từ khi Tổng thống thiên tả Lee Jae-myung đắc cử vào tháng 6. Trong chiến dịch tranh cử, ông Lee đã cam kết giảm giờ làm việc xuống dưới mức trung bình của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) vào năm 2030 và áp dụng tuần làm việc 4 ngày rưỡi.

Tại cuộc họp báo vào tháng 7, Tổng thống Lee đánh giá hệ thống làm việc nhiều giờ với năng suất thấp là không bền vững, qua đó nhấn mạnh tương lai xã hội Hàn Quốc phải giảm giờ làm để cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Theo ước tính của OECD, người lao động Hàn làm việc trung bình 1.865 giờ vào năm 2024, cao thứ 6 trong số các nước phát triển và cao hơn nhiều so với mức trung bình 1.736 giờ của những quốc gia trong nhóm.

Vẫn còn tâm lý lo ngại

Trong một chia sẻ, y tá Go hy vọng sẽ có nhiều người được trải nghiệm những lợi ích từ chính sách mà cô được hưởng hiện nay. Tuy nhiên, một số chuyên gia và lãnh đạo doanh nghiệp lo ngại giảm giờ làm có thể cản trở nỗ lực duy trì năng suất và gia tăng sự chênh lệch trên thị trường lao động.

Trong đó, một bộ phận doanh nghiệp vừa và nhỏ cùng các ngành công nghiệp đòi hỏi hoạt động 24 giờ sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn so với các tập đoàn lớn. Bởi khi giảm giờ làm, nhiều công ty phải thuê thêm nhân viên để duy trì năng suất hoặc trả lương làm thêm giờ cho nhân viên hiện tại. Theo ước tính của Hệ thống Y tế Đại học Yonsei, tổ chức mẹ của Bệnh viện Severance, việc chuyển hẳn sang tuần làm việc 4 ngày khiến mỗi khoa tiêu tốn khoảng 72.000 USD chi phí lao động.

Chia sẻ thêm về vấn đề trên, Giáo sư Park Nam-gyoo tại Đại học Quốc gia Seoul nhấn mạnh Hàn Quốc là nền kinh tế lấy xuất khẩu làm trọng tâm và quy định mới về giờ làm có thể giảm năng suất doanh nghiệp, về lâu dài ảnh hưởng sức cạnh tranh toàn cầu. Vì vậy, ông cho rằng Nhà Xanh cần xem xét đến tỷ lệ sinh thấp, kinh tế trì trệ và thách thức đối với khả năng cạnh tranh toàn cầu trước khi gấp rút áp dụng chuẩn mực mới về giờ làm.

MAI QUYÊN (Theo AL Jazeera, Chosun Biz)