MAI QUYÊN

Sau nhiều tháng gây hồi hộp và vận động không chính thức, đối thủ được coi là nặng ký nhất của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump trên đường đua trở thành ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa - Thống đốc bang Florida Ron DeSantis đã chính thức khởi động chiến dịch tranh cử theo cách thức chưa từng có.

Thống đốc DeSantis phát biểu tại Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ (CPAC). Ảnh: AP

Ngày 24-5, Thống đốc DeSantis nộp giấy tờ lên Ủy ban Bầu cử Liên bang, trước khi đưa ra thông báo chính thức trong buổi trò chuyện phát trực tiếp kéo dài hơn 1 tiếng đồng hồ trên Twitter với tỉ phú Elon Musk. Không phải người chuộng sử dụng mạng xã hội, nên việc ngôi sao đang lên của phe bảo thủ Mỹ tuyên bố tranh cử trên nền tảng ưa thích trước đây của cựu Tổng thống Trump cho thấy nỗ lực muốn chứng tỏ bản thân là một ứng viên hiện đại.

Như vậy, cuộc đua giành quyền đại diện đảng Cộng hòa chiếm lại Nhà Trắng từ đảng Dân chủ sẽ là màn đối đầu giữa  cựu Tổng thống Trump, cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley, Thượng nghị sĩ da màu Tim Scott, doanh nhân công nghệ sinh học Vivek Ramaswamy, cựu Thống đốc bang Arkansas Asa Hutchinson và ông DeSantis. Cũng có dự đoán cựu Phó Tổng thống Mike Pence sẽ tuyên bố ứng cử trong vài tuần tới.

Theo kết quả thăm dò gần đây, ông Trump đang dẫn đầu so với những ứng viên còn lại. Tuy nhiên, sự gia nhập của ông DeSantis được kỳ vọng thu hút đáng kể sự quan tâm của các cử tri đối với phiên bản trẻ và không gây nhiều tranh cãi như cựu tổng thống 77 tuổi. Riêng về cách thức ra mắt đặc biệt của ông DeSantis, Hãng tin AP cho rằng chính trị gia 45 tuổi đang cố gắng thể hiện sự tự tin trước các đối thủ. Nhưng nỗ lực này có thể đã bị “phản tác dụng” bởi sự cố máy chủ trong gần 30 phút đầu, khiến hầu hết người dùng Twitter không thể nghe thấy rõ ông nói gì. Sự việc này khiến ông DeSantis trở thành mục tiêu chế giễu của đám đông chỉ trích ở cả 2 đảng.

“Dẫn dắt sự trở lại vĩ đại của nước Mỹ”

Dù gặp sự cố nhưng đội ngũ chiến dịch tranh cử của ông DeSantis cho biết họ đã huy động được 1 triệu USD trực tuyến trong giờ đầu tiên sau thông báo.  “Hãy chuẩn bị khi tôi gia nhập, vì tình trạng hiện nay là không thể chấp nhận được” - ông DeSantis tuyên chiến. Theo vị thống đốc này, người Mỹ nên chọn một hướng đi mới, một con đường dẫn đến sự hồi sinh quốc gia. “Tôi đang tranh cử chức tổng thống để dẫn dắt sự trở lại vĩ đại của nước Mỹ” - trích tuyên bố của Thống đốc Florida.

Trong tuyên bố được cho đả kích ông Trump, Thống đốc DeSantis nói với tỉ phú Musk rằng chính phủ không phải để giải trí hay xây dựng thương hiệu; đồng thời khẳng định đã đến lúc phải chấm dứt “văn hóa thua cuộc” lây nhiễm đảng Cộng hòa những năm gần đây. Với tinh thần này, ông DeSantis bắt đầu củng cố chương trình nghị sự cứng rắn chưa từng có về giáo dục và nhập cư mà ông đã triển khai với tư cách thống đốc bang. Tuy mang hơi hướng “chủ nghĩa Trump”, nhưng các chính sách ông DeSantis thiết lập không sục sôi tranh cãi và kịch tính. Do đó, ông tin tưởng mình có thể tiến xa hơn những gì ông Trump có thể làm được. Trong video vận động tranh cử, ông DeSantis thậm chí tuyên bố coi Florida là hình mẫu phát triển của nước Mỹ.

Từ “đệ tử chân truyền” thành “đối thủ số 1”

Theo Cơ quan quản lý bầu cử bang Florida, Thống đốc Ron DeSantis có nền tảng học vấn vững chắc với hai bằng tốt nghiệp hạng ưu của Đại học Yale và Đại học Harvard danh giá.

Sau đó, ông phục vụ trong hải quân Mỹ với vai trò cố vấn cho các sĩ quan chỉ huy. Năm 2010, ông giải ngũ và được cử về làm công tố viên trong hệ thống tòa án liên bang.

Sự nghiệp chính trị của DeSantis chính thức bắt đầu từ năm 2012, khi ông đắc cử làm dân biểu tại Hạ viện Mỹ. Dù tái cử vào năm 2014 và 2016, ông DeSantis vẫn là một chính trị gia ít được biết đến.

 Bước ngoặt sự nghiệp đến với ông DeSantis vào năm 2017, khi ông được tổng thống đương thời Donald Trump phát hiện trên truyền hình. 

Ông DeSantis khi ấy có chính xác những gì ông Trump thích ở một chính trị gia: tốt nghiệp đại học danh giá, có nhiều năm phục vụ trong quân đội, lại hết lời bênh vực ông Trump.

Ngay sau đó, ông  Trump đã gửi nhân sự đến hỗ trợ chiến dịch tranh cử thống đốc bang Florida của ông DeSantis. Chính nhờ được ông Trump giúp đỡ, ông DeSantis đã giành được ghế thống đốc trong cuộc bầu cử năm 2018.

“Tôi đã giúp Ron DeSantis ở mức độ chưa từng thấy. Nếu không có tôi, DeSantis đã không có cơ hội nào”, ông Trump tự nhận trong một buổi phỏng vấn hồi năm 2022.

Đã có thời điểm nhiều chuyên gia mô tả mối quan hệ của ông DeSantis và ông Trump là “tình bạn kéo dài suốt đời”. Ông DeSantis còn được gọi là “bản sao” của ông Trump.

Thậm chí, ông Trump còn từng gợi ý thống đốc bang Florida sẽ là lựa chọn phó tổng thống tốt cho mình. Tuy nhiên, ông DeSantis càng nổi tiếng thì cả hai càng rạn nứt.

Mối quan hệ này đã đi đến chỗ rất khó để hàn gắn kể từ lúc ông Trump liên tục công khai đá xéo ông DeSantis, vì thống đốc bang Florida không chịu cam kết sẽ không tranh cử cạnh tranh với ông Trump.