Sau những hỗn loạn và trì hoãn, Hạ viện Mỹ tối 25-2 đã bỏ phiếu thông qua đề xuất ngân sách của đảng Cộng hòa, mở đường cho việc thực hiện chương trình nghị sự lập pháp của Tổng thống Donald Trump. Ðây cũng là chiến thắng lớn cho ông Trump cũng như Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, một đồng minh trung thành quan trọng của ông.

Chủ tịch Hạ viện Johnson phát biểu với báo giới sau cuộc bỏ phiếu ngày 25-2. Ảnh: Politico

Hiện tại, đảng Cộng hòa nắm giữ 218 ghế so với 215 ghế của đảng Dân chủ tại Hạ viện - một khoảng cách mong manh.

Theo đó, nghị quyết trên đã được thông qua với tỷ lệ 217-215 mà không có sự ủng hộ nào từ các nghị sĩ đảng Dân chủ và chỉ có một nghị sĩ Cộng hòa phản đối. Các nghị sĩ Warren Davidson, Victoria Spartz và Tim Burchett đã nhượng bộ ở phút chót mặc dù trước đó họ khẳng định sẽ không bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết. Cuộc bỏ phiếu này đã chuyển nghị quyết ngân sách lên Thượng viện, nơi đảng Cộng hòa dự kiến ​​sẽ thông qua.

“Chúng tôi đã hoàn thành. Chúng tôi sẽ xúc tiến chương trình nghị sự Nước Mỹ trên hết. Chúng tôi sẽ thực hiện toàn bộ và đây là bước đầu tiên trong quá trình đó”, Chủ tịch Johnson nói với báo giới sau khi nghị quyết được thông qua.

Việc thông qua nghị quyết là rất quan trọng. Tổng thống Trump muốn phe Cộng hòa tại Quốc hội phê duyệt một dự luật “khủng”, trong đó sẽ gia hạn cắt giảm thuế và cắt giảm chi tiêu công. Kế hoạch cắt giảm thuế cũng sẽ tài trợ cho việc trục xuất những người di cư đang sống bất hợp pháp tại Mỹ, thắt chặt an ninh biên giới, bãi bỏ quy định về năng lượng và chi tiêu quân sự.

Kế hoạch ngân sách của phe Cộng hòa cho phép các ủy ban soạn thảo luật cắt giảm thuế trị giá 4.500 tỉ USD và cắt giảm chi tiêu ít nhất 1.500 tỉ USD, đồng thời nâng trần nợ công thêm 4.000 tỉ USD. Nếu các ủy ban tại Hạ viện không đạt mục tiêu cắt giảm chi tiêu ít nhất 2.000 tỉ USD, thì việc cắt giảm thuế sẽ bị thu hẹp, theo một sửa đổi được thêm vào nghị quyết để xoa dịu phe bảo thủ.

Phe Dân chủ tại Hạ viện đã phản đối kế hoạch này. Họ cảnh báo về ý định cắt giảm chương trình bảo hiểm y tế cho người thu nhập thấp Medicaid, những hỗ trợ dinh dưỡng và phúc lợi dành cho cựu chiến binh.

Nghị quyết giao nhiệm vụ cho các ủy ban có liên quan tìm cách cắt giảm hàng tỉ USD mà một số mục tiêu trong đó có thể là Medicaid. Ðiều này cũng khiến các đảng viên Cộng hòa quan ngại.

Một số nghị sĩ Cộng hòa lo ngại quy mô cắt giảm sẽ gây ra nhiều thiệt thòi cho cử tri của họ ở quê nhà. Kế hoạch trên dự định cắt giảm ngân sách khoảng 880 tỉ USD trong một thập niên dành cho ủy ban xử lý chi tiêu chăm sóc sức khỏe, bao gồm Medicaid, hoặc 230 tỉ USD chi cho ủy ban nông nghiệp vốn tài trợ tem phiếu thực phẩm.

Là một trong những đảng viên Cộng hòa lo ngại về việc cắt giảm Medicaid, nghị sĩ Nicole Malliotakis cho biết Chủ tịch Hạ viện Johnson đã đảm bảo với bà rằng những người hưởng lợi từ chương trình bảo hiểm này sẽ không bị xóa khỏi danh sách “trừ khi họ không đáp ứng các yêu cầu về công việc và họ không phải là công dân”. Ông Johnson nhấn mạnh Medicaid là vấn đề cực kỳ nghiêm trọng vì “tồn tại nhiều gian lận, lãng phí và lạm dụng”. Do đó, việc cắt giảm chương trình sẽ nhắm vào “gian lận”.

HẠNH NGUYÊN (Tổng hợp)