NDO - Ngay sau khi ChatGPT được ra mắt vào cuối năm 2022, các nhà nghiên cứu đã phân tích nội dung loại chatbot này sẽ viết để trả lời những câu hỏi chứa nhiều thuyết âm mưu và thông tin sai sự thật. Dù được trình bày dưới dạng bài báo, tiểu luận hay kịch bản truyền hình thì kết quả mà ChatGPT đưa ra đều khiến các nhà nghiên cứu lo lắng đến mức phải lên tiếng một cách thẳng thắn.

ChatGPT được đánh giá sẽ trở thành công cụ lan truyền thông tin sai lệch mạnh mẽ nhất từng xuất hiện trên internet. (Ảnh minh họa: Reuters)

Ông Gordon Crovitz, đồng Giám đốc điều hành của NewsGuard, một công ty theo dõi thông tin sai sự thật trên internet đánh giá: "Đây sẽ là công cụ lan truyền thông tin sai lệch mạnh mẽ nhất từng xuất hiện trên internet".

“Giờ đây việc dựng lên một câu chuyện giả có thể được thực hiện ở quy mô lớn và thường xuyên hơn nhiều. Nó giống như việc có nhiều công ty trí tuệ nhân tạo góp phần tạo ra thông tin sai lệch”, ông Gordon Crovitz nói.

Việc giải quyết các thông tin sai sự thật rất khó khăn trong trường hợp những thông tin này do con người tạo ra bằng cách “thủ công”. Giới nghiên cứu cũng dự báo, ChatGPT có thể làm cho thông tin sai sự thật trở nên rẻ hơn và dễ sản xuất hơn bởi số lượng lớn những người tin vào thuyết âm mưu và những người lan truyền thông tin sai lệch.

Theo các nhà nghiên cứu, các chatbot được thực hiện theo thời gian thực và đã được cá nhân hóa có thể lan truyền các thuyết âm mưu bằng những cách càng ngày càng đáng tin cậy và thuyết phục hơn; loại bỏ những lỗi sai con người thường mắc phải như lỗi cú pháp, dịch sai... Các nhà khoa học cũng cho biết, hiện chưa có biện pháp nào có thể ngăn chặn nguy cơ này một cách hiệu quả.

Trong nhiều năm qua, những chatbot ra đời trước ChatGPT đã được sử dụng để đưa bình luận và thư rác vào các diễn đàn trực tuyến và nền tảng mạng xã hội. Microsoft đã phải tạm dừng hoạt động của Tay trong vòng 24 giờ sau khi chatbot này được giới thiệu trên Twitter vào năm 2016 do có người đã cố tình “dạy” nó dùng ngôn ngữ phân biệt chủng tộc...

ChatGPT mạnh mẽ và tinh vi hơn nhiều so với các chatbot trước đây. Đối với những câu hỏi chứa nhiều thông tin sai lệch, nó có thể tạo ra các biến thể rõ ràng, thuyết phục về nội dung trong vòng vài giây mà không tiết lộ nguồn thông tin.

Mới đây, Microsoft và OpenAI đã giới thiệu công cụ tìm kiếm Bing và trình duyệt web mới có thể sử dụng công nghệ chatbot để lên kế hoạch cho các kỳ nghỉ, dịch văn bản hoặc làm nghiên cứu.

Từ lâu, các nhà nghiên cứu của OpenAI đã lo lắng về việc chatbot rơi vào tay những kẻ xấu. Trong một bài báo năm 2019, họ đã bày tỏ quan ngại về “những năng lực của chatbot có thể hạ chi phí của các chiến dịch thông tin sai lệch” và giúp theo đuổi mục tiêu ác ý như gây hỗn loạn hoặc hiểu nhầm...

Vào năm 2020, các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Chính sách khủng bố, chủ nghĩa cực đoan và chống khủng bố tại Viện Nghiên cứu quốc tế Middlebury (Mỹ) đã phát hiện rằng, GPT-3 - công nghệ cơ bản của ChatGPT, có “kiến thức rất sâu sắc về các cộng đồng cực đoan”.

Tháng 12/2022, Arvind Narayanan, Giáo sư khoa học máy tính tại Đại học Princeton, đã viết trên Twitter rằng, ông đã hỏi ChatGPT một số câu hỏi cơ bản về bảo mật thông tin mà ông đã đặt ra cho các sinh viên trong một kỳ thi và chatbot này đã đưa ra những câu trả lời có vẻ hợp lý nhưng thực ra lại vô nghĩa.