Sau hơn 10 năm tiến hành cuộc chiến chống tham nhũng quyết liệt và triệt để, Trung Quốc đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, nhưng tình hình vẫn còn “nghiêm trọng và phức tạp”.

Phiên họp toàn thể lần thứ 3 của CCDI hôm 8-1. Ảnh: THX

Trên đây là nhận định của Tổng Bí thư - Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại phiên họp toàn thể lần thứ 3 của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương (CCDI)  ở thủ đô Bắc Kinh hôm 8-1.

Nhiều thành quả lớn

Chiến dịch chống tham nhũng sâu rộng chưa từng có trong lịch sử tại Trung Quốc đã được khởi động từ sau Ðại hội Ðảng toàn quốc lần thứ 18 năm 2012. Chiến dịch này còn được mệnh danh là “đả hổ, diệt ruồi”, bắt nguồn từ phát biểu của ông Tập, khi ông đề xuất công tác chống tham nhũng phải đánh cả “hổ” (tham nhũng lớn) lẫn “ruồi” (tham nhũng nhỏ).

Ngoài ra, Trung Quốc còn phối hợp với quốc tế để truy lùng tội phạm tham nhũng thông qua các chiến dịch “Săn cáo” năm 2014 và “Lưới trời” năm 2015. Chiến dịch “Săn cáo” nhằm vào những công dân giàu có bị cáo buộc tham nhũng nhưng đã bỏ trốn khỏi đất nước với số tiền lớn. Chiến dịch “Lưới trời” nhằm bủa vây trên diện rộng những phần tử tham nhũng và tội phạm kinh tế trốn chạy ra nước ngoài.

Ðặc biệt, năm 2023 đánh dấu năm đầu tiên các nguyên tắc chỉ đạo của Ðại hội Ðảng toàn quốc lần thứ 20 được thực hiện trên tất cả các mặt trận.

Tại phiên họp toàn thể lần thứ 2 đầu năm 2023, CCDI đã yêu cầu và cam kết sẽ loại bỏ hiện tượng tham nhũng, tiêu cực ở cấp cơ sở trong các lĩnh vực như việc làm và khởi nghiệp, giáo dục và y tế, dưỡng lão và an sinh xã hội, bảo vệ sinh thái và môi trường, an toàn sản xuất, an toàn thực phẩm và dược phẩm, chấp pháp và tư pháp.

Với những nỗ lực trên, theo số liệu mới nhất được công bố tháng 6-2022, khoảng 4,8 triệu đảng viên Trung Quốc bị điều tra kể từ năm 2012. Trong số đó, hơn 1,5 triệu đảng viên bị kỷ luật, từ kết án tù đến cách chức, giáng chức và khai trừ khỏi Ðảng. Trong khi đó, theo báo South China Morning Post ở Hong Kong, cuộc chiến chống tham nhũng của Trung Quốc đã đạt mức cao kỷ lục vào năm 2023 khi CCDI mở cuộc điều tra 45 quan chức cấp cao (quan chức cấp tỉnh và bộ), tăng 40% so với năm 2022. Cũng trong năm 2023, CCDI điều tra hơn 10 lãnh đạo cấp cao của các tổ chức tài chính lớn nhất Trung Quốc.

Riêng với chiến dịch “Săn cáo” và “Lưới trời”, Trung Quốc đã đưa về nước gần 10.700 nghi phạm tham nhũng từ nước ngoài. Trong đó, chiến dịch “Lưới trời” bắt được hơn 7.000 kẻ chạy trốn và thu hồi khoảng 35,2 tỉ nhân dân tệ (khoảng 5,12 tỉ USD) giai đoạn 2018-2022.

Diệt cả “ruồi” lẫn “kiến”

Phát biểu tại phiên họp toàn thể lần thứ 3 của CCDI hôm 8-1, Tổng Bí thư - Chủ tịch Tập Cận Bình khẳng định: “Chúng ta đã đạt được chiến thắng áp đảo trong cuộc chiến chống tham nhũng với những thành quả được củng cố trong 10 năm qua, nhưng tình hình vẫn nghiêm trọng và phức tạp”.

“Trước tình hình nghiêm trọng và phức tạp đang diễn ra, việc trấn áp tham nhũng không bao giờ có thể lùi bước hay lơi lỏng, tuyệt đối không được khoan nhượng”, ông Tập nhấn mạnh. Theo ông Tập, CCDI cần nhận thức đầy đủ những diễn biến mới trong cuộc chiến chống tham nhũng cũng như những nguyên nhân và điều kiện phát sinh tham nhũng. Cụ thể, ông Tập nêu rõ việc chống tham nhũng dưới hình thức thông đồng giữa quan chức và doanh nhân, ngăn chặn các nhóm lợi ích, phải là ưu tiên hàng đầu.

Theo ông Tập, CCDI trong năm nay nên tập trung vào “những lĩnh vực có nguy cơ cao” như tài chính, doanh nghiệp nhà nước, năng lượng, dược phẩm, cơ sở hạ tầng và kỹ thuật. Ông nói: “Chúng ta sẽ tăng cường khắc phục tình trạng tham nhũng trong các lĩnh vực tập trung quyền lực, thâm dụng vốn và giàu tài nguyên”. Bên cạnh đó, ông cũng nói thêm rằng Ðảng sẽ “trừng phạt sự tham nhũng của ruồi và kiến” để mang lại cho số đông quần chúng cảm giác được lợi nhiều hơn. Ruồi và kiến ở đây tượng trưng cho những đối tượng tham nhũng “vặt” hoặc quy mô nhỏ, khó phát hiện.

Ðể giành thắng lợi trong cuộc chiến khó khăn và kéo dài này, ông Tập nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Ðảng. Do đó, ông kêu gọi tiếp tục nỗ lực thúc đẩy tự cải cách của Ðảng, thúc đẩy sự tự quản nghiêm ngặt của Ðảng làm nền tảng cho cuộc chiến chống tham nhũng trong kỷ nguyên mới, nỗ lực liên tục để loại bỏ các cơ sở và điều kiện cho tham nhũng. Ông lưu ý các cơ quan kiểm tra, giám sát kỷ luật là lực lượng quan trọng thúc đẩy sự tự đổi mới của Ðảng, phải trung thành, đáng tin cậy và trong sạch một cách tuyệt đối.

Tại phiên khai mạc Ðại hội Ðảng toàn quốc lần thứ 20 hồi tháng 10-2022, ông Tập nhấn mạnh: “Tham nhũng là căn bệnh ung thư lớn nhất đe dọa sinh lực và sức chiến đấu của Ðảng Cộng sản Trung Quốc (CPC)”. “CPC đã tiến hành cuộc chiến chống tham nhũng với quy mô lớn chưa từng có trong lịch sử của mình. Ðược thúc đẩy bởi ý thức mạnh mẽ về sứ mệnh của mình, chúng ta đã quyết tâm thà xử lý vài ngàn người vi phạm chứ không để 1,4 tỉ người chịu thất bại và dốc sức xóa sạch mọi tệ nạn bên trong Ðảng”, ông Tập tuyên bố.