Trong Sách trắng vừa công bố, Vương quốc Anh cảnh báo viện trợ nước ngoài ngày càng tăng của Trung Quốc đòi hỏi Luân Ðôn có hành động mạnh mẽ nếu mô hình phát triển mà cường quốc châu Á theo đuổi đe dọa lợi ích quốc gia.

Ảnh: gov.uk

Trong thay đổi chính sách quan trọng, Sách trắng về viện trợ quốc tế của Chính phủ Anh đặc biệt cảnh báo vai trò ngày càng tăng của Trung Quốc với tư cách một chủ thể trong phát triển quốc tế, đánh dấu sự thay đổi mang tính hệ thống toàn cầu. Cụ thể, Sách trắng chỉ ra những hạn chế của mô hình phát triển của Trung Quốc bao gồm tiêu chuẩn xã hội và môi trường thấp, thiếu sự minh bạch trong khi hợp tác thông qua hệ thống đa phương thường bị hạn chế.

Dựa trên những hạn chế, tài liệu tiếp tục nêu quan ngại về rủi ro xung quanh vai trò tài chính ngày càng quan trọng của Trung Quốc. Theo hãng tin Guardian, Bắc Kinh giai đoạn 2008-2021 đã cam kết cho vay 498 tỉ USD, tương đương 83% khoản cho vay chính phủ của Ngân hàng Thế giới (WB) trong cùng thời kỳ.

Sách trắng cho biết ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc có ý nghĩa sâu rộng đối với chính sách phát triển của Anh, nên cần thiết phải đưa ra chiến lược thích ứng. Nhu cầu này trở nên cấp bách khi mô hình phát triển của Trung Quốc đe dọa lợi ích quốc gia, đặc biệt giữa thời điểm Bắc Kinh tỏ ra quyết đoán nhằm tìm cách định hình trật tự quốc tế.

Cách tiếp cận chiến lược đối với ảnh hưởng của Trung Quốc trong phát triển toàn cầu được đưa ra sau những chỉ trích về mối quan hệ thân thiết với Bắc Kinh của cựu Thủ tướng Anh David Cameron, người vừa trở lại chính trường với chức vụ Ngoại trưởng. Ðiều đó trái ngược xu hướng hoài nghi hiện nay của chính quyền đảng Bảo thủ do Thủ tướng Rishi Sunak lãnh đạo.

Và trong một cam kết, Sách trắng nói rõ Anh sẽ chống lại những mối đe dọa từ Trung Quốc có thể gây ra cho mô hình xã hội mở và quản trị tốt. Ðồng thời, Luân Ðôn sẽ tìm cách gây ảnh hưởng với Trung Quốc và hành động mạnh mẽ khi cần thiết.

“Với vai trò quan trọng của Trung Quốc trong việc nâng cao các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) của Liên Hiệp Quốc vào năm 2030, điều quan trọng là các sáng kiến của họ phải bổ sung thay vì làm suy yếu các nỗ lực đa phương” - trích tài liệu chính sách mới của Anh.

Ngoài cảnh báo về Trung Quốc, các ưu tiên của Sách trắng còn bao gồm huy động tài chính quốc tế, cải cách hệ thống quốc tế, giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, khai thác sự đổi mới và đặt phụ nữ, trẻ em gái làm trung tâm.

Ðặc biệt, tài liệu vạch ra nhiều kế hoạch tham vọng nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn và mục tiêu SDG hiện bị chệch hướng. Theo ước tính của WB, tổng nguồn vốn dành cho các dự án ở những nước có thu nhập thấp và trung bình hiện có 1,2 ngàn tỉ USD, thấp hơn nhiều so với mức bổ sung cần thiết 3,9 ngàn tỉ USD hàng năm cho đến năm 2030 để đáp ứng SDG. 

MAI QUYÊN (Theo Telegraph)