Đảng Quốc dân (KMT) cầm quyền của Đài Loan ngày 19-7 đã chính thức đề cử bà Hồng Tú Trụ làm ứng viên trong cuộc bầu cử nhà lãnh đạo vào tháng 1-2016, mở màn cho chiến dịch tranh cử giữa hai nữ ứng viên hàng đầu có quan điểm đối lập về mối quan hệ giữa Đài Bắc và Bắc Kinh.

Cuộc bỏ phiếu bầu chọn người đại diện cho KMT diễn ra sau nhiều tháng đảng này bị chia rẽ vì thất bại nặng nề trong cuộc bầu cử hội đồng địa phương hồi tháng 11 năm ngoái. Phát biểu sau khi nhận được đề cử, bà Hồng (67 tuổi) – hiện là Phó chủ tịch quốc hội Đài Loan – cho biết nếu bà và đảng KMT giành chiến thắng, bà sẽ tăng cường mối quan hệ với Trung Quốc đại lục dựa trên cái gọi là "nhận thức chung 1992". Đây là kết quả sau hội nghị giữa KMT và đảng Cộng sản Trung Quốc năm 1992 về nguyên tắc "một Trung Quốc", mà mỗi bên có thể diễn dịch theo ý nghĩa của riêng mình. Bản thân bà Hồng từng ủng hộ thống nhất với Trung Quốc nhưng gần đây bị các thành viên cấp cao trong đảng ngăn chặn, vì phần lớn dân Đài Loan muốn giữ nguyên tình trạng như hiện nay.

Theo hãng tin Mỹ AP, Đài Bắc và Bắc Kinh vẫn là đối thủ chính trị, dù quan hệ thương mại song phương đã cải thiện ở mức tốt nhất trong 60 năm qua kể từ khi ông Mã Anh Cửu lên nắm quyền năm 2008. Vì vậy, mối quan hệ với Trung Quốc được xem là một chủ đề quan trọng trong chiến dịch tranh cử nhà lãnh đạo Đài Loan 2016. Bắc Kinh cũng sẽ theo dõi sát sao cuộc bầu cử này, với sự cạnh tranh giữa một người có quan điểm thân Bắc Kinh là bà Hồng với Chủ tịch đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) đối lập Thái Anh Văn (58 tuổi), người chủ trương quan hệ thận trọng hơn với Trung Quốc. Bà Thái từng thua ông Mã trong cuộc bầu cử năm 2008, nhưng gần đây đã dẫn dắt DPP giành thắng lợi trước KMT trong cuộc bầu cử địa phương tháng 11-2014. Giới phân tích tin rằng đây là đà tiến triển có lợi cho bà trong mục tiêu chinh phục vị trí lãnh đạo Đài Loan.

Giáo sư Lo Chih-cheng, Trưởng khoa Khoa học Chính trị tại Đại học Đông Ngô của Đài Loan, cho rằng Bắc Kinh đang có thái độ thận trọng, khi không hề công kích Thái Anh Văn hay chỉ trích quan điểm của ứng viên này. "Bắc Kinh đang để ngỏ cơ hội giao thiệp với nhà lãnh đạo tương lai của Đài Loan. Bất cứ điều gì họ làm bây giờ đều có nguy cơ khiến người dân Đài Loan khó chịu" – ông Lo nhận định.

THANH TRÚC (Theo Today Online, AP)