Bài, ảnh: DUY KHÔI
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa có những quy định trong việc phân loại, cảnh báo phim cũng như kiểm duyệt, cấp phép phim chiếu mạng. Những hành lang pháp lý này chính là "bộ lọc" bảo vệ người xem phim.

Việc phân loại phim và quản lý hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng sẽ góp phần bảo vệ trẻ em.
Thông tư số 05/2023/TT-BVHTTDL do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành, quy định tiêu chí phân loại phim và thực hiện hiển thị mức phân loại phim, cảnh báo, có hiệu lực từ ngày 20-5-2023.
Thông tư gồm 6 điều, áp dụng đối với cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động phổ biến phim. Mức phân loại phim theo tiêu chí phân loại từ thấp đến cao. Cụ thể, loại P là phim được phép phổ biến đến người xem ở mọi độ tuổi. Loại K là phim được phổ biến đến người xem dưới 13 tuổi với điều kiện xem cùng cha, mẹ hoặc người giám hộ. Loại T13 (13+) là phim được phổ biến đến người xem từ đủ 13 tuổi trở lên. Loại T16 (16+) là phim được phổ biến đến người xem từ đủ 16 tuổi trở lên. Loại T18 (18+) là phim được phổ biến đến người xem từ đủ 18 tuổi trở lên. Cuối cùng là loại C - phim không được phép phổ biến. Các tiêu chí phân loại phim xoay quanh các nội dung như chủ đề, nội dung; tiêu chí về bạo lực; tiêu chí về khỏa thân, tình dục; tiêu chí về ma túy, chất kích thích, chất gây nghiện; tiêu chí về kinh dị; tiêu chí về ngôn ngữ thô tục; tiêu chí về hành vi nguy hiểm, dễ bắt chước.
Thông tư cũng quy định, đối với phim được phổ biến trong rạp, trên màn ảnh nhỏ... cũng phải hiển thị mức phân loại phim, cùng các quy định riêng. Ở mỗi tiêu chí, Thông tư chia ra các hướng dẫn cụ thể, dựa trên nguyên tắc bảo vệ trẻ em và các đối tượng khác dễ bị tổn thương đối với nội dung không phù hợp hoặc có thể có tác động tiêu cực.
Trước đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành quyết định thành lập Tổ công tác quản lý hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng. Tổ công tác có trách nhiệm "gác cửa" ở lĩnh vực phim chiếu mạng, cụ thể ở các nội dung như tiếp nhận hồ sơ, trả lời bằng văn bản đối với đề nghị công nhận đủ điều kiện phân loại phim phổ biến trên không gian mạng; xây dựng và quản lý Hệ thống dữ liệu về phân loại phim trên không gian mạng; kiểm tra nội dung phim, phân loại phim, hiển thị kết quả phân loại phim phổ biến trên không gian mạng; yêu cầu chủ thể phổ biến phim trên không gian mạng dừng, gỡ bỏ phim vi phạm...
Ðặc biệt, Tổ công tác cũng có quyền và nhiệm vụ yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp có nền tảng truyền thông số ngăn chặn, gỡ bỏ phim vi phạm, đồng thời yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp có mạng viễn thông triển khai các biện pháp kỹ thuật cần thiết để ngăn chặn việc truy cập phim vi phạm...
Có thể nói, những quy định này nhận được sự đồng tình rất lớn từ công chúng. Bởi thời gian qua, lĩnh vực phân loại phim nói chung, phân loại và kiểm định phim chiếu mạng còn bỏ ngỏ. Rất nhiều phim chiếu mạng nhảm nhí, mang nội dung phản cảm, dung tục, bạo lực... được phổ biến, nhưng rất hiếm khi bị xử lý. Ðó là chưa kể những người mượn danh điện ảnh để sản xuất phim ngắn, web-drama nhưng phim chẳng ra phim, nội dung tiêu cực thì đếm không hết.
Mạng xã hội hiện tại rất phổ biến, chỉ một em bé 3-4 tuổi là đã có thể tự lên YouTube, Facebook, TikTok để xem phim. Chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh là đã hòa mình vào thế giới mạng. Một khi không được kiểm định, phân loại, trẻ em sẽ dễ dàng tiếp cận những sản phẩm độc hại và hậu quả là không ai lường nổi.
Dĩ nhiên, những hành lang pháp lý quy định này là cần thiết nhưng trên hết, gia đình cần là "bộ lọc" đầu tiên, định hướng cho con cháu, nhất là trẻ em khi giải trí trên không gian mạng.