17/11/2015 - 20:28

Giữ vững sản lượng, nâng cao chất lượng nông sản

Năm 2015, trước áp lực diện tích đất canh tác bị thu hẹp, tình hình sâu bệnh diễn biến phức tạp, biến đổi khí hậu... ngành nông nghiệp vẫn duy trì được nhịp độ tăng trưởng ổn định. Có được kết quả này là nhờ thành phố sớm đề ra những giải pháp kịp thời và đưa nền nông nghiệp chuyển dần sang hướng nông nghiệp đô thị. Năm 2016 và những năm tiếp theo, ngành nông nghiệp xác định tiếp tục giữ vững sản lượng, nâng cao chất lượng nông sản, từng bước khẳng định vai trò trung tâm cung ứng giống và dịch vụ nông nghiệp cho các tỉnh vùng ĐBSCL.

Khai thác lợi thế

Theo Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, năm 2015, giá trị sản xuất nông nghiệp ước đạt 12.345 tỉ đồng, tăng 1,13% so năm 2014. Diện tích đất lúa hiện còn 87.285 ha, sản lượng duy trì gần 1,5 triệu tấn. Thành phố đã chuyển đổi khoảng 3.000ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng rau màu, cây công nghiệp ngắn ngày. Trên địa bàn thành phố đã hình thành vùng sản xuất chuyên canh liên kết theo chuỗi giá trị như: liên kết sản xuất lúa chất lượng cao với "cánh đồng lớn"; vùng rau an toàn với diện tích gieo trồng đạt hơn 2.000 ha; phát triển vùng cây ăn trái đặc sản gắn với du lịch sinh thái quy mô 14.000 ha... Ở lĩnh vực thủy sản, ngành nông nghiệp chú trọng phát triển các mô hình nuôi theo tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường và nâng cao giá trị sản phẩm hàng hóa thủy sản. Đến nay, thành phố mở rộng diện tích nuôi cá tra theo tiêu chuẩn ASC, BAP, VietGAP, GlobalGAP với diện tích 46,7ha. Ngoài ra, ngành chăn nuôi của thành phố cũng được định hướng phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa, gắn với nhu cầu thị trường; nhân rộng các mô hình liên kết trong chăn nuôi theo chuỗi giá trị...

Thu hoạch cá tra tại Hợp tác xã Thới An, quận Ô Môn.

Trước áp lực đất canh tác nông nghiệp bị thu hẹp do tiến trình đô thị hóa, ngành nông nghiệp thành phố đã nhanh chóng thích ứng bằng mô hình nông nghiệp đô thị. Ông Nguyễn Thanh Hừng, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông-Khuyến ngư TP Cần Thơ, cho biết: "Thời gian qua, thành phố khuyến khích phát triển mô hình nông nghiệp đô thị gắn với quy hoạch vành đai xanh. Hiện Cần Thơ có 49 hộ sản xuất hoa lan các loại với trên 56.000 chậu cho thu nhập khá cao. Điển hình như mô hình trồng lan ở quận Ô Môn với doanh thu bình quân 700 triệu đồng/25.000 chậu/năm. Bên cạnh đó, thành phố còn khuyến khích người dân trồng nấm trong nhà với nhiều chủng loại đa dạng (nấm bào ngư, nấm rơm, nấm linh chi…). Trong đó, nấm bào ngư đã được xây dựng nhãn hiệu tập thể "Nấm bào ngư Thới An Đông" và liên kết tiêu thụ với siêu thị cung ứng 15-20 kg/ngày...".

Tùy vào điều kiện, tiềm năng hiện có, mỗi quận. huyện đều chọn cây trồng, vật nuôi phù hợp. Với lợi thế trồng cây ăn trái, thời gian qua huyện Phong Điền hình thành vùng chuyên canh cây ăn trái theo hướng vườn kiểu mẫu với diện tích hàng chục đến hàng trăm ha. Điển hình như vùng trồng vú sữa ở xã Giai Xuân (250ha); vùng dâu Hạ Châu xã Nhơn Ái (300ha); vùng trồng nhãn xã Trường Long (120ha)... "Hiện nay toàn huyện có trên 3.500ha vườn cây ăn trái cho thu nhập bình quân trên 150 triệu đồng/ha/năm. Trong đó, hầu hết các vườn cây ăn trái tập trung đều cho thu nhập cao"- ông Nguyễn Trung Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Điền cho biết. Đối với huyện Vĩnh Thạnh, lúa luôn là cây trồng chủ lực và là thế mạnh của địa phương. Do đó, huyện chọn xây dựng và nhân rộng mô hình "cánh đồng lớn" làm khâu đột phá. "Hiện Vĩnh Thạnh đã có 42 "cánh đồng lớn" với diện tích 7.913ha. Sản xuất theo mô hình này, thu nhập của nông dân tăng thêm từ 2-4 triệu đồng/ha/vụ so với canh tác truyền thống. Sự phát triển ổn định và vững chắc của mô hình là bước đệm vững chắc để chuyển từ kinh tế hợp tác tầng thấp là "cánh đồng lớn" lên tầng cao - hợp tác xã nông nghiệp"-ông Phan Văn Năm, Phó trưởng Phòng NN&PTNT huyện Vĩnh Thạnh, cho biết.

Phát triển theo chiều sâu

Theo ông Nguyễn Trung Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Điền, giai đoạn 2015-2020, Phong Điền xác định sản xuất cây ăn trái giữ vai trò quan trọng, làm nền tảng để nông nghiệp phát triển và là cơ sở thực hiện định hướng xây dựng Phong Điền trở thành huyện đô thị sinh thái. Tuy nhiên, sản xuất hiện nay vẫn nhỏ lẻ, manh mún nên người nông dân chưa tiếp cận được với các doanh nghiệp trong khâu tiêu thụ sản phẩm trong khi việc đưa sản phẩm vào siêu thị lại gặp nhiều khó khăn. Mặt khác, công nghiệp sơ chế, bảo quản trái cây đến nay vẫn chưa được hình thành. Vì vậy, huyện đề nghị thành phố đề ra các giải pháp thu hút doanh nghiệp tham gia chuỗi liên kết và tiêu thụ nông sản, đặc biệt là các loại trái cây như vú sữa, dâu Hạ Châu, nhãn... Đồng thời, hỗ trợ kinh phí hoàn thiện hạ tầng; tăng kinh phí trợ giá cây giống; chuyển giao giải pháp kỹ thuật phòng chống ruồi đục trái...

Về mục tiêu hướng đến nền nông nghiệp đô thị, một số ý kiến cho rằng, nông nghiệp đô thị của thành phố phải kết hợp với du lịch sinh thái, để vừa có thể tạo thu nhập cho bà con vừa góp phần cải thiện cảnh quan môi trường. Theo ông Nguyễn Thanh Hừng, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông-Khuyến ngư TP Cần Thơ, nguồn nhân lực là yếu tố cần thiết để phát triển nông nghiệp đô thị. Do đó, các đơn vị có liên quan cần chủ động phối hợp với các viện, trường để tổ chức huấn luyện, chuyển giao khoa học kỹ thuật, các thành tựu khuyến nông về sử dụng giống mới, phương pháp sản xuất hiện đại cho nông dân. Ngoài ra, thành phố cần huy động mọi nguồn lực, thành phần kinh tế để cùng tham gia sản xuất, tiêu thụ các sản phẩm có giá trị (phong lan, hoa kiểng, rau sạch...) theo quy trình GAP, cung cấp cho tiêu dùng nội địa và xuất khẩu. Nhiều ý kiến cho rằng, để cải thiện chất lượng, tăng sức cạnh tranh của nông sản, trước hết phải thay đổi tư duy sản xuất của người nông dân. Đó là tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất do doanh nghiệp đề ra; nghiêm túc ghi chép nhật ký sản xuất...

Ông Phạm Văn Quỳnh, Giám đốc Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, cho biết: Năm 2016 và những năm tiếp theo, thành phố tiếp tục giữ vững mục tiêu sản lượng và nâng cao chất lượng sản phẩm nông sản. Theo đó, ngành trồng trọt sẽ được tái cơ cấu theo hướng tập trung, phát triển vùng sản xuất chuyên canh, đẩy mạnh thâm canh ứng dụng công nghệ kỹ thuật mới vào sản xuất. Chăn nuôi phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm gắn với thị trường. Nuôi trồng thủy sản bám sát các quy hoạch, kế hoạch; áp dụng các quy trình tiêu chuẩn vào sản xuất để thực hiện sản xuất hàng hóa đảm bảo đáp ứng yêu cầu thị trường. Song song đó, thành phố cũng kiến nghị Chính phủ hỗ trợ về kinh phí đầu tư kết cấu hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực, phát triển công nghệ và đề ra cơ chế, chính sách ưu đãi để hình thành mạng lưới khu, trạm nông nghiệp công nghệ cao. Bởi đây là bước đi căn cơ để TP Cần Thơ thực hiện vai trò nghiên cứu, thử nghiệm, trình diễn, sản xuất và cung ứng các sản phẩm, dịch vụ khoa học và công nghệ cao cho các địa phương lân cận, tạo bước đột phá cho ngành nông nghiệp vùng ĐBSCL.

Bài, ảnh: MỸ THANH

Chia sẻ bài viết