07/11/2009 - 20:57

“TÂY ĐÔ MUSIC” KỲ 2

Đêm tôn vinh Đờn ca tài tử

Tác giả Minh Thơ ca 16 câu Lưu thủy trường bài “Ngợi ca bạn cũ Ông Hào”.

“Tây Đô music” là chương trình giới thiệu các nghệ sĩ hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc của ĐBSCL, do Hội Âm nhạc TP Cần Thơ và Nhà hát Tây Đô tổ chức định kỳ hằng tháng. Tối thứ sáu, 6-11-2009, tại Nhà hát Tây Đô, diễn ra chương trình 2 với chủ đề “Khí nhạc trong dàn nhạc tài tử Nam bộ và Minh Thơ - Người viết tiếp lời ca”. Chương trình góp thêm tiếng nói để khán giả đồng bằng hiểu hơn về Đờn ca tài tử.

Sân khấu được trang trí khá ấn tượng với hàng dừa xanh biếc, lấp ló ánh trăng viên mãn ngày rằm khiến khán giả như lạc vào không gian êm đềm của làng quê Nam bộ. Diễn giả và các nghệ nhân đờn đều khoác áo dài khăn đóng trang trọng.

Tác giả Minh Thơ mở đầu chương trình bằng 16 câu Lưu thủy trường bài “Ngợi ca bạn cũ Ông Hào” với giọng ca hào sảng nhưng đậm nét trữ tình, giải bày. Tâm huyết với đờn ca tài tử, ông còn là tác giả của rất nhiều lời mới cho 20 bài bản tổ và vọng cổ từ nhịp đôi đến nhịp 32. Sau tập sách “Luyện ca tài tử”, tập lời mới “Cầm Thi giang” của ông cũng sắp được xuất bản. Đặc biệt, trong tập này ông còn ký âm: hò, xự, xang, xê, cống dưới mỗi ca từ để người đờn, người ca nắm vững thang thức. Tác giả Minh Thơ tâm sự: “Tôi muốn gìn giữ vốn âm nhạc quý báu của cha ông”. Theo ông, hiện nay một số người chỉ ca đoạn ngắn trong một bài bản hoặc chỉ học qua loa rồi ca nên sai điệu thức... dễ làm đờn ca tài tử đi chệch hướng.

Tham gia chương trình, NSƯT Huỳnh Khải, Trưởng khoa Âm nhạc dân tộc, Nhạc viện TP Hồ Chí Minh, trình bày về thanh nhạc và khí nhạc trong dàn nhạc tài tử Nam bộ. Thanh nhạc là âm nhạc dựa trên lời hát thể hiện minh bạch ý tưởng, tình cảm; khí nhạc là âm nhạc dựa trên âm thanh thuần túy của nhạc cụ, tạo sự liên tưởng. Qua sự trình bày của NSƯT Huỳnh Khải, khán giả cũng biết thêm về 20 bài bản tổ: 3 Nam, 6 Bắc, tứ Oán và 7 bài chánh. NSƯT Huỳnh Khải diễn giải cụ thể về khí nhạc và thanh nhạc trong bài bản Nam, bài bản Bắc, bài bản Oán... Tuy đề cập nhiều đến lý thuyết của đờn ca tài tử song chương trình không hề khô cứng mà mỗi điệu thức, bài bản đều được dàn nhạc Hai Lợi minh họa rất nhịp nhàng bên cạnh những giọng ca tài tử nổi bật ở Cần Thơ: Đào Xinh, Kiều Mỹ Dung, Trường Út, Ái Hằng... Khán giả vừa say lòng với tiếng đờn du dương, trầm bổng cùng những giọng ca ngọt ngào vừa mở mang thêm hiểu biết về Đờn ca tài tử. Các bài ca trong chương trình là những tác phẩm được chọn lọc kỹ, có chất lượng. Đó là “Cầm Thi giang” trữ tình thơ mộng, “Nhớ người con gái Tây Đô” khoan nhặt thiết tha, “Hai lần bán muối hai lần mắc cạn” hóm hỉnh, vui tươi hay “Huyền thoại xứ sở Bạc Liêu” vừa giải bày, trần tình vừa tự hào, khí thế...

Đáng mừng là khán giả xem trực tiếp chương trình tại Nhà hát Tây Đô và khán giả theo dõi chương trình qua màn ảnh nhỏ liên tục gửi câu hỏi đến NSƯT Huỳnh Khải để tìm hiểu về Đờn ca tài tử, về cách đờn, cách ca... Điều này chứng tỏ người dân đồng bằng rất mặn mà với âm nhạc truyền thống, độc đáo của Nam bộ. NSƯT Huỳnh Khải bày tỏ: “Tôi rất vui khi được tham gia trong chương trình này. Đây là cách làm hay để bảo tồn và phát huy âm nhạc dân tộc”.

Chương trình được kết cấu hợp lý, sinh động, có sự phối hợp nhịp nhàng giữa phần giao lưu với diễn giả và hòa tấu, ca diễn. Mỗi tiếng đờn lời ca đều được trau chuốt, chuẩn bị rất chu đáo. Vì vậy, có thể nói “Tây Đô music” kỳ 2 thật sự là một chương trình nghệ thuật nghiêm túc, tôn vinh giá trị của đờn ca tài tử.

Bài, ảnh: ĐĂNG HUỲNH

Chia sẻ bài viết