Thời gian gần đây, nhiều vụ quảng cáo láo, lố, sai sự thật của những người nổi tiếng, người có ảnh hưởng được phanh phui. Có người bị khởi tố, vào vòng lao lý, có người bị dư luận lên án, tẩy chay vì hành vi này. Vấn đề đặt ra là siết chặt quản lý việc này như thế nào?
Mới đây, trong phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, phát biểu của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan được dư luận đồng tình. Ông Lê Minh Hoan dẫn 2 ví dụ, một là có TikToker nổi tiếng ở Trung Quốc bán sầu riêng trong 5 tiếng thu được 650 triệu USD. Hai là, một hãng ô tô mời danh thủ David Beckham đứng cạnh sản phẩm để chụp ảnh. Câu chuyện này cho thấy sức mạnh của truyền thông và người nổi tiếng. Ông Lê Minh Hoan cho rằng: Người tiêu dùng đang tiêu dùng theo thần tượng là xu thế của thời đại. Đó là một lực đẩy rất lớn cho thương mại điện tử.
Rõ ràng, đánh giá của ông Lê Minh Hoan phản ảnh xác đáng thị hiếu, xu hướng tiêu dùng thị trường hiện nay, ít nhất là của một bộ phận lớn giới trẻ. Người nổi tiếng ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quảng bá, kinh doanh thương mại điện tử. Những thành công gần đây như tỉnh Bắc Giang mời người nổi tiếng quảng bá trái vải qua mạng xã hội hay chuyện tỉnh An Giang mời TikToker nổi tiếng tham gia quảng bá du lịch địa phương… đã minh chứng cho điều này. Ở lĩnh vực văn hóa, sức ảnh hưởng của người nổi tiếng trong quảng bá văn hóa, nghệ thuật cũng đã thể hiện rất rõ trong thị trường giải trí thời gian qua.
Vấn đề là ứng xử như thế nào trước thực trạng này. Nhiều ý kiến đồng tình việc cổ vũ những hành động tốt đẹp và mạnh dạn tẩy chay những người có hành vi tiêu cực trên mạng xã hội. Khai thác tiềm năng của người nổi tiếng trong phát triển kinh tế, xã hội là xu hướng, cần thiết. Tuy nhiên, theo ông Lê Minh Hoan, cần bổ sung hướng dẫn thực hiện với các cá nhân có ảnh hưởng khi tham gia quảng cáo trực tuyến. Cụ thể, sau khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo được thông qua, cần có hướng dẫn cụ thể đi kèm với Điều 15a và Điều 23 dưới dạng các văn bản chi tiết, có minh họa các tình huống điển hình, kèm theo biểu mẫu xác minh sản phẩm và quy trình khai báo dành riêng cho người có ảnh hưởng. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh mạng xã hội hiện nay, nơi còn rất nhiều băn khoăn về ranh giới giữa đánh giá sản phẩm cá nhân và quảng cáo có yếu tố thương mại.
Thật vậy, nếu có quy định rõ ràng, hướng dẫn cụ thể, nhiều người sẽ tham chiếu và làm theo. Còn trường hợp cố tình làm sai, sẽ chịu chế tài của pháp luật. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng, thời gian qua, việc xử lý hành vi vi phạm của người nổi tiếng còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe, nhất là việc “cấm sóng”, “cấm phổ biến” với hành vi sai phạm nghiêm trọng còn chưa quyết liệt. Quản lý, “siết chặt” nhưng vẫn tạo “đất” thông thoáng để “lấy hoa thơm lấn cỏ dại” là điều mà nhiều người đồng tình.
DUY KHÔI
