Phiên họp thứ 25 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) khóa XII đã khai mạc sáng 15-10 và sẽ diễn ra trong 2 ngày, tiếp tục hoàn chỉnh một số nội dung chuẩn bị cho kỳ họp thứ 6, QH khóa XII.

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng cho biết, trong phiên họp này, UBTVQH sẽ thống nhất về dự kiến chương trình giám sát năm 2010 của QH, UBTVQH; cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý chương trình kỳ họp thứ 6 và việc điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2009; chủ trương đầu tư Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng, Luật thuế thu nhập doanh nghiệp; dự án Luật an toàn thực phẩm và Biểu thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu cũng được cho ý kiến tại phiên họp này.

Dự án Luật Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng (GTGT) và Luật thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) lẽ ra đã được trình tại kỳ họp thứ 5, QH khóa XII nhưng do còn có ý kiến khác nhau giữa cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo nên đã để lại. Thẩm tra lần này, UB Tài chính - Ngân sách cho rằng dự thảo đã hoàn thiện hơn một bước, chỉ tập trung sửa đổi nội dung liên quan đến thuế TNDN và thuế GTGT với tính thuyết phục cao hơn. Trên thực tế, Chính phủ đã áp dụng miễn, giảm thuế TNDN và thuế GTGT trong năm 2009. Bên cạnh đó, việc đầu tư xây dựng nhà ở cho học sinh, sinh viên, công nhân trong các khu công nghiệp và người có thu nhập thấp đang là vấn đề xã hội bức xúc, cần có cơ chế khuyến khích. Trong điều kiện kinh tế xã hội diễn biến phức tạp như hiện nay, cần thiết có các giải pháp tài chính đồng bộ, ổn định hơn nhằm góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, trong đó có giải pháp về thuế. Mặt khác, để tạo động lực cho doanh nghiệp mở rộng sản xuất, kinh doanh đa ngành nghề, đầu tư vào lĩnh vực được khuyến khích đầu tư, tại địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn, việc áp dụng ưu đãi cho các dự án đầu tư mở rộng như các dự án thành lập pháp nhân mới là cần thiết và bảo đảm công bằng.

Nhất trí về chủ trương nhưng một số ủy viên UBTVQH băn khoăn về một số vấn đề cụ thể của dự thảo và cách tổ chức thực hiện. Theo Chủ nhiệm UB Kinh tế Hà Văn Hiền, chính sách hỗ trợ cần được thiết kế để đến được đúng đối tượng cần trợ giúp, theo hướng hỗ trợ trực tiếp cho đối tượng sử dụng thay vì hỗ trợ cho doanh nghiệp. Ông Hà Văn Hiền cũng đề nghị nghiên cứu kỹ thêm việc tính thuế ưu đãi cho các dự án đầu tư mở rộng như các dự án thành lập pháp nhân mới ở khu vực khó khăn. Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Thu Ba cũng đồng tình nên hỗ trợ trực tiếp cho người nghèo thay vì thông qua doanh nghiệp; mặt khác công tác quản lý hiện nay còn hạn chế, việc kiểm soát giá bán giá mua nhà thực tế còn gặp nhiều khó khăn. Trưởng Ban Dân nguyện Trần Thế Vượng đặt câu hỏi: Chủ trương rất đúng đắn nhưng liệu có đến được đúng đối tượng cần hỗ trợ không? Thực tế hiện nay, nhiều khu tái định cư mà đối tượng tái định cư không được ở; nhà ở cho người có thu nhập thấp nhưng đối tượng này không mua được nhà, phải đi mua lại của người có thu nhập cao.

Các ủy viên UBTVQH đề nghị quy định rõ biện pháp bảo đảm thực thi pháp luật nghiêm minh, chống gian lận, trốn thuế, lợi dụng ưu đãi để thu lợi, bảo đảm việc thụ hưởng ưu đãi cho các đối tượng là học sinh, sinh viên, người có thu nhập thấp. Để tạo điều kiện về nhà ở cho người có thu nhập thấp, nên có chính sách hỗ trợ trực tiếp các đối tượng này như hỗ trợ lãi suất vay vốn, mua trả chậm, hỗ trợ kinh phí, điều kiện thế chấp... Theo Chủ nhiệm UB Văn hóa-Giáo dục - Thanh niên -Thiếu niên và Nhi đồng Đào Trọng Thi, xây nhà cho học sinh sinh viên phải thực sự phù hợp nhu cầu, điều kiện của đối tượng. Quy định về tiêu chuẩn, dịch vụ phải theo chuẩn người nghèo, không dành cho người có thu nhập từ trung bình trở lên. Đồng tình với ý kiến này, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng cho rằng Làng sinh viên HACINCO là một ví dụ tiêu biểu về việc không giữ được hoạt động đúng như mục đích ban đầu. Dự thảo phải có chế tài thực hiện như thế nào để đảm bảo khả thi, đúng mục đích, không bị biến tướng với chủ trương ban đầu.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Đức Kiên đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện dự thảo, đồng thời cùng với những giải pháp chính sách khác để đảm bảo việc thụ hưởng ưu đãi cho đúng đối tượng.

Tại phiên họp, báo cáo thẩm tra việc sửa đổi biểu khung thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu ưu đãi, UB Tài chính Ngân sách cho là cần thiết, phù hợp với yếu tố khách quan của biến động kinh tế, của thị trường trong nước và quốc tế. Tuy nhiên, đối với thuế nhập khẩu, việc điều chỉnh thuế suất theo hướng hạ thuế nhập khẩu ở mức đột biến từ 10% xuống 0% về thực chất là không đánh thuế với hàng nhập khẩu sẽ tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh trong nước, đến đời sống của một bộ phận ngư dân, nông dân trong lĩnh vực khai thác thủy sản. Đối với thuế xuất khẩu, việc hạ mức thuế suất sàn nhưng giữ nguyên mức trần thuế suất, mở quá rộng khung thuế suất như dự kiến sẽ làm giảm ý nghĩa điều chỉnh thực tế của khung thuế suất. Theo UB này, việc điều chỉnh chính sách để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội là cần thiết song nên xem xét để việc sửa đổi các quy định của pháp luật phải xuất phát từ đòi hỏi thực sự bức xúc của thực tiễn; khắc phục tình trạng thiếu ổn định trong hoạch định chính sách.

THANH HÒA (TTXVN)