Trong những năm qua TP Cần Thơ đã đẩy mạnh thực hiện công tác xúc tiến đầu tư (XTĐT) ra nước ngoài để đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư và hỗ trợ các doanh nghiệp địa phương tìm kiếm đối tác giao thương, mở rộng thị trường. Đồng thời, mở ra nhiều cơ hội phát triển kinh tế địa phương.

* Thành tựu

Sau khi chia tách tỉnh Cần Thơ thành TP Cần Thơ và tỉnh Hậu Giang, kết cấu hạ tầng của TP Cần Thơ được Trung ương và thành phố quan tâm đầu tư, nâng cấp ngày càng hoàn thiện, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế của thành phố. Từ những thuận lợi về cơ sở hạ tầng, các doanh nghiệp trong và ngoài nước đã quan tâm nhiều hơn đến TP Cần Thơ. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố cũng đặc biệt chú trọng công tác xúc tiến thương mại, chủ động, sáng tạo trong việc xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm và mở rộng thị trường theo hướng lâu dài, bền vững.

Để hỗ trợ các doanh nghiệp thành phố và thu hút những dự án đầu tư lớn đến Cần Thơ, ngành chức năng thành phố đã tích cực hỗ trợ doanh nghiệp tìm hiểu cơ chế, chính sách đầu tư ở một số quốc gia, vùng lãnh thổ, giúp doanh nghiệp tiếp cận, tìm kiếm cơ hội đầu tư kinh doanh phù hợp. Ông Nguyễn Khánh Tùng, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư Thương mại và Du lịch TP Cần Thơ (Trung tâm XTĐT-TM-DL TP Cần Thơ), cho rằng: Các chương trình, kế hoạch hoạt động xúc tiến đầu tư các năm qua của TP Cần Thơ luôn bám sát quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, phù hợp với quy hoạch ngành, lĩnh vực, định hướng của Chính phủ về thu hút đầu tư và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Thông qua hoạt động xúc tiến đầu tư, các nhà đầu tư trong và ngoài nước phần nào đã tiếp cận được các cơ hội và quyết định đầu tư. Giai đoạn năm 2009-2013 đến tháng 9 -2014, thành phố đã cấp mới 36 dự án đầu tư nước ngoài với tổng vốn đầu tư trên 245 triệu USD và 17 dự án tăng vốn đầu tư với tổng số vốn tăng gần 93 triệu USD. Cũng trong giai đoạn này, có 5.700 doanh nghiệp được thành lập mới với tổng số vốn 26.500 tỉ đồng. Việc thu hút vốn đầu tư này đã góp phần thực hiện tốt chính sách xã hội hóa (du lịch, y tế, giáo dục, hạ tầng thương mại); cải thiện kết cấu hạ tầng; tạo nhiều công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người dân.

Theo Trung tâm XTĐT-TM-DL TP Cần Thơ, giai đoạn 5 năm (2010-2015), Trung tâm đã tổ chức thực hiện được 10 cuộc khảo sát thị trường và tham gia hội chợ nước ngoài cho các lãnh đạo thành phố và các đơn vị doanh nghiệp như: Tham dự hội nghị xúc tiến đầu tư, thương mại Đài Bắc tại MDEC (Diễn đàn Hợp tác kinh tế ĐBSCL); xúc tiến đầu tư tại thành phố Nice và Paris của Pháp và ký kết hợp tác, kết nghĩa giữa thành phố Cần Thơ và thành phố Nice (Pháp) tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao thương trao đổi, hợp tác về các lĩnh vực như: y tế, văn hóa, giáo dục, thương mại, du lịch; tham gia chuyến khảo sát thị trường Campuchia trong chương trình của hội chợ An Giang để tìm hiểu thị trường về nhu cầu hàng hóa, hình thức kinh doanh của các doanh nghiệp Campuchia nhằm xây dựng chiến lược hỗ trợ các doanh nghiệp Cần Thơ xuất khẩu sang thị trường tiềm năng này; phối hợp tổ chức đoàn cán bộ và doanh nghiệp tham gia hội chợ tại thành phố Nice để quảng bá hình ảnh, đất nước con người Cần Thơ và ĐBSCL; tham dự hội thảo XTĐT-TM-DL vào 6 tỉnh Tây Bắc Campuchia để tìm hiểu về tiềm năng thương mại, đầu tư, du lịch, các thế mạnh, nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hóa cũng như chính sách thu hút đầu tư của những tỉnh này và tham gia hội chợ triển lãm ở tỉnh Battambang; tham gia Hội chợ Thương mại quốc tế Flanders tại thành phố Ghent (Vương quốc Bỉ) với tư cách là khách mời danh dự có sự tham gia của 50 doanh nghiệp với tổng số 38 gian hàng trưng bày trên diện tích 1.000m2...

Bên cạnh đó, công tác phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, cũng được quan tâm đầu tư nâng tầm. Trong 5 năm qua, Trung tâm XTĐT-TM-DL đã tổ chức các khóa tập huấn cho lãnh đạo và chuyên viên sở, ngành và các doanh nghiệp, như: Tổ chức lớp tập huấn "Tiếp thị địa phương - Thu hút đầu tư nước ngoài"; lớp đào tạo biên, phiên dịch cho cán bộ sở, ngành; các lớp tập huấn nghiệp vụ du lịch nhà hàng - khách sạn cho các doanh nghiệp du lịch dịch vụ; tổ chức lớp tập huấn kỹ năng xúc tiến thương mại về thị trường châu Âu do chuyên gia CBI (Tổ chức hỗ trợ xúc tiến thương mại Hà Lan) cho cán bộ công chức TP Cần Thơ và các Trung tâm XTĐT-TM-DL của ĐBSCL... Thông qua chương trình này, các cán bộ phụ trách xúc tiến thương mại bước đầu làm quen với các công cụ hỗ trợ trong công tác xúc tiến thương mại của thế giới như: sử dụng trade map, lập kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp tham gia các hội chợ, triển lãm quốc tế... Đồng thời, công tác tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông báo, đài cũng được đẩy mạnh. Trung tâm XTĐT-TM-DL xây dựng và phát hành tài liệu về các lĩnh vực đầu tư, thương mại, du lịch và thành lập bộ phận Một cửa liên thông của thành phố Cần Thơ và Website thông tin xúc tiến www.canthopromotion.vn nhằm cung cấp các thông tin hữu ích đến doanh nghiệp và nhà đầu trong và ngoài nước.

* Tìm hướng phát triển

Mặc dù đạt một số kết quả khích lệ trong cải thiện và nâng cao hiệu quả trong xúc tiến đầu tư, song hoạt động XTĐT vẫn còn một số khó khăn nhất định như: chất lượng, hiệu quả của các dự án đầu tư thu hút còn chưa cao, các dự án đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI) và dự án đầu tư trong nước có vốn đầu tư thấp, quy mô nhỏ, thiếu những dự án mang tính động lực; cơ chế, chính sách thu hút đầu tư còn nhiều bất cập; hệ thống văn bản pháp luật về thu hút đầu tư còn chồng chéo và chưa được hướng dẫn đầy đủ, kịp thời; dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp (tìm kiếm thông tin kinh doanh, tư vấn thông tin pháp luật, tìm kiếm đối tác kinh doanh, xúc tiến thương mại và thông tin công nghệ và đào tạo) còn yếu và thiếu cả về số lượng lẫn chất lượng.Chưa có chiến lược qui hoạch thu hút đầu tư, thương mại, du lịch theo ngành nghề, lĩnh vực cụ thể mang tầm nhìn dài hạn; kinh phí dành cho hoạt động xúc tiến của địa phương còn khiêm tốn nên các hoạt động xúc tiến chưa phong phú và chuyên sâu; thiếu lao động kỹ thuật tay nghề cao, khả năng ngoại ngữ yếu. Các danh mục dự án mời gọi đầu tư đa phần mới chỉ dừng lại ở các ý tưởng; các doanh nghiệp, đơn vị có dự án kêu gọi đầu tư chưa thật sẵn sàng để đáp ứng thông tin cho các đối tác... Mặt khác, nhận thức về tầm quan trọng của công tác XTĐT còn hạn chế nên phần lớn chỉ có doanh nghiệp lớn tham gia.

Theo định hướng thực hiện công tác XTĐT của TP Cần Thơ đến năm 2020, thành phố sẽ tập trung rà soát các danh mục dự án mời gọi đầu tư của thành phố để bổ sung những thông tin chi tiết đáp ứng được nhu cầu tìm hiểu thông tin cho nhà đầu tư như: vị trí quy hoạch dự án, các hỗ trợ ưu đãi cụ thể, tính toán hiệu quả đầu tư, quỹ đất sạch… Đổi mới phương thức XTĐT, chuyển mạnh sang hình thức vận động đầu tư theo dự án và đối tác trọng điểm, xây dựng kế hoạch và cơ chế riêng tiếp cận và vận động các công ty, tập đoàn lớn có thực lực về tài chính, công nghệ cao để xúc tiến các dự án trọng điểm. Đồng thời, duy trì đối thoại thường xuyên với các nhà đầu tư nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các khó khăn, vướng mắc của các dự án đang hoạt động, đảm bảo các dự án hoạt động có hiệu quả, đúng tiến độ và tiếp tục củng cố lòng tin của các nhà đầu tư đối với môi trường đầu tư kinh doanh tại thành phố Cần Thơ. Từng bước xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác xúc tiến đầu tư chuyên nghiệp, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Quan tâm công tác xúc tiến thương mại ra nước ngoài, nhất là kinh phí hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu quảng bá thương hiệu và ban hành Quy định về một số chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp tham gia các chương trình xúc tiến nhằm đẩy mạnh tiêu thụ hàng hóa, mở rộng thị trường xuất khẩu của thành phố.

Để tập trung mời gọi đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Lê Hùng Dũng yêu cầu các sở, ngành trong công tác XTĐT thời gian tới cần xác định ngành, lĩnh vực có thế mạnh, tiềm năng của thành phố cũng như vùng ĐBSCL. Đồng thời cần xác định thị trường và đối tác, đặc biệt chú trọng vào các đối tác như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga... Tăng cường công tác XTĐT tại chỗ; xây dựng kế hoạch, chương trình tiếp theo sau hoạt động XT ĐT với các đối tác; thường xuyên tiếp xúc các nhà đầu tư để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho nhà đầu tư sau khi cấp phép. Tăng cường công tác cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của thành phố; rà soát cơ chế chính sách, tiếp tục đầu tư đồng bộ hạ tầng kinh tế - xã hội, dịch vụ phục vụ nhà đầu tư, chuyên gia khi đến thành phố làm việc, sinh sống. Thường xuyên trao đổi với các cấp, ngành trung ương, các công ty, trung tâm tư vấn, môi giới đầu tư để kịp thời nắm bắt xu hướng, lĩnh vực đầu tư. Đặc biệt chú trọng đào tạo nguồn nhân lực phù hợp với ngành nghề đầu tư và tạo quỹ đất sạch sẵn sàng cho các dự án kêu gọi đầu tư.

Nam Hương