"Tình trạng người chăn nuôi heo sử dụng chất cấm Salbutamol đang ở mức báo động và phải khẩn cấp triệt ngay vấn đề này. Vì vậy, chúng ta cần phải ra sức kiểm tra, xử lý đến nơi đến chốn để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng"- đó là phát biểu của ông Phạm Tiến Dũng, Trưởng Phòng Thanh tra chuyên ngành Thanh tra Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tại buổi làm việc với tỉnh Tiền Giang sáng 18-8.

Phản ứng của địa phương chậm

Ngày 18-8, làm việc với tỉnh Tiền Giang, ông Phạm Tiến Dũng, Trưởng Phòng Thanh tra chuyên ngành Thanh tra- Bộ NN&PTNT, cho rằng, chất cấm Salbutamol được sử dụng trong nuôi heo đang đến mức khẩn cấp nhưng phản ứng của địa phương lại quá chậm. Đây là việc rất nguy hiểm đến sức khỏe người tiêu dùng. Hiện nay, chúng ta chỉ dừng lại việc kiểm tra các cơ sở chăn nuôi, lấy mẫu thức ăn chứ chưa xử lý những nơi có dương tính với chất cấm do các lò giết mổ báo cáo lên. Khi phát hiện người chăn nuôi cho heo sử dụng chất cấm Salbutamol hoặc đối tượng bán chất cấm thì phải chuyển ngay cho cơ quan công an điều tra xem người nuôi sử dụng bao nhiêu chất cấm cho heo, từ khi nào, nguồn gốc chất này ở đâu, ai cung cấp. Có như vậy thì mới xử lý triệt để vấn đề chất cấm trong chăn nuôi.

Chi cục Thú y Tiền Giang kiểm tra đàn heo tại huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang.

Công tác phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong việc xử lý chất cấm tại tỉnh Tiền Giang cũng chưa được Đoàn Thanh tra của Bộ NN&PTNT đánh giá cao. Theo ông Phạm Tiến Dũng, Trưởng Phòng Thanh tra chuyên ngành Thanh tra, việc xử lý của các ngành chức năng tỉnh về chất cấm còn quá chậm, chưa triệt để. Cụ thể, khi TP Hồ Chí Minh báo về có 2 lô heo ở Tiền Giang dương tính với chất cấm thì ngành chức năng tỉnh chỉ xuống xác minh, vận động hộ nuôi không được sử dụng chất cấm trong chăn nuôi, chứ chưa trưng ra các bằng chứng mà TP Hồ Chí Minh cung cấp. Trong quá trình điều tra "đường đi" của chất cấm thì rất cần cơ quan công an, nhưng vấn đề này lại chưa có sự phối hợp chặt chẽ. Ông Dũng cho biết, Đoàn Thanh tra liên ngành của Bộ NN&PTNT (Thanh tra của Bộ, Cục Chăn nuôi, Cục Thú y) và Bộ Công an sẽ trực tiếp xuống các tỉnh, thành cũng như các cơ sở sản xuất thức ăn chăn nuôi có dương tính với chất cấm mà Chi cục Thú y TP Hồ Chí Minh thông báo để làm việc và nắm tình hình về việc sử dụng chất cấm Salbutamol, các chất cấm khác, chất ngoài danh mục được phép sử dụng trong sản xuất và nuôi heo; phương pháp, thủ đoạn trong việc sử dụng chất cấm này; bàn phương án phối hợp, xử lý và có biện pháp phòng, chống có hiệu quả, triệt để.

Khó xử lý?

Hiện nay, việc ngăn chặn, xử lý triệt để chất cấm trong chăn nuôi heo của các địa phương gặp những khó khăn nhất định. Chánh Thanh tra Sở NN&PTNT Tiền Giang Phạm Văn Chiến cho rằng: "Rất khó xử lý chất cấm. Bởi khi Thanh tra chuyên ngành xuống kiểm tra thì không phát hiện. Khi nhận được thông báo từ nơi nhập heo là có vài lô heo xuất xứ từ tỉnh Tiền Giang dương tính với chất cấm, Thanh tra chuyên ngành xuống kiểm tra thì không còn nguồn heo nữa, không còn chứng cứ để xử lý, người nuôi khai người bán chất cấm đó ở đâu không biết".

Theo Đại tá Nguyễn Văn Hùng, Trưởng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự, Quản lý kinh tế và chức vụ (PC46)- Công an Tiền Giang, hiện hầu hết các địa phương đều chưa có máy móc để kiểm tra nên khó biết được trong con heo đó hay chất đó có chất cấm hay không. Thêm vào đó, khi có sự thông đồng giữa người bán và người mua thì họ đều có phương thức đối phó với cơ quan chức năng. Còn theo Thiếu tá Trần Minh Thành, Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường (PC49) – Công an Tiền Giang, thời gian qua, Phòng biết người chăn nuôi sử dụng chất cấm trong nuôi heo qua thông tin báo chí, chứ cơ quan quản lý về vấn đề này chưa cung cấp chi tiết về chất cấm, hoạt động mua bán của các đối tượng ra sao. Trong khi việc mua bán của các đối tượng này diễn ra quá tinh vi. Trinh sát cũng chưa biết chất cấm đó là gì thì làm sao vận động quần chúng tố giác người mua bán loại chất cấm này.

Ông Trang Sĩ Thanh Bình, Chi cục Thú y tỉnh Tiền Giang cho biết, việc phát hiện chất cấm trong chăn nuôi rất khó, nhưng chi cục sẽ cố gắng làm đến nơi đến chốn. Thời gian qua, Chi cục Thú y Tiền Giang đã làm quyết liệt vấn đề xử lý chất cấm trong chăn nuôi, chứ không phải bùng phát thông tin về sử dụng chất cấm trong nuôi heo rồi mới đi kiểm tra. Cụ thể, trong năm 2014, chi cục đã kiểm tra, phát hiện và xử lý 7/30 mẫu dương tính với chất cấm. Từ đầu năm 2015 đến nay, đã kiểm tra 17 cơ sở chăn nuôi heo quy mô lớn, cơ sở sản xuất thức ăn chăn nuôi và các cửa hàng kinh doanh thuốc thú y. Đoàn kiểm tra đã lấy 17 mẫu tại các cơ sở chăn nuôi và 2 mẫu thức ăn bổ sung tại 2 cơ sở sản xuất thức ăn, nhưng không phát hiện chất cấm. Thời gian tới, chi cục tiếp tục thu thập và gửi xét nghiệm 90 mẫu để giám sát việc sử dụng chất cấm trong chăn nuôi tại hộ chăn nuôi và cơ sở giết mổ trong tháng 8 và tháng 9 này.

Bài, ảnh: Khải Ca